Malu Rosing danskit ilisimatusarfiini isummanik pigiliutiinnakkanik naammattoorsisaqaaq: Ilisimaatsuneq pissutaavoq

Malu Rosingip Nuummeersup 25-nillu ukioqartup, København Universitetimi kulturit arlallit akimorlugit ilisimatusarneq maanna kandidatinngorfiginiarlugu ilinniarfigaa. Siusinnerusukkut misigisarsimavaa, ilinniaqatimi aperisaraanni, ilaqutaani imerajuttoqarnersoq imaluunniit ilisarisimasami akornanni qassit imminut toqussimanersut.

- Nuanninngisaannarpoq taama aperineqarluni, ajoraluartumilli sungiutiinnarnikuuara. Amerlasooriarlungami taama aperitinneq misigereerpara, oqarpoq.

Kalaallini Danmarkimiittuni taama misigisaqarsimasuni Malu Rosing kisiartaanngeqaaq.

Inuttut pisinnaatitaaffiit pillugit Institutip nalunaarusiaani nutaami erserpoq, kalaallit pingasuugaangata marluk, kalaallit Kalaallit Nunaalluunniit pillugit isummanik  pigiliutiinnakkanik Danmarkimi ilinniarnerminni ukiuni kingullerni apuussivigineqartartut. Ilinniartut tallimaagaangata ilaasa ataatsip immikkoortitaaneq aamma misiginikuuaa.

- Isumaqarpugut, Danmarkimi ilinniarfiit toqqissisimasumik ilinniarfiunissartik suli tamakkiisumik angusimanngikkaat, taakkuugaluarpummi kalaallimik ilinniartumik allatulli toqqissisimallumi akuullumilu Danmarkimi ilinniarsinnaaneranik qulakkeersisussat, Louise Holck aamma Inuttut Pisinnaatitaaffiit pillugit Institutimi pisortaq KNR-imut tallimanngormat oqarpoq.

Ataatsimoorfiit tunuarsimaarfigisarai

Isummanik pigiliussiinnakkanik apuussiffiginnittarneq Malu Rosingimut ilinniarnerminik iluarusuuteqarnissaraluanut sunniisimavoq.

- Taamaassorinninnernik tusangiasaarneqartuarneq, imminut taginissannik innarliivoq suminngaanneersuunerami qitiulertarpoq. Inuit nalusama uanga inuttara tunuliaqutikkalu ilisimanagit qanoq ittuunitsinnik isummersuutaat tusartarlugit nuannerpianngilaq. Pingaartumik ilumoortuunngitsut nalunagu, oqarpoq.

Kalaalit imerajuttuunerannik oqartarnerit nutaartaqanngitsut, ilinniartoqatinilu ataatsimuualaassagaangamik qanoq nammineq pissuseqarnissaminut sunniuteqartartut, oqaatigaa.

- Fiisternerit suut peqataaffigissanerlugit eqqarsaatigeqqissaartarpara. Fiistimmi ilaat takorlooreersinnaasarpakka, isummanik pigiliutiinnakkanik aasimmiaasiit tusagaqarfigissallugit, oqarpoq.

Nalunaarusiami allaaserineqartut malillugit kalaallit ilinniartut 37 procentii ilinniarfimminni ataatsimuualaarnernut imaluunniit ataatsimoorfinnut peqataanngisaannarput imaluunniit qaqutigut peqaasarlutik.

Kalaallit ilinniartut 27 procentiisa, ataatsimoorfinnut qaaqqusaasannginneq imaluunniit peqataasinnaannginneq tamatigut, akulikitsumik imaluunniit ilaanni pisartoq misigisimavaat.

Misissuinerup aamma takutippaa, ilinniarnermi ataatsimoorfinnut peqataatitaarpiartannginneq ulluinnarni stressissutaasinnaallunilu ilinniartooqatigiit silataaniittutut misinnartartoq.

Avalammi ajornartorsiut ilisimaneqartoq

Nalunaarusiami saqqummiunneqartut Kalaallit Danmarkimi ilinniartut peqatigiiffiannit Avalak-mit ilisarineqarput.

