Suliffeqarfiit sorsunnermi iliuutsinut ajunaarnersuaqarnissaanullu piareersimassasut

Naalakkersuisut tassa IA-p, Siumup, Demokraatit Atassutillu Namminersorlutik Oqartussat aktianik piginneqatigiiffiinnut piginnittuunermut politikki nutaaq isumaqatigiissutigisartik marlunngornermi nalunaaqutaq ataatsimut saqqummiutissavaat.
Naalakkersuisut siulittaasuat Múte Bourup Egede tusagassiortunik katersortitsinermi saqqummiissaaq. Assi © : Johannes Olsen
Allattoq Liv Almer
marsip 28-at 2023 13:12
Nutserisoq Connie Fontain

Naalakkersuisut tassa Inuit Ataqatigiit, Siumut, Demokraatit Atassutillu Namminersorlutik Oqartussat aktianik piginneqataaffianni piginnittuunermut politikki utaqqisaajuartoq marlunngornermi nalunaaqutaq ataatsimut saqqummiutissavaat.

Isumaqatigiissut 2022-p naanerani naammassineqarnissaa naatsorsuutaasimagaluarpoq, maannali illuatungeriinnit atsiorneqarnissamut piareerpoq.

Isumaqatigiissut naapertorlugu piginnittuunermut politikkip aktianik piginneqatigiiffinnut 'ersarissunik sinaakkuteqarnissaq' siunertaraa.

Isumaqatigiissutit naalakkersuisut piginnittuunermut atatillugu aamma ingerlatseqatigiiffinnik aqutsilluarnermut suliarisaat 2011-mit aamma 2012-imeersuupput, isumaqatigiissutillu nutaap naatsorsuutit innersuussutillu taakku naalakkersuisut ingerlatseqatigiiffinnut piumasaqaatigisaat erseqqissarneqarlutillu nutarterneqartut isumaqatigiissummi allassimavoq.

Qarasaasiatigut sillimaniarneq ukkatarineqarnerusoq

Center for Cybersikkerhedip ukiup aallartinnerani inerteqquteqarnerata kingunerisaanik suliffeqarfiit oqarasuaataanni appi TikTok pillugu piffissami kingullermi oqallittoqarpoq

Piginnittuunermut politikki pillugu isumaqatigiissummi qarasaasiatigut isumannaatsuunissamut apeqqut aamma inituvoq.

Namminersorlutik Oqartussat aktianik piginneqatigiiffiutaanni qarasaasiatigut isumannaatsuunerunissamut ersarissumik iliuusissatut pilersaaruteqarnissaq aamma pisussaaffiulissaaq.

Tamatuma saniatigut suliffeqarfiit ajornartoortoqarnissaanut, matumani pinngortitami ajunaarnersuaqarnissaanut, aningaasaqarnikkut ajornartoortoqarnissaanut, pilersuinermi ajornartoortoqarnissaa sorsunnermilu iliuutsit pillugit upalungaarsimanissamut pilersaarummik suliaqassapput.

Assi © : Mads Malik Fuglsang Holm / KNR

Nunatsinni kulturi silaannaallu pissusaa ukkatarineqartut

Isumaqatigiissummi ukkatarineqartoq alla ingerlatseqatigiiffiit inuiaqatiiginnut akisussaassuseqartumik takutitsinissaannut tunngavoq.

- Ernereerluni sulinngiffeqarnermi atugassarititaasut, utoqqarnut politikki, Kalaallit kulturiat annerusumik ukkataralugit pitsaasumik atorfinitsitaanermi atugassarititaasut ingerlatseqatigiiffiit qulakkiissavaat, isumaqatigiissummi allassimavoq.

Tamatuma saniatigut ingerlatseqatigiiffiit mingutsitsinnginnerunissaq aamma Naalagaaffiit Peqatigiit nunarsuarmi anguniagaanni eqeersimaartumik suliaqarnissaq ukkataralugulu avatangiisit silaannaallu pissusaa pillugu aningaasaqarnermut tunngassuteqanngitsumik pingaarutilinnik paasissutissiisassapput.

Siulersuisuni ammasumik periuseqarneq

Namminersorlutik Oqartussat aktianik piginneqatigiiffiutaanni arlalinni siulittaasut siulersuisunilu ilaasortat akornanni taarseraattoqarsimasoq Transparency International Greenlandip siorna oktobarimi paasivaa. Taakku oqarnerat naapertorlugu tamanna ammasumik periuseqannginnikkut pivoq, tamannalu ilaatigut ajornartorsiutaavoq, pissutigalugu tamanna tusatsiakkanik pilersitsinermut tunngaviliimmat, TIC erseqqissaavoq.

Naalakkersuisut siulittaasuata, Múte Burrup Egedep isornartorsiuineq tusaatissatut tigullugu taamani Sermitsiamut nassuiaatigaa.

Isumaqatigiissummilu nutaami ammasumik periuseqarnissaq aamma qitiutinneqarpoq.

- Ingerlatseqatigiiffiup suliai aqutsineralu pillugit paasissutissat tamanut saqqummiunneqartarnerisigut, Namminersorlutik Oqartussat aktianik ingerlatseqatigiiffii isertuaatsuussapput, isumaqatigiissummi allassimavoq.

Tamatuma saniatigut isumaqatigiissummi illuatungeriit aktianik piginneqatigiiffii paasitinneqarsinnaatitaanermut ilanngunneqarnissaat aallartinneqassasoq isumaqatigiissutigineqarpoq.

Siulersuisunut tunngatillugu toqqaaneq piginnaasat aalajangiisuulluinnartut tunuliaqutaralugit toqqaasoqartassaaq. Kiisalu siulersuisuni isertuaatsuunissaq ataqatigiittuarnerlu ukkatarineqassallutik. Tamanna pissutigalugu siulersuisunut ilaasortaaneq ukiumit ataatsimit sivisunerulersinneqarpoq.

Royal Arctic Line A/S og Sikuki Nuuk Harbour A/S skal fremover fusioneres sammen. Assi © : KNR/Anton Gundersen Lihn

Suliffeqarfinnik kattussineq

Namminersorlutik Oqartussat aktianik piginneqatigiiffiutaanut malittarisassat innersuussutillu nutaat saniatigut ingerlatseqatigiiffit sisamat kattunneqarnissaat aamma saqqummiunneqarpoq.

Isumaqatigiissut naapertorlugu INI A/S aamma Illuut A/S kattunneqassapput. Tamatuma saniatigut Royal Arctic Line A/S aamma Sikuki Nuuk Harbour A/S ataatsimoortinneqassapput.

Isumaqatigiissut naapertorlugu Naalakkersuisut piginnittuunermut politikkip nutaap 2024-p ingerlanerani tamakkiisumik atulersinneqarnissaa qulakkeerpaat.