IA-p siunnersuutaa: Danmark Kalaallit Illuutaannut isumaginninnermi ikiuinermut akiliuteqassaaq

Nunatsinni innuttaasoq Danmarkimi najugaqalerluni assersuutigalugu oqalutsimik pisariaqartitsiguni, meeqqami paarineqartalernissaanut allatsitsiniaruni imaluunniit soraarnerussutisiniaruni Kalaallit Illuutaannit taperserneqarsinnaallunilu ilitsersorneqarsinnaavoq.

Namminersorlutik Oqartussat Kalaallit Illuutaannut sisamanut isumaginninnikkut ikiuinermi ukiumut 8 millionit koruuninik akiliisarpoq. Illuutit ingerlatsinermut atugassanut katillugit 20 millionit koruunit missaannik tunineqartarput.

Isumaginninnermulli tunngatillugu akiligassaq Danmarkip akilertalertariaqaraa, Inatsisartunut ilaasortap, Peter Olsenip ukiakkut ataatsimiinnermi siunnersuutigaa.

- Minnerpaamik 8 mio.kr. missaat isumaginninnermut aningaasaliissutigisartakkagut nunatsinnut utertinneqartariaqarput. Ilinniartitaanermut kulturilerinermut timersornermullu pitsanngorsaanissamut nukittorsaanissamullu atorfissaqartippagut, Peter Olsenip aalajangiiffigisassatut siunnersuutaani allassimavoq.

Taannalu Danmarkimi parteeqatiminit, Aaja Chemnitzimit (IA) taperserneqarpoq. Danmarkimmi inuit Danmarkimi najugaqaleraangata isumaginninnikkut ikiorneqarnissaat akisussaaffigigaa, taassuma erseqqissaatigaa.

- Innuttaasut Danmarkimut nuunniarlutik aalajangersimappata taama Danmarkip taakku akisussaaffigilertarpaat. Una danskit aalajangiisartuinut akisussaaffigisaminnut akisussaaffimmik tigusinissaannut kimigiiserniarneruvoq, taanna oqarpoq.

Aaja Chemnitz Folketingimi isumaginninnermut, peqqinnissamut suliffeqarnermullu susassaqarfimmi (SSA-pulje) isumaqatigiinniarnermi piffissami matumani siunnersuuteqarpoq. Taassuma Danmarkip Kalaallit Illuutaanni isumaginninnikkut suliniutinut ukiunut sisamanut 24 millionit koruuninik – tassa ukiumut 6 millionit koruuninik akiliinissaa siunnersuutigaa.

Pisortaq: Danskit aningaasaliinerat allaffissornerulersitsissaaq

Kiap akiliisuunera, Københavnimi Kalaallit Illuanni pisortamut, Leise Johnsenimut taamatulli pingaaruteqartiginngilaq.

- Aningaasat suminngaanneernerat uannut pingaarnerpaanngilaq, aningaasalli tigummiinnassagivut pingaarnerulluni. Tamanna ullumikkut suliarisartakkatsinnut isumaginninnermi suliniutinut atatillugu, aammali tamatumani ineriartortitsillutalu malinnaasinnaanissatsinnut pingaaruteqarluinnarpoq, taanna oqarpoq.

Aarhusimi Kalaallit illuanni pisortap, Tanja Nielsenip kalaallit Danmarkimi ikiorneqarnissaminnik pissarsiorfigisinnaasaannik peqarnissaa pingaaruteqarsoraa. Pingaartumik sulianut atatillugu kalaallinut tunngatillugu ilisimasaqartunik ikiorneqarnissaq.

- Danmarkimi innuttaasunut kalaallinit tunuliaqutaqartunut ”tigusinermi aaqqissuussineqartinnagu” kalaallisut tunuliaqutaqartunut Danmarkimut nuuttunut suliniuteqarnissaq pingaarnerpaavoq, Tanja Nielsen KNR-imut mailikkut allappoq.

Danskilli oqartussaasui aningaasanik tunniussaqaraangata amerlanertigut aningaasat qanoq atorneqarsinnaanissaannut aningaasallu atorneqartut pillugit nalunaarusiornissamut piumasaqaateqarajuttarput.

Tamannalu aporfiusinnaasoq, Tanja Nielsen isumaqarpoq. Kalaallit Illuutaanni aqutsisut innuttaasut illunut takkuttut pisariaqartitaat aallaavigalugit Namminersorlutik Oqartussanit aningaasanik nuutiterinissamut periarfissaqartarput.

- Assersuutigalugu innuttaasut peqqinnissamut aamma napparsimanermut tunngatillugu ilungersuuteqartut isumaginninnermut immikkoortortatsinnukartartut pingasoriaammik maanna amerleqqasut malugaarput. Tamanna suliniutitsinni ajornarnerulersitsivoq. Isumaginninnikkut suliniutit eqimattanut taakkununnga annertusillugit assersuutigalugulu kulturikkut suliniutit annikillillugit nikerarsinnaatitsivugut, taanna allappoq.

Tamatuma saniatigut politikerit aningaasanik immikkoortitsiniarlutik aalajangernerannit aningaasat tunniunneqartarnerannut minnerpaamik ukiup affaa ingerlaqqaarajuttarpoq.

Kalaallit Illutaalu qaammatini arlalinni millionikkaanik amigaateqalissagaluarpata tamanna ajornartoornerujussuussaaq, illuutimmi sulisunik soraarsitsisariaqassammata.

Taamaammat akiliuteqartarneq Danmarkimit tiguneqassappat tamanna eqqarsaatigilluarneqassasoq, Tanja Nielsen isumaqarpoq.

Socialdemokraatit siunnersuummut tapersiisut

Peter Olsenimit ukiakkut ataatsimiinnermut siunnersuummi Kalaallit Illuutaannut aningaasat millionilikkaat ilinniartitaanermik, kultureqarnermik timersornermillu inerisaanissamut pisariaqartikkivut allassimavoq.

Aaja Chemnitzilu aalajangersimanerulluni 2 millionit koruunit Danmarkimi kalaallinut ilinniartunut nunatta akisussaaffigisaanut siunnersuinermut aaqqissuussaanernut atugarissaarnissamullu siunnersuisunut  atorneqarnissaat kissaatigaa.

Sinneruttut 6 millionit koruunit nunatsinni atorneqarsinnaapput.

Socialdemokraatit isumaginninnermut oqaaseqartartuata, Camilla Fabriciusip siunnersuut ammaffigaa.

- Danmarkimi isumaginninnermi suliniutini pisariaqartitsinermut tunngatillugu Danmarkip soorunami akiliuteqartussaanera qularutissaanngilaq.

Taassumali Danmark ukiumut 8 millionit koruuneqqissaanik akiliisariaqarnersoq aalajangersimasumik oqaatigisinnaanngilaa.

Camilla Fabriciusilli nunatta aningaasat nunatsinni atorusunnerugai paasisinnaavaa.

- Kalaallt Nunaanneersuullutik Danmarkimiilersut toqqammavigissaarnissaannut ikorfartuinissaq pingaartutut isigaara. Aamma Kalaallit Nunanni isumaginninnikkut iliuussissat naamminneq naammassisarmatigit nersugassaapput, taanna oqarpoq.