EU-p nunarput suleqatigerusuppaa. Qitinnissamulli marluusariaqartoq, EU-kommissæri oqarpoq

Bruxellesimit tikeraartoqarpoq, tikeraartullu nunarput EU-lu imminnut neqerooruteqaqatigiilluarsinnaasorai – aamma aatsitassanut pissarsiariuminaatsunut tunngatillugu.
Nunat tamalaat suleqatigiinnerannut EU-kommissæri, Jutta Urpilainen nunatsinnut septembarip 16-iannit 18-iannut tikeraarpoq. Taassuma tikeraarnermini EU-p allaffittaava illoqarfiillu pingaarnersaanni Ilisimatusarfik ilaatigut aqqusaarpai. Assi © : Rasmus Mads Olsvig/KNR
septembarip 19-at 2024 07:25

EU aatsitassanik aamma aatsitassanik qaqutigoortunik pisariaqartitsivoq. Nunarput aatsitassarsiornermi aallartinnissamut ikiorneqarnissamik pisariaqartitsivoq.

EU nunarpullu ikioqatigiilluarsinnaarpasipput.

Oqaluttuarlu taanna nunat tamalaat suleqatigiinnerannut EU-kommissærip, Jutta Urpilainenip sapaatit akunnerani matumani nunatsinnukarluni oqaluttuariartorpaa.

 

- Kalaallit Nunaata EU-llu naleqartitaat assigiipput. Tamat oqartussaaqataanerat, inuit pisinnaatitaaffii, eqqartuussivitsigut isumannaanneq, nunallu tamalaat akornanni malittarisassat tamatta upperaagut, Finlandimeersoq EU-kommissæri Nuummut Ilisimatusarfimmut marlunngornermat aqqusaarnermini ilaatigut oqarpoq.

- Taamaammat Kalaallit Nunaata susassaqarfinni assigiinngitsuni suleqatiginerulernissaanut kajumissuseqarnerput aamma pissusissamisoorluinnarpoq.

Jutta Urpilainen nunatsinnukarnermini poortukkanik nassanngitsuunngilaq. Taassuma 7,5 millionit koruunit suliffeqarfinnut minnerusunut anginerulaartunullu aamma aallarnisaasunut nutaanut ilaatigut nassarpai. Assi © : Rasmus Mads Olsvig/KNR

EU nunatsinnut milliardilikkaanik tapiissuteqartareerpoq. Pingaartumik ilinniartitaanermut mingutsitsinnginnerulernissamullu tapiissuteqartarluni.

KALAALLIT NUNAATA EU-LLU SULEQATIGIINNERAT

EU nunatta aningaasaqarneranut tapiisut annerit tulliattut inissisimavoq. Aningaasaqarnermut inatsit ukioq mannamoortoq naapertorlugu 250 millionit koruunit sinneqartut EU-miit tapiissutigineqarput. 

EU-p Kalaallit Nunaatalu akornanni isumaqatigiissutit aningaasaqarnermut tunngasut arlaqarput, taakku aalisarnermut ilinniartitaanermullu tunngassuteqarnerupput. 

Kalaallit Nunaat Issittumi nunani kisiartaalluni EU-mik suleqateqarnermik isumaqatigiissuteqarpoq. 

Kalaallit Nunaat 1985-imi EU-mit, taamani EF-imik ateqartumit, ilaasortaajunnaarpoq. 
 

EU-p susassaqarfinni ilaatigut aatsitassarsiornermi nunarput suleqatigisinnaassallugu neriuutigaa.

EU-p aatsitassanut pissarsiariuminaatsunut tunngatillugu suleqatigisani amerlerusuppaat. Europami 2050-imit mingutsitsiunnaartitsisuni siulliussappat aatsitassat taakku pisariaqartippagut, Jutta Urpilainen oqarpoq.

EU-p aatsitassat qaqutigoortut oqimaatsut atortagaasa 100 procentii Kinamit ullumikkut pissarsiarineqartarput. Aatsitassanullu taakkununnga taarsiullugit nunatsinni sikup ataani qaqqanilu aatsitassat nassaarineqarsinnaapput.

EU-p nunarput Kinamiit suleqatigerusunneruvaa. Tassunga uppernarsaatissatut naalakkersuisut EU-llu aatsitassanut tunngatillugu “angerfigeqatigiittutut” isumaqatigiissummik taaneqartoq siorna novembarimi atsiornikuuaat.

