Siulittaasup oqalugiaataa: Jens-Frederik Nielsen suleqatigiinnissamik neriorsuivoq aaqqissuusseqqinnernulli imaannaanngitsunut ilimasaaruteqarpoq

- Siunissaq partiimut ataasiinnarmut attuumasuunngilaq. Tamatsinnut attuumasuuvoq.
Taamak Jens-Frederik Nielsen (D) Inatsisartuni siullermeerluni ammaanersiornermi oqalugiarnermini oqarpoq.
Oqalugiaat saamasumik eqqissiallannartumillu nipeqarpoq. Ulluinnarni nuanngitsunut taarsiullugu ileqqorissumik oqaluuttarnissamut, suleqatigiinnissamut iluatsittunullu tappinnerunissaq kajumissaarutigaa.
Unammillernartummi imaannaanngillat politikkikkullu isumaqatiginninniarnissaq pisussaavoq.

Jens-Frederik Nielseni (D) ammaanersiornermi oqalugiaammini suleqatigiinneq isumaqatigiinnginnerillu atornaveersaarnissaat pisariaqartoq pillugit oqalugiarpoq. Tamatumunnga ilanngullugu aaqqissuusseqqinnerit, aningaasaqarneq, meeqqat utoqqaallu pillugit isumaqatiginninniarnerit annertuut pisussaasut oqaatigaa.
USA-mit sioorasaarineq ukiut siuliini initusimaqaaq. Siulittaasulli ammaanersiornermi oqalugiutimini eqqissisimanissamik oqaaqqissaarivoq.
- Tassunga atatillugu silatusaartumik toqqissisimasumillu pissuseqarnissarput kaammattuutigissavara. Unnukkut innaraangama eqqissillunga sinittarpunga. Naalakkersuisunissaaq amerikap præsidentiata qanimullu suleqataasa oqaatigisartagaat ernummatiginngilagut.
Nunatta karsianut iluaqutissat
USA eqqartornerani Danmarkimut, nunattalu karsiata assoroorfeqarneranut saappoq.
- Inuiaqatigiit aningaasaqarnikkut ingerlanerput tatineqarsimavoq. Inuiaqatigiit aaqqissugaaneranni ineriartornerup nassatarisimavaa amerlanerujartuinnartut ikiliartuinnartunit pilersorneqartariaqalersimanerannik. Tamanna isiginngitsuusaaginnarsinnaanngilarput.
Danmarki Kalaallit Nunaannut 2026-miit 2029-mut 1,6 milliardit koruuninik aningaasaliineruniartoq sapaatip-akunnerata aallartinnerani nalunaarutigineqarpoq.

