Meeqqat angerlarsimaffiup avataanut inissinneqartarnerat piunnaarlugu meeqqat 1950-ikkunni misileraatigineqartut eqqartuleraat

Inatsisartuni pingasunngornerup ualiani ataatsimiinnermi aalajangiiffigisassatut oqallisissiaq meeqqanut angerlarsimaffiup avataanut inissinneqartartunut taakkununngalu kommunit aningaasartuutaat amerliartuinnartuvissut pillugit imaqartoq sammineqartussaagaluarpoq.

Oqaaserli ataasiinnaq Inatsisartuni politikerinit akerleriissutaalerpoq, taamaalilluni ullutsinni nunatsinni ajornartorsiutit annersaasa ilaata politikerinit isumaqatigiilluni aaqqiivigineqarsinnaagaluartoq sammineqarpianngitsoorpoq.

Demokraatineersup Bjørk Lange Olsenip meeqqat angerlarsimaffiup avataanut inissinneqarnerannut kommunit aningaasartuuteqaleriartuinnarnerat pinaveersaartinniarlugu immikkut ilisimasalinnik inuttaqartussamik suleqatigiissitamik pilersitsinissamik siunnersuuteqartuuvoq.

Kisianni oqaaseq immikkut ilisimasalinnik (ekspertinik, aaqq.) atorneqartoq, oqallisigineqalerpoq, oqallinneq meerartatsinnut sammiunnaarluni inatsisartuni ilaasortat allamut saatsitsimmata.

Oqaatsillu politikerinit oqallinnermi aninneqartut ima sakkortutigaat, allaat Naleqqameersoq Jens Napãtôk' utoqqatsertariaqalerluni:

- Assersuussara ajunnginnerpaamik siunertaqaraluarluni kukkusumik kinguneqartarneranik assersuutigiinnarpara imaanngilaq taakku marluk assersuukkikka kukkuneqartarneruna assersuutiinnaringa. siunnersuuteqartup siulittaasuata sakkortuumik tigusarpangu utoqqatsissutigaara isumaqarpunga utoqqatsissutigereerlungu, Jens Napãtôk' oqarpoq.

Oqaaseq ataaseq aalassassutaasoq

Demokraatit siunnersuutaannut isumaqataannginnermini Jens Napãtôk'-p immikkut ilisimasallit ekspertinik taagukkat, aningaasartuutinut amerliartuinnartunut qanoq iluaqutaasinnaanerat takujuminaatsippaa:

- Uagut naleqqamiit isumaqarpugut periuseqarnermi assigiingitsuni tamani ilisimasaqarnerpaaq meeraqarnermi tassaasoq angajoqqaaq. Angajoqqaat ekspertitut inissisimajuarnissaat siunnerfigisariaqarparput. Tamanna nukittorsartuartariaqarparput, Jens Napãtôk' oqarpoq.

Angajoqqaalli ilumut ekspertitut taagussallugit, uani meeqqat angerlarsimaffiup avataanut inissinneqartarnerat pineqartillugu, Demokraatineersup Nivi Olsenip isumaqatiginngilluinnarpaa:

-Qanorilillusi ekspertgruppetut taasinnaavisingit angajoqqaat arfineq marlunnik meeqqisimasut meerai tamarmik angerlarsimaffiup avataanut inissinnikut. Angajoqqaarpassuaqarpoq taamatut inissisimasunik ekspertgruppetut taakku taajussuangut aamma taavaa?, Nivi Olsen oqarpoq nangillunilu: 

- Unittariaqarput pissutsit taamaattut ajornaqaaq qaqangu killiliisoqassangami inuiaqatigiinnik meeqqat tunniunneqartuaannarniarpata pisortanut, isumalluusersorluta pisortat perorsassangaat.

Jens Napãtôk' isumaqarpoq, maani nunatsinni ekspertinik atuineq kinguneqarnerlussimaqimmat taama pisoqaqqissanngitsoq:

- Ajunngitsoq siunertaralugu naalagaaffiup nunasiaagallaratta allaat meeqqat danmarkiliartittarnikuungaluarpaat qallunaatuinnaq ilinniariarlutik uterunik qaffasissumik ilinniartitsiniassammata ajunngitsoq siunertaralugu ekspertgruppet suliaat, Jens Napãtôk' oqarpoq.