- Kisianni tangomik qitinnissamut marluusoqartariaqarpoq, 

- Kalaallit Nunaanni naalakkersuisut EU-mut pitsaasumik suleqatigiikkusunnerlutik aalajangigassaraat Jutta Urpilainenip oqaatigaa.

Nuna sunaluunniit kisermaassisinnaanngitsoq

Nunat tamalaat qanimut attaveqaateqarnissaat pingaaruteqarlunilu isumatsialaasoq Jutta Urpilainenip Ilisimatusarfimmi auditoriami takkuttunut oqaatigaa.

Nuna sunaluunnit kisermaassisinnaanngilaq. Aamma Kalaallit Nunaat.

- Ruslandip Ukraine saassummagu Europap Ruslandimit nukissiuutit pisariaqartilluinnarai ilisimalerparput. Europa imminut pilersornerulerlunilu kiffaanngissuseqarnerulerusuppoq, tamannalu pitsanngorsarusupparput, taamaalilluta Rusland, Kina – nunaluunniit alla pisariaqartilluinnarunnaassallugu, taanna oqarpoq.

Jutta Urpilainen aamma Ilulissiartussaagaluarpoq, silalli ajornera pissutigalugu Nuummiinnissaa sivitsorneqarluni. Assi © : Rasmus Mads Olsvig/KNR

Bruxellesimi politikerit aatsitassanik pingaaruteqartunik pissarsisinnaaniarluni, nunarsuarmilu isumatusaartumik politikkikkut inissisimalerniarluni nunatsinnik ikinnguteqarluarniarnissap pingaaruteqarnera ilisimaaraat.

USA Kalaallit Nunaanut suleqatigiinnissamik pitsanngorsaanissamut pilersaarutinut suliniutinullu assigiinngitsunut ukiuni kingullerni aningaasaliissuteqarpoq.

Jutta Urpilainenip Kalaallit Nunaata kina suleqatigerusunnerlugu nammineq soorunami aalajangigassarigaa erseqqissaatigaa.

Jutta Urpilainen nunat tamalaat suleqatigiinnerannut 2019-imi kommissærinngorpoq. Taanna nunatsinnut aatsaat siullermeertumik tikeraarpoq. Assi © : Rasmus Mads Olsvig/KNR

- EU-lli Kalaallit Nunaatalu akornanni suleqatigiinnerup pitsaalluinnarsimanera oqaatigisinnaavara. Kalaallit Nunaannut – pingaartumik ilinniartitaanermut 225 millionit euronik tapiissuteqarnikuuvugut, Jutta Urpilainen oqarpoq.

EU aningaasatigut tapiissuteqartarnerup saniatigut Nuummi allaffimmik marsip qaammataani ammaavoq. Nunat tamalaat akornanni suleqatigiinnermut EU-kommissærip tamanna illersorpaa.

- Attaveqarnermi pisussaaffitsinnut pitsanngorsaanitsinnullu takussutissaavoq.

Aatsitassarsiornialikkersaarneq iluatsissappat

EU-p nunatsinnik suleqateqarusunnera qularutissaanngilaq. Kalaallit Nunaata Europamiut suleqatigerusunnerai apeqqutaaginnarpoq.

Kalaallit Nunaata aatsitassanut pissarsiariuminaatsunut tunngatillugu EU-mik suleqateqarneq qanoq pissarsiaqarfigisinnaavaa?

- Nunarsuarmi aningaasaliinermut periuseqarpugut, tassa nunarsuarmi mingutsitsinnginneruneq qarasaasiatigullu pitsaanerusumik atuineq ineriartortikkusupparput. Periuseq taanna aqqutigalugu Kalaallit Nunaanni suliniutinut aningaasaliinernullu aamma neqerooruteqarusuppugut – aamma aatsitassanut nukissiuutinullu tunngasuni, taanna akivoq.

Jutta Urpilainenip nunatsinni aatsitassarsiornerup aallartilluarnissaa qulakkeerneqassappat, suliffeqarfiit namminersortut suliniutinut aningaasaliitinneqaqqaartariaqartut erseqqissaatigaa.

- Pisortat taamaallaat isumalluutigigaanni ajornakusoorpoq. Taamaammat namminersortuniit ikiorserneqarnissaq aamma pisariaqarpoq, taanna oqarpoq.