Aningaasat ilaatigut Ittoqqortoormiini mittarfimmut aamma Qaqortumi umiarsuarnut talittarfimmut atorneqassapput, aamma Danmarkip kalaallit nakorsiartut danskit peqqinnissaqarfiini katsorsarneqartarnerat namminneq akilertalissavaat.
Tassani Jens-Frederik Nielsenip oqaatigaa, aningaasaliissutit nutaat Danmarkimeersut Kalaallit Nunaata aningaasaqarneranut pingaaruteqassapput.
- Suliniutit taamaattut inuiaqatigiit ilutsinni inuunermut malunnartumik oqilisassaapput, suliassanik ineriartornermillu pilersitsissapput, annertuumillu sipaaruteqartalissaagut.
Aaqqissuusseqqinnissamut sapiissuseqarneq pisariaqarpoq
Naak siulittaasoq isumalluartumik oqaluppalukkusukkaluarluni, ukiaanerani ataatsimiinnermi aamma isumaqatigiinniarnerit aalajangigassallu ilungersunartut ingerlanneqarumaartut, oqaatigissallugu avaqqutinngilaa.
- Aaqqissuusseqqittariaqarpugut. Pingaarnersiuisariaqarpugut. Aamma ammasuuffigisariaqarparput ilaatigut imaannaanngitsunik aalajangiisariaqartarnissarput. Aaqqissuusseqqinneq atugarissaarnermut ulorianartorsiortitsinngilaq. Aaqqissuusseqqinnerumuna qulakkeertussaagaa atugarissaarnissarput.
Nunatsinnilu suliffeqanngitsut pisortaniillu aningaasanik inuussuteqartut amerlavallaartut, Jens-Frederik Nielsen isumaqarpoq.
- Ullumikkut amerlavallaat pisortanit ikiuutisisartussatut inissisimatinneqarnerat qaangerniarlugu aaqqissugaanerit qanoq allanngortinneqarsinnaanersut pillugit oqallinnissamut sapiissuseqartariaqarpugut.
Taamaattumik naalakkersuisut, naalakkersuisut siulittaasuata oqarneratut "inuit pingaarnerutillugit periarfissiisariaqarneq" siunertaraat.
- Meeqqat ilinniarnissaat aamma atugarissaarnissaat pillugit. Inuusuttut ilinniagaqarnissaat ineriartornissaallu pillugit. Inersimasut nutaamik inuunerminni illinissarsiortut inissaqartillugit. Utoqqaat suli inuiaqatigiinnut tunniussaqarsinnaasut periarfissittarlugit. Innarluutillillu ulluinnarni inuunerminni akimmiffissaqarpallaartartut pillugit. Kalaallit Nunarput tassaassaaq nuna kikkut tamarmik sukkulluunniit taperseeqataanissaminnut periarfissaqarfiat.
Meeqqat qitiutinneqartut
Jens-Frederik Nielsenip aamma meeqqanut tunngatillugu susassaqarfik nunap aningaasaqarnerata siunissaanut attuumassuteqartippaa.
Kommuneqarfik Sermersooq meeqqanik angerlarsimaffiup avataanut inissiinermut qaammammut 20 millionit koruuninik aningaasartuuteqartartoq, Sermitsiamit ukiut marluk matuma siorna allaaserineqarpoq.
Ullumikkullu meeqqat 800-t missaat angerlarsimaffiup avataanut inissinneqarsimasut aamma allaaserivaat, tamannalu inuiaqatigiinnut ukiumut 500 millionit koruunit missaannik akeqartartoq.
- Aningaasaliissutit pingaarnerpaat tassaapput kinguaariinnut tulliuttussanut iluaqutaasussat. Ajoraluaqisumik suli meeqqat inuusuttullu amerlavallaat atugarliorput, toqqissisimanatik sumiginnagaallutillu. Pissutsit taamaattut angerlarsimaffiup avataanut inissiinermik kinguneqartarput, tamanna ilaqutariit iluannut aamma inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut ajoqusiisarpoq.

Taamaattumik naalakkersuisut paaqqinnittarfiit atuarfiillu nukittorsarneqarnissaat siunertarigaat, siulittaasoq oqarpoq, inuusuttullu suliffittaarnissaminnut periarfissaat ajornannginnerulersinniarneqassasut. Tamatuma saniatigut inuussutissarsiornermi ilinniakkat ilinniarnernut atuagassorfiunerusuni allagartartaartunut naligitinneqarnissaat.
- Kikkut tamarmik periarfissittariaqarpagut – aamma assatik atorlugit ilikkassallutik pikkorissusilinnut.
Jens-Frederik Nielsenip oqalugiaatini isumalluartumik naggaserpaa erseqqissarlugulu naalakkersuisut "neriusaap isuani qummuattanik kuultimik ulikkaartunik neriorsuutigisinnaanngitsut".
- Kisianni neriorsorsinnaavatsigit tunuarterunnannginnatta, naleqqiussarput sapanginnavianngilarput, Kalaallillu Nunarput qanimut nukittunerulersimasumik peqatigiiffiusoq, naapertuilluartuunerusoq tamanillu toqqissisimaffiusussaq pilersinniarlugu sorsuutigiumaaratsigu.