Peqqissaasut Kattuffiani siulittaasoq: Politikerit piffissami sivisuallaami iliuuseqanngillat

Peqqissaasussarsiorneq suli ajornakusuungaatsiartoq, kattuffiup siulittaasuata, Ken Jensenip oqaatigaa. Taassuma politikerit Namminersorlutik Oqartussat susassaqarfiini allanitulli anguniagaqartumik suliniutitulli suliniuteqartoqalernissaa neriuutigaa.
Peqqissaasut Kattuffiani siulittaasup, Ken Jensenip oqarnera naapertorlugu politikerit peqqissaasunut amerlanerusunut pilerinarsaanissamut nutaamik periusissiaqarnissaat pingaaruteqarpoq. Assi © : KNR
marsip 10-at 2025 15:46
Nutserisoq Connie Fontain

Ullut suliffiusut sivisuut, suleqatit ikittut suliffimmilu avatangiisit ilungersuaffiusut.

Nunatsinni peqqissaasorpassuarnut ulluinnaat ulapiffiupput, sukkasuumillu sulisariaqarlutik. Peqqinnissaqarfimmimi sulisut ikippallaarujussuarput – ajornartorsiut tamanna politikerinut ukiuni arlaqartuni ernumassutigineqarpoq.

Taamaakkaluartorli politikerit inuussutissarsiuteqarnermut tassunga soqutiginarsaanerat naammanngitsoq, Peqqissaasut Kattuffianni (PK) siulittaasoq, Ken Jensen isumaqarpoq.

- Peqqissaasunik nutaanik pissarsiniarneq ajornakusoortorujussuuvoq. Tamanna akissarsiarissaartitsinnginnitsinnik siullertut pissuteqarpoq. Tamatuma saniatigut sapaatip akunneranut suliffissat annertupput, tamanna ilaqutariittut inuunermut kingunerluuteqartarpoq, inissiallu peqqissaasunut neqeroorutigineqartartut akisungaatsiartarlutik. Tamanna peqqissaasunut suliffissarsiornissamut pilerinartoqannginneranik kinguneqartarpoq. Tamannalu pillugu uagut ilungersuavugut, taanna oqarpoq.

Nunatsinni peqqissaasut

2022-mi Nunatsinni peqqissaasunit, katillugit 133-usunit 43-t nunap immikkoortuini atorfeqarput. Nuummi Dronning Ingridip Napparsimmavissuani peqqissaasunit 165-init 52-it nunatsinni ilinniarsimasuupput. Nunap immikkoortuini aamma DIH-imi peqqissaasutut atorfeqartut 50 procentiisa missaat ukioq ataaseq ataallugu atorfeqartuupput. Tamanna peqqinnissaq pillugu ataatsimiititaliarsuup 2023-mi isumaliutissiissutaata takutippaa.

Nunatsinni peqqissaasutut atorfiit 300-t missaanniittut pingajorarterutaannaat ullumikkut atorfigineqartut Ken Jensenip missiliorpaa.

- Peqqissaasutut ilinniarsimasut ilarparujussui pissutsit ajornerannik nalaataqarsimallutik soraaqqittarput. Ilaat Danmarkimi allamik suliffissarsiorput, allallu Danmarkimut nuullutik sulilersimapput. Taavalu kalaallit peqqissaasut ilarpassui suliffimmi tassani suliaqarunnaarsimapput, Ken Jensen oqarpoq.

Pissutsit nassuerutigineqanngitsut

Nunatsinnulli nuuttoqaqqinnissaanut qanoq pilerinarsaasoqassava? Politikerit arlallit tamanna ernumassutigaat.

IA-meersup, folketingimut ilaasortap, Aaja Chemnitzip Demokraatit siulittaasuata, Jens-Frederik Nielsenip aamma Atassutip siulittaasuata tullersortaata, Bentiaraq Ottosenip amerlanerusut nunatsinnut utertinneqarnissaannut peqqinnissaqarfiup pitsanngorsarnissaa siusinnerusukkut ilaatigut oqaatigaat.

Ilisimatusarfimmi Inuiaqatigiilerinermut, Aningaasaqarnermut Tusagassiuutilerinermullu Instittuttimi Politologimi professori, Maria Ackrén aperigaanni tamanna nunatsinni ajornartorsiutini qaqutigoortuunngilaq. Namminersorlutik Oqartussat suassaqarfiini allani sulisinnaasut nunatsinnut angerlarteqqinneqarnissaat aamma ilungersuutigineqarpoq.

Oqallinneq tamanna Savalimmini, Finlandimi Ålandimi, Spaniami Cataloniami politikkikkut oqallisigineqarpoq.

- Nunartik qimallugu ilinniariartornikut angerlarteqqinniarsaralugit suliniutinik pilersitsisoqarnikuuvoq. Tamanna inissianik akikinnerusunik, ilaqutariittut inuunermik ajunnginnerusumik akissarsianillu qaffasinnerusunik ussassaaruserluni iliuuseqartoqarnikuuvoq, Maria Ackrén KNR-imut siusinnerusukkut oqarpoq.

Suliniutillu tamakku Ken Jensenip nunatsinni aamma ujartorpai.

- Peqqinnissaqarfimmi sulissussaqarniarnermi pissutsit pitsaannginnerisa nassuerutiginissaannut pikkorippallaartoqarsimanngitsoq isumaqarpunga. Nunani unammillertigisani akissarsiat misissorneqassasut isumaqarpunga. Norgemi akissarsiat nallerniarneqarsinnaanngitsut ilisimavara, kisianni assingusumik iliuuseqarsinnaavugut.

Sapaatip akunnera suliffissakinnerusoq inissiallu akikinnerusut

PK-p siulittaasua politikerit sapaatip akunneranut akunnerni 40-ni sulisoqartarnissaa ilaatigut isumaliutigisariaqaraat isumaqarpoq. Aamma peqqissaasut suliffimmi tigummiinnarneqassagunik inissiat akikinnerusariaqartut isumaqarpoq.

- Politikkikkut piffissami sivisuallaami uninngatitsiinnartoqarpoq. Politikerinik maanna qinersinissamut sorusunnerannut akisussaatinneqassapput. Maannamut iliuuserisimasaminnit allaanerusumik iliuuseqassapput, Ken Jensen oqarpoq.

Inatsisartunut qinikkat 2023-mi peqqinnissaq pillugu isumaqatigiissut nappaatinik pinasuartunik isumaginninnissamut, kræftimik katsorsartinnermut aamma peqqinnissaqarfimmi sulisunik attassinissamik ilaatigut qulakkeerissutaasussaq saqqummiuppaat.

Peqqinnissaq pillugu isumaqatigiissummut 114,5 millionit koruunit saniatigut immikkoortinneqarput. Partiit tamangajammik Demokraatit minillugit peqqinnissaq pillugu isumaqatigiissummik isumaqatigiissuteqartuupput.