Immikkut ilisimasalik nassuiaavoq: EU Kalaallit Nunaannut ima pingaaruteqartigaaq
EU Kommissionip allaffissaa nutaaq Nuummi tallimanngorpat ammarneqassaaq. Allaffiup ammarneqarnissaa ukiuni arlallinni suliniutigineqareerpoq. EU-llu nunatsinniinneranik ersersitsinnissaq allaffittaarnermi siunertarineqarpoq.
Illoqarfiit pingaarnersaata umiarsualiviani allaffik ammaanersiorniarlugu, Europakommissionip siulittaasua Ursula von der Leyern aamma danskit ministeriunerat Mette Frederiksen Naalakkersuisut siulittaasuat Múte B. Egede peqatigissallugu Nuummut tikissapput.
EU-milli suleqateqarnermi Kalaallit Nunaat sunik pissarsisarpa aamma illuatungaani EU sunik pissarsisarpa? Nunatta EU-llu suleqatigiinnermikkut pissarsiarisartagai pingaarnerit pingasut suuneri pillugit Jeppe Strandbjerg oqaasissaqarpoq. Taanna Ilisimatusarfimmi lektoriuvoq, namminersortuuneq pillugu aamma nunatsinni nunanut allanut politikki pillugu ilisimatusarluni.
1. Aningaasaqarneq
EU-p sunniutai kisitsisinngorlugit oqaatigineqarsinnaapput. EU-mi nunatsinnut ukiut tamaasa 250 millionit koruuninik aningaasaliisarpoq. Taamaalillunilu nunatta aningaasaqarneranut tapiisut annerit tulliattut inissisimavoq, tapiissutit amerlanerpaat Kunngeqarfik Danmarkimeerput.
2. Ilinniartitaaneq
Europami ilinniarnermut periarfissaqarnitsinnut EU pingaarutilimmik inissisimavoq.
- Europami ilisimatusarsinnaanitsinnut ilinniarsinnaanitsinnullu periarfissat EU-mik isumaqatigiissuteqarnikkut periarfissaapput. Europamilu innuttaasut allat assigalugit pitsaaqutit taakku Kalaallit Nunaata aamma iluaqutigisarpai, Jeppe Strandbjerg oqarpoq.
3. Silap pissusaa
EU-p pitsaaqutaa alla tassaavoq silap pissusaanut tunngasuni, maanna nunatsinni immikkut sammineqartumi, aamma iluaqutitaammat.
- Silap pissusaata allanngoriartorneranut tunngasumik ineriartortitsineq anguniarlugu aaqqiissuussamik annertuumik siunertaqartoqarpoq, EU-lu pingaarutilittut inissisimammat atorluarsinnaanera suleqatigisinnaaneralu pingaaruteqarpoq. Tamannalu Kalaallit Nunaata nunanut allanut tunngasuni politikkimut periusissiartaavani immikkut aamma ersarissarneqarpoq. Tassa Kalaallit Nunaata europallu suleqatigiinneranni silap pissussaata allanngoriartornera aamma pingaartinneqartoq ersarissarneqarluni, Jeppe Strandbjerg oqarpoq.
Aatsitassat EU-mut ammaanneqassapput
EU-li Nuummi allaffimmik ammaanissaminut aamma pissutissaqarluarpoq. Kalaallit Nunaat EU-mut aamma pingaaruteqartoq Jeppe Strandbjerg nassuiaavoq.
Aatsitassarpassuimmi nunatsinniittut EU-mit soqutigineqartorujussuummata, Kalaallit Nunaata pisuussutai pingaarutilittut inissisimapput.
- EU atortussianik qaqutigoortunik aatsitassanillu piianissamut periarfissaqalernissamut soqutiginnittorujussuuvoq. Suliniutinik aalajangersimasunik suli aallartitsisoqanngimmat oqaatigiuminaalaarpoq, kisianni suleqatigiinnissaq siunertaralugu oqaloqatigiinnernut EU akoorusuppoq, taakkulu ineriartorsinnaapput, Jeppe Strandbjerg oqarpoq