Misigissutsit qaffakaatinneqartut

Jens Napãtôk'-p taama oqarnera Demokraatinik kamaammertitsivoq – pingaartumik Jens Frederik Nielsenip Naleqqap oqaaseqartitaanit oqaatigineqartut paasiuminaatsippai:

- Jens Napatok oqaaseqaatit tupigilluinnarpara ima ersaritsigisumik oqaatigerusuppara meeqqat misileraatitut aallartitat meeqqanut sanilliussinerit kanngunarpoq. Tupinnartorujussuuvoq oqaatsit taamaattut annissinnaangakkit, Jens Frederik Nielsen oqarpoq.

Aamma Atassutikkunniit Bentiaraq Ottosen oqaaseqarnermini meeqqat misileraataasimasut immikkut ilisimasalinnut – ekspertinik uani taagukkanut - sanillersuunneqarnerat paasiuminaatsippaa:

-Tupigerujorujorujussuarpara sanillersuunneqarsinnaassappata taakku ekspertgruppet taasatit taamatut taanna oqaatigisinnaavara tupigerujussuarlugu, Bentiaraq Ottosen.

Tamakkuli oqaatsit Naalakkersuisut siulittaasuata, Múte B. Egedep oqaaseqarfigerusunngilai, partiit allat namminneq isummersinnaatitaammata:

- Apeqqutigisat toqqammaviusumik partiip nammineq oqaaseqartup akisussaaffigissavai oqaatsit taakkua annissani, naalakkersuisuninngaanniit siunnersuuteqartup siunertaa paasilluarparput taannalu aallavigalugu aaqqiissutissanut sammisunimik ingerlatseqataanissarput pingaartitaraarput. Uani ilaatigut suleqatigiissitamik pilersitsimanermi naalakkersuinikkut qanimut malinnaanermut ingerlatsisussaavugut, taamaattorli isummat assigiingiffeqarpata aamma assigiingiffigilaarsinnaasaata naapisinneqarnissaat uani ungasiffigerpalunngikkipput, Múte B. Egede oqarpoq.

Taamaattumik nammineq Naalakkersuisoqatinilu – allannguutissasut siunnersuuteqarput, oqarlutik ekspertinik taasat avaqqullugit, namminneq 2024-mi ukiaanera ataatsimiinnermut aaqqissutissatut siunnersuutinik saqqummiussaqarumaarlutk.

Suleqatigiittoqartoqartariaqartoq 

Inernera imaalerpoq – sakkukitsumik oqaatigissagaani – immikkut ittumik ilisimasalinnik (ekspertinik, aaqq.) suleqatigiissitaliortitsinissaq – aningaasartuuteqarneruleriartornermik arlaatigut pinaveersaartitsisinnaanermik paasiniaasussanik isumaqatigineqanngilaq.

Ullutsinnili ajornartorsisutit atuuttut iliuuseqarfiginissaat tamarmik isumaqatigiissutigisinnaavaat, taamaattumillu  ataatsimiititaliamut, suliamik nangitsisussamut, ingerlateqqinneqarpoq.

Oqallinnerup naammassinerani Demokraatineersup Nivi Olsenip politikereqatigimut eqqaasitsissutigaa, ajornartorsiutit qaquguluunniit qaangerniaraanni, suleqatigiinnissaq pisariaqartuaannassasoq:

-Kissaatigeqaara neriuutigeqaaralu nuatsinni ingerlaffigilersimasarput meeqqat immikkut naalakkersuisulersoraluarlugilluunniit uunga killissimangatta: Kisitsisit appariartunngittut, ajornartorsiutillu appariartunnginnerannik isumaqarpunga kukkusumik politikkierneq ingerlatilersimagipput.. Nivi Olsen oqarpoq nangillunilu:

- Aamma isumaqarpunga ataatsimoorussamik inuiaqatigiinnut allannguinissarput sulissutigissangipput. Imminut ataqqissaagut inuiaqatigiillu takutillugit maani inatsisartuni meerartagut ajunnginnerpaanik atugaqartikkusukkivut.