- Nutaajunngillat, Avalak Københavnimi siulittaasup tullia Michael Bro oqarpoq.

Taamaassorinninnernik tusangiasaarneqartarnerit aamma immikkoortitaasarnerit, peqatigiiffimmi oqaluuserineqalaaginnartarpoq.

Michael Brop nammineq isumaa malillugu, ilinniarfiit Danmarkimiittut tassaagaluarput, kalaallinik ilinniartunik immikkoortitaasutut misigisimasunik, ikiuisussat siunnersuisussallu.

- Ilinniartunngorlaanut sumut saaffiginninnissaq imaaliallaannaq ilikkarneqarneq ajorpoq. Nalunngilara siunnersorneqarfissat ilaatigut tassaasut kattuffiit, inuttut pisinnaatitaaffinnik instituti, ilinniartunut siunnersorti ilinniarfimmiittoq imaluunniit Kalaallit illuiniittoq, Michael Bro oqarpoq. Kalaallit Danmarkimi ilinniartut peqatigiiffiata isumaa malillugu, ilinniarfiit aamma taakkuugaluarput kalaallisut oqaasilinnut siunnersortimik peqartussat.

- Taamaattoqartuuppat immikkoortitaasutut misigisut toqqissisimanerusumik ajornannginnerusumillu ajornartorsiutitik pillugit oqaluttuarsinnaassaluarput, Michael Bro oqarpoq.

Taamaassorinninnerit ilisimasakinnermik tunngaveqarput

Malu Rosingip ajorinngilluinnarpaa, ilinniaqatimi nunani pillugu apeqquteqarfigissappanni.

- Aperisinnaavaannga, peroriartornera qanoq issimanersoq imaluunniit sunngiffinni suut soqutigisarnerikka, aalajangersimasumik oqaaseqarnissannik ilimasoreernatik. Kalaallit Nunaat oqaatigigaangakku, kinguaassiuutitigut kannguttaatsuliorneq, imerajuttuuneq imaluunniit inuuniarnikkut ajornartorsiortuuneq siullertut inuit oqaatiginiartarpaat, tassungalu killissara killittarpoq, Malu Rosing oqarpoq.

Inuttut pisinnaatitaaffiit pillugit Institutip nalunaarusiaminni kajumissaarutigaa, Børne- og Undervisningsministeriet (Danmarkimi meeqqanut inuusuttunullu ministeria) Kalaallit Nunaanni ullutsinni inuuneq pillugu atuartitsissutinik fagini danskimi inuiaqatigiilerinermilu atugassanik atuartitsissuteqalernissaanik qulakkeerinnissasoq.

Malu Rosing Inuttut pisinnaatitaaffiit pillugit Institutip oqaasiinut isumaqataavoq, Kalaallit Nunaanni inuuneq muteerniusoq qanoq ittuunersoq meeqqat inuusuttullu Danmarkimiittut ilikkartariaqaleraat oqarluni. Kalaallit misigisartagaannik ammasumik oqaloqatigiissuteqartalernissaq ajornartorsiummik qaangiiniarnermi  periarfissatut aamma isigaa.

- Isumaqarpunga, oqaloqatigiinnikkut aamma tamatta immikkut kinaanerput eqqartoqatigiissutigisalerutsigu isummat pigiliutiinnakkat nungusarneqarsinnaasut, oqarpoq.

Tamaattumik aamma inuusuttut peqatigiiffiisa oqallitsitsineranni, Avalak-p Danske Studerendes Fællesrådip aamma Youth for Understandingip, aaqqissugaanni Avalak sinnerlugu peqataasut allat ilagalugit peqataassaaq.

- Namminerpiaq misigisarsimasama – itisuumik tigusimasama - allanut oqaluttuarinissaat uannut isumaqaqaaq, neriuppungalu allat misigisimasaminnik oqaluttuarusulernissaannik kinguneqassasoq, oqarpoq.

Ilinniartut Illu Atlantikumi (Nordatlantens Bryggemi) Københavnimiittumi septembarip ulluisa 20-anni oqallitsinneqassapput.