Avaaraq Olsen: Aningaasanut missingersuusiat nutaat Ittoqqortoormiini ineriartortitsissapput
Kommuneqarfik Sermersuumi kommunalbestyrelsimi partiinit ilaasortaatitaqartunit politikerit decembarip pingajuanni sanileriiaapput.
Aningaasanut missingersuusiaq aappaagumoortoq tigummivaat; tassanilu pingaartumik Tunumut Ittoqqortoormiinnullu allannguutissat annertuut takussutissiissutigineqarput.
Illoqarfik nammineq najukkami ingerlatsinermut aqutsisumit illoqarfimmullu pisortamit annerusumik aqunneqalissaaq.
Tamatuma saniatigut piniartut qanoq ineriartortinneqarnerusinnaanerat ilaatigut paasiniarlugu misissuisoqassaaq.
KNR-ip borgmesteri Avaaraq Olsen (IA) Ittoqqortoormiini qanoq pisoqarumaanera pillugu oqaloqatigaa.
Inuussutissarsiutigalugu piniartuunerup ineriartortinneqarnera
Inuussutissarsiutigalugu piniartuunerup ineriartortinnissaanut akornutaasut aaqqiissutissallu misissorneqassasut, aningaasanut missingersuusiami partiit allapput.
- Suliniutit taakkua naalakkersuisooqatigiit isumaqatigiissutaanni anguniakkanik, tassa aningaasarsiornerup assigiinngisitaarnerulernissaa illoqarfinnilu tunisassiulernissamut periarfissanik piorsaanissamik tapersersuissapput. Ittoqqortoormiini inuussutissarsiornikkut periarfissarpassuit, maannakkut atorluarneqanngitsut, atorluarneqalernissaannut taamaaliornikkut tunngavissaqartoqalerniassammat, isumaqatigiissummi allaqqavoq.
Avaaraq Olsen naapertorlugu ukiumi nutaami suliap piaarnerpaamik aallartinneqarsinnaanissaa kommunip naatsorsuutigaa.
- Piaartumik aallartittariaqarpugut. Umiarsuaqatarnera killeqartorujussuuvoq, taammaattumik pissarsiassaqarutta, Ittoqqortoormiiniilluunniit umiarsuarmut kingullermut ilaasussanik nassiussassaqaraanni taava upernaaq naatinnagu tamanna pilersaarusiorneqareertariaqarpoq.
Fabrikkitoqqap qerititsivissuata nutarterneqarnissaa piniartut ilaasa namminneq kissaatigisimagaat, borgmesteri oqaluttuarpoq.
- Piniartut umimmaat neqaannik panertitanik Kitaanut tunisaqarsinnaanngornissaat neriuutigaarput.
Periarfissarlu tamanna piniartunit eqqaaneqareersut ilagaat.
- Ittoqqortoormiit pigisaani Kitaanit soqutigineqarluartunik uumasorpassuaqarpoq. Tamanna sukumiinerusumik misissuiffigerusupparput.
Neqitaannaa pinnagu ilaatigut umimmaap qiviuinik qissinermi pikkorissaasoqassaaq, tuniniaanermullu tunisassiallu suliarineqarnerannut tunngasut ilinniartitsissutigineqassallutik.
Neqi toqunartunik akoqartoq
Ilisimatusaatigalugu misissuinerup Lancet Planetary Health i 2023-mi saqqummersinneqartup takutippaa, inuit PFAS-imik suliaqartut eqqaassanngikkaanni, Ittoqqortoormiini innuttaasut aamminni PFAS-imik nunarsuarmi annertunerpaamik akoqartut.
Aak nannut puisillu neqaannit Tunumeersunit annerusumik mingutsinneqartarpoq.
Ilisimatusaatigalugulu misissuineq naapertorlugu:"Timip nappaatinut akiuussinnaassusaanut malunnaatilimmik kissaatiginngisamillu sunniuteqaannarnatik aammali uummatikkut taqakkullu nappaateqalernermik, kræftilernermik kinguaassiorniarnermiluunniit ajornartorsiuteqalernermik tamakkua kinguneqarsinnaapput."
Nunanut allanut Kitaanullu neqinik tunisassiulertoqassappat tamanna misissuinermi eqqumaffigineqassava?
- Suut eqqumaffigisariaqarnerigut misissuinermi paasinarsissaaq, Avaaraq Olsen akivoq.
- Oqarsinnaavungali nannunik eqqartuitilluta nannup niaqui amiilu, illoqarfimmi piniartut avammut tunisassiarerusuppaat.
Timmisartuussisarneq pitsaanerusoq
Tunumut timmisartuussisarnerup ataavartumik ingerlajunnaarnera ukiup ingerlanerani oqaluuserineqartuarpoq.
Pingaartumik Icelandair Kulusummut ukiakkut upernakkullu timmisartuussisarunnaarmat.
Tamatumunnga naalakkersuisut akisussaapput, kommuniunngitsoq. Avaaraq Olsenili ajornartorsiut eqqumaffigalugu oqarpoq.
- Eqqumaffigisorujussuuara. Naalakkersuisut oqaloqatigitillugit periarfissaqaraangama tamanna eqqaajuaannarpara.
- Pingasoqiusamik timmisartuussisoqaqqittalernissaq nunaqavissut kissaatigaat; tassa Kulusummut, Nerlerit Inaannut Nuummullu.
Danskit naalakkersuisui 1,6 milliardit koruuninik nalilimmik septembarimi sinaakkusiussamik isumaqatigiissuteqarput. Aningaasat ilaat Ittoqqortoormiini mittarfimmut nutaamut atorneqartussaapput.
Politikerilli mittarfittaassamut pilersaarutit pillugit innuttaasunut taamanili paasissutissiinikuunngillat.
Ittoqqortoormiit eqqaanni mittarfiliornissaq pillugu ilisimasaqarpit, imaluunniit sanaartorneqarnissaa pillugu tusagaqarnikuuit?
- Naamik, uagut nammineq tigussaasunik saqqummiussassaqalerutta akuliunneqarumaartugut paasitinneqaannarpunga, Avaaraq Olsen oqarpoq.
