Qinersinermi misissuineq: Kalaallit politikerit saamerlernut qulakkeeripput – aalajangiisussaalernissaalli qulakkeerneqanngilaq

Folketingimut qinersineq saamerliit amerlanerussussuteqarnerannik inerneqarpoq. Isumaqatigiinniarnerit maanna utaqqisaalerput, kalaallillu qinikkat sunniuteqarsinnaanissartik anguniassavaat.
Socialdemokratit siulittaasuat, Mette Frederiksen Danmarkimi naalakkersuisoqatigiilernissamut isumaqatigiinniartussanngorpoq. Assi © : Nikolai Linares/Ritzau Scanpix
novembarip 02-at 2022 05:45

Folketingimut qinersineq tukattorujussuusussatut siulittorneqarnikuuvoq. Taamaapporlu.

Socialdemokraatit Mette Frederiksen siulittaasoralugu 90-inik qinigigaatitaqarput – minnerunngitsumik nunatsinnit saamerliit marluk pissutaallutik.

Kisianni nunatsinnit Savalimmiuniillu folketingimut ilaasortat saamerliusut Mette Frederiksenip ministeriunertut ingerlaqqissinnaanissaanut aalajangiisuusariaqanngillat.

Taassuma partiit talerperliusut Jacob Ellemann-Jensenimit siulittaasuuffigineqartut partiillu qiterpasinnerusumiittut Lars Løkke Rasmussen naalakkersuisooqatilernissaat ammaffigai.

Mette Frederiksenip danskit nalunaaqutaat naapertorlugu unnummut partiit siulittaasuisa oqallinneranni partiit tamarmik isumaqatigiinniarusuttut tikilluaqqunerarpai.

Kalaallit qinikkat taamaalillutik isumaqatigiinniarnernut sunniuteqanngikkaluarlutik Mette Frederiksenip naalakkersuisoqatigiilertussanik nutaanik isumaqatigiinniarnissaanut qulakkeerinnittuusinnaapput.

Mette Frederiksenilli kikkut isumaqatigiinniarfigeqqaarniarnerlugit qinersinerup unnukkuani oqaatigisinnaanngilaa. Tamanna nunatsinni taasinerit tamarmik aamma suli kisinneqannginnerannik ataqqinneq pissutaavoq.

Aaja Chemnitz aamma Aki-Matilda Høegh-Dam annikinnerusumik inissisimasut

Nunarput Savalimmiullu Folketingimi saamerliit talerperliilluunniit naalakkersuisuutitaqalernissaanut qulakkeerisussanngorsinnaasut, sapaatini akunnerni sisamanik sivisussuseqartumik qineqqusaarnermi isumasiuinerit takutippaat.

Tamannalu pingaartumik Inuit Ataqatigiinnut piumasaqaateqangaatsiarpoq. Partiimi ”Kalaallit Nunaat nipaa killilersugaanngitsoq” qulequtaralugu ukioq manna qineqqusaaqqippoq – tassa imaappoq partiip ministerinngortussatut taperserusutani oqaatigereerusunngikkaa.

Folketingimulli maannamut ilaasortaareersup Inuit Ataqatigiinneersup, Aaja Chemnitzip danskit naalakkersuisui siammasissut kissaatigalugit oqaatigaa.

Aamma Lars Løkke Rasmussen taassumalu partii pilerseqqammigaa, Moderaterne Ministeriunerulerniarpat kalaallillu piumasaqaatigisaat Mette Frederiksenimit tusaaneruniarusuppagit Ministeriuneqarfimmiilernissaanut tapersersornissaa mattunnianngilaa.

AAMMA ATUARUK Taasinerit tamarmik kisinneqareerput – nunarpullu pingaarutilimmik inississinnaavoq

Qinersisoqarnissaanut aqaguttoq Aaja Chemnitzip Mette Frederiksen ministeriunerulertussatut tapersersorniarlugu nalunaarutigaa, aamma Moderaterne naalakkersuisoqataaleraluarpataluunniit.

Siumulli IA-lu naalakkersuisoqatigiinni nutaani isumaqatigiinniarnissamut – 2019-imi qinersisoqarneranit annerusumik peqataatinneqarnerussapput.

Tamanna Mette Frederiksenip ukiuni kingullerni pingasuni kalaallinut tunngasunik ilisimasaqarnerulerneranik pissuteqarpoq, KNR-illu paasissutissarsiai naapertorlugit Socialdemokraatit kingullermik qinersinerup kingorna isumaqatigiinniarneranni kalaallit kissaataannut tusaaniarnerusimannginnerminnik nassuerutiginnippoq. Mette Frederiksen maanna tusaaniarneruniarpoq.

Danmarkip nunattalu akornanni annertuumik isumaqatigiinngissuteqartoqanngitsoq

Folketingimut qinikkat ima agguataarneqartut

Socialdemokratiet: 50
Venstre: 23
Moderaterne: 16
SF: 15
Danmarksdemokraterne: 14
Liberal Alliance: 14
Konservative Folkeparti: 10
Enhedslisten: 9
Radikale Venstre: 7
Nye Borgerlige: 6
Alternativet: 6
Dansk Folkeparti: 5

Aamma kalaallit qinikkat Danmarkimilu saamerliit akornanni sammisanik isumaqatigiinngissuteqartoqanngilaq.

Danmarkimi partiit saamerliit talerperliillu nunatsinni peqqinnissaqarnermut oqartussaaffimmut ikiuinissamut aamma politiit, kommunefogedit, pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisut tjenestemandillu allat nunatsinniittut akissarsiaat sulinermilu atugassarititaat misissorniarlugit akuersereerput.

Tamatuma saniatigut kalaallit partiivisa nunatta kunngeqarfiup nunanut allanut tunngasunut politikkianut – imaluunniit pitsaanerusumik oqaatigalugu nunatta nammineq nunanut allanut tunngasumik politikkeqarnissaa kissaatigaat.

Tamanna danskit partiivinit ersarissumik akuersissutigineqanngilaq – taakkuli tamarmik inatsit tunngaviusoq innersuussutigaat, tassanilu Folketing kunngeqarfiup nunanut allanut tunngasunut politikkianut atatillugu aalajangiisartoq allassimavoq.

Mette Frederiksenilli nunarput pineqartillugu nunatta nunanut allanut tunngasunut politikkimi suliani nunatsinnut tunngasuni taasisinnaanissaanut ’pissutsit arlallit inatsisitigut erseqqissarneqartariaqartut’, KNR-imut oqaatigaa.

Mette Frederiksenip naalakkersuisoqatigiilernissamut isumaqatigiinniarnerit pingasunngorpat aallartissallugit qinersinerup unnukkuani nalunaarutigaa.