Umiarsuit takornariartaatit Nuummi ikuallaaviup ukiumi ataatsimi ikuallaaneratut mingutsitsitigisartut

Nunarput nunarsuarmi silaannarinnerpaanut ilaavoq, umiarsuilli takornariartaatit, nunatsinni umiarsualivinnut tulattartut ikummatissamik kinertumik, nunarsuami allani inerteqqutaasumik, atuinermikkut silaannarput malunnartumik mingutsittarpaaat.
Assi © : Kåre Press-Kristensen
juulip 25-at 2018 10:38
Nutserisoq Connie Fontain

Kalaallit Nunaanni silaannaq minguingaarmat taama minguitsigingajattumik Ungaarnimi  qangattani kalkimik  nivingasulinni taamaallaat siumuisoqarsinnaavoq. Avatangiisit pillugit immikkut ilisimasallip Kåre Press-Kristensenip nunatsinni umiarsuit takornariartaatit Nuummi Ilulissanilu mingutsitsinerannik uuttortaareerluni misigisani taama nassuiarpaa. 

AAMMA ATUARUK Biilitit ima mingutsitsitigaat

Nunatsinni silaannaq minguitsoq umiarsuarnit takornariartaatinit tusindilinnit, uuliamik ikummatissalinnik, HFO-mik aamma taaneqartartumik, ingerlasunit aqqusaarneqaraangami uuttorneqarsinnaasumik sunnerneqartarpoq. Danskit avatangiisit pillugit suliniaqatigiiffiata, Det Økologiske Rådip umiarsuit nunatsinni qanoq mingutsitsitiginerannik Kåre Press-Kristensen uuttortaatikkiartorpaa.

-  Umiarsuit takornariartaatit nunarsuarmi mingutsitsinerpaat ilaannik ikummatissatortut, Nuup umiarsualivianut aqqusaartut silaannarmik mingutsitsinerat ullumi uuttortariartorparput.

Kåre Press-Kristensen umiarsualivimmiit taama oqarpoq.

Inuit avatangiiserlu ajoqusertarpai

Kåre
Senior rådgiver Økologisk Råd Kåre Press-Kristensen

 

HFO-mik ikummatissatortoqaraangat takuneqarsinnaalluartoq immikkut ilisimasallip oqaatigaa.

- Takornariartaatip ulluni quliniit aqqaneq-marlunniluunnut maaniinnerani silaannamut mingutsitsissutinik NOX-inik, kvælstoffinik, paamillu Nuummi ikuallaavimmi ukiumi ataatsimi mingutsitsissutaasartutut mingutsitsisarpoq, taamaammat aarlerinangaatsiarpoq.

Mingutsitsinerup malitsigisartagai siammasipput. Paamik najuussuigaanni nappaassuarmik kræfteqalernissaq, taqqatigut milittoornissaq, uummatip taqaasigut nappaateqalernissaq, pujortartartut pualluutaannik puallulernissaq, torluup puannut atassutaasigut nuaqalernissaq astmaqalernissarlu aarlerinarnerulersarput. Taakkuali saniatigut mingutsitsinerup sermersuaq aakkiartornerulersippaa nunatsinnilu pinngortitaq aseroriartortillugu.

 - Taamaammat oqimaatsunik ikummatissatortut mingutsitsinerisa kingunerisinnaasai amerlasoorujussuupput. 

Ikummatissaq kinertoq taartissaqarpoq

Kåre Press-Kristensenip mingutsitsingaatsiartoqarneranut ajornaatsumik aaqqiissutissaqarnerarpaa, tassalu ikummatissanik oqimaannginnerusunik atuineq.

 - Takornariartaatit Kalaallit Nunaannukartartut affangajaasa ikummatissaq oqimaannginnerusoq atortarpaat, ajoraluartumilli oqimaannerusunik ikummatissanik atuisunik aamma ingerlatseqatigiiffeqarpoq, tassalu taamaaliornaveersaartariaqarpugut. 

AAMMA ATUARUK Takornariartaat Sullualukkooreerluni uterpoq

Ikummatissaq oqimaattoq oqimaannginnerusumiit akikinnerummat, oqimaaattoq ingerlatseqatigiiffiit ilaasa atorusunnerusarpaat.

 - Allannguissagaannilu malittarisassiornissaq pisariaqarpoq.

 Danmarkimi HFO-mik atuineq 2015-imili inerteqqutaalerpoq. Issittumi qeqertat Svalbardip eqqaani HFO-mik atuineq aamma inerteqqutaavoq. Nunat arlaqartut issittumi inerteqqutaalivinnissaa taperserpaat. Namminersorlutik Oqartussat inerteqquteqarnissaq pisortatigoortumik suli aalajangiiffiginngilaat.

AAMMA ATUARUK Umiarsuit takornariartaatit Issittumi angalasarnerat navianaateqartoq

Uani Umiarsuit, Nuummut tulattut ilaasa, pujoortitsinera takusinnaavat. Umiarsuup ilaasuni kialaartikkumallugit innaallagiassaqartikkumallugillu motoorini ulloq unnuarlu ingerlatippaa. 

Krydstogtskib i Nuuk