Folketingip ukiua nutaaq: Soraarnerussutisiat, isumaginninnikkut ikiuineq eqqartuussisoqarnerlu IA-p Siumullu pingaarnerutippaat
Folketingimi ukioq nutaaq marlunngormat aallartippoq.
Inatsisit tunngaviusut allassimanerat malillugu ministeriuneq Mette Frederiksen (Socialdemokratit) inuiaqatigiit qanoq innerat pillugu oqalugiarpoq.
Folketingimut ilaasortaq, Inuit Ataqatigiinneersoq, Aaja Chemnitz aperigaanni taassuma polikikkut ukiumi uani sulissutiginerusutai amerlapput.
Danmarkimi kalaallit inuuniarnermikkut ajornartorsiuteqartunut, Danmarkimi Kalaallit Illuutaannit ullumikkut ilaatigut suliarineqartartunut ikiuinissaq taakku ilagaat.
Danmarkimi aningaasatigut akisussaaffeqarnerusariaqartoq, IA-mit qinigaq isumaqarpoq.
- Naalagaaffiup Danmarkimi danskisut innuttaassuseqartunut akisussaaffimmik annerungaatsiartumik tigusinissaa qulakkiissavarput, taanna oqarpoq.
Naatsumik oqaatigalugu Danmark Kalaallit Illuutaannut suli aningasaliissuteqarnerusariaqaraluarpoq.
Aningaasallu taakku isumaginninnermut, peqqinnermut suliffeqarnermullu susassaqarfimmi, SSA-mik isumaqatigiinniarnernik taaneqartartumi, Christiansborgimi isumaqatigiinniutigineqartartumi nassaarineqassapput.
- Kalaallit Illuutaasa isumaginninnermi suliarisartagaannut naalagaaffiup ukiuni tulliuttuni sisamani akiliuteqarnissaa qulakkeerinneqataaffigerusupparput, Aaja Chemnitz oqarpoq.
Eqqartuussiveqarnermut aningaasat
Folketingimut ilaasortaq Siumumeersoq, Aki-Matilda Høegh-Dam aperigaanni eqqartuussiveqarneq folketingimut ukiuni nutaami pingaarnerniippoq.
Eqqartuussissuserisummi siunnersuisoqatigiivisa annertuumik kivitsisoqarnissaa kissaatigaat, ilaatigut nunatsinni eqqartuussiveqarnermi eqqartuussissuserisunik illersuisunik qulakkeerisoqarnissaa aamma nunatsinni eqqartuussisut dommerfuldmægtigillu ullumikkut Danmarkimi sulisunit akissarsiakinnerusut naligiimmik akissarsiaqarnissaat kissaatigaat.
Tamanna Eqqartuussissuserisut siunnersuisoqatigiivisa upernaaq nalunaarusiaanni 25-nik innersuussutitalimmi allassimavoq.
Innersuussutit malinneqassappata tamanna 34 millionit koruuninik akeqassaaq. Siunnersorteqarfimmit, Copenhagen Economicsimit qulaajaanerup tamanna takutippaa.
- Neriuppunga danskit naalakkersuisuisa tamanna aningaasanut inatsimmik isumaqatigiinniarnissaminnut ilanngutissagaat, taamaaliornikkut tamanna qulakkeerneqassammat. Isumaqatigiissutigisartakkagut puljeeqqat atorlugit tamanna kivissinnaanngilarput. Kisianni Danmarkip kunngeqarfimmi maani akisussaaffimmik tigusiffiginerussagaa neriuutigaara.
- Nunatsinni inatsisitigut isumannaatsuutitsisoqarnissaa uagutsinnut soorunami pingaaruteqarpoq, danskillu akisussaaffigisaat annertooq isumaginniffiusariaqarpoq, Aki-Matilda Høegh-Dam, susassaqarfimmut 40 millionit koruuninik kissaateqartoq oqarpoq.
Tamatuma saniatigut politiitut ilinniarfik aamma pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfimmi nakkutilliisutut ilinniarfimmi kalaallisut tikikkuminarnerusinnaanissaa kissaatigaa.
Avataarsuata ujaraasa ilungersuutigineri
Aki-Matilda Høegh-Damillu kalaallit katersugaasiviini takusassaasussat avataarsuatalu ujarai nunatsinnit piffissap ingerlanerani peerneqarsimasut utertinneqarnissaat oqaatigeqqippaa. Katersugaasivinniittussat ullumikkut ilaatigut Københavnimi New Yorkimilu saqqummersitaapput. Suliaq taanna februaarimi aallarnerpaat.
Nunatsinni katersugaasivinni sulisut arlallit katersugaasivinni toqqorsiviit toqqorsivinnissamullu pissutsit pitsaanerulersinnagit katersugaasivinniittunik angerlaassinissaq mianersoqqussutiginikuuaat. Taamaattoqaraluarpammi kulturikkut eriagisassat aserorneqaratarsinnaammata.
Siumumiilli qinikkap oqarnera naapertorlugu katersugaasivinniittut ilarpassui kissaatigineqarpat nunatsinnut aqagu utertinneqarsinnaalluarput.
Avataarsuata ujaraa Qaanaap eqqaanit tiguneqarnikuusimasoq ilaatigut pineqarpoq.
- Nunatsinnut aqaguluunniit angerlaanneqarsinnaagaluartut sukkanerpaamik angerlaanneqartariaqaraluarput.
- Taakku naleqartorujussuupput. Nunatsinni ineriartortinniakkatsinnut kivitseqataangaatsiarsinnaapput. Tassa kulturerput, takornariaqarnerput immitsinnut pillugu ilinniagaqarnerput, taanna oqarpoq.
Soraarnerussutigiat assigiissasut
Suliaq alla Aaja Chemnitzip maanna ukiuni qulini Christiansborgimiinnermini misissorniagaa tassaavoq naalagaaffiup nunatsinni tjenestemandiisa soraarnerussutisiaat. Tassa inuit nunatsinni danskit naalagaaffiata ataani sulisimasut soraarnerussutisiaat.
Soraarnerussutisiat inuup nunatsinni Danmarkimilu najugaqarnera apeqqutaatillugu ullumikkut tunniunneqartarput. Tamannalu naligiissarnerusariaqartoq, IA-meersoq isumaqarpoq.
- Danmarkimut nuuttut nunatsinni najugaqaannarninninngaanniit tjenestemanditut soraarnerussutisiaqarnerussaatit. Tamannalu utoqqarpassuarnut aningaasatigut ilungersuatitsivoq, taakkulu taamaalillutik nunatsinni inuiaqatigiinnit, meeqqaminnit ernuttaminniillu aallarlutik nuuttaiaqartarput.
