Lektori illoqarfiit nunaqarfiillu pillugit: Taaguutit nutaanngilipput
Taaguutit illoqarfik nunaqarfillu nutaanngilipput.
Najugaqarfiit tamarmik inoqarfinnik taaguuteqalerpata ullutsinnut naleqqunnerussasoq, Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq pillugu nassuiaatiminni ukiumoortumi saqqummeqqammersumi allapput.
Nunasiaataanermili taaguutaalersimasut nutaanngilimmata allanngortariaqartut, Naalakkersuisut nassuiaamminni allapput. Taaguutit illoqarfik nunaqarfillu inatsisini atugaajunnaarnissaannut qanoq allannguisinnaanertik misissorniaritsik, nassuiaatiminni aamma allapput.
Taaguutillu taakku allanngortippata pitsaassaqisoq, Ilisimatusarfiup Inuiaat Kulturiannut Oqaluttuarisaanerannulu Immikkoortortaani aqutsisuullunilu lektori, Ebbe Volquardsen isumaqarpoq.
Taaguutit taakku paatsuungatitsisaqisut
Taaguutit taakku naalagaaffiup nunatta inuinik eqiteriniarnermik 1950-ikkunni politikkianeersuummata nutaanngilisut, taanna nassuiaavoq. Nunaqarfiit inuerukkiartoqqullugit nunatta inui najugaqarfinni aalisakkerivissuaqarfiulersinnaasuni sisamaasuni eqiternissaat taamani siunertaavoq.
Nunattami inuinik eqiteriniarnermik politikkeqalinngikkallarmat, piniartoq kalaalivittut isigisaavoq.
Nunattali inuinik eqiteriniarnermik politikkeqalermat pissutsit allanngorput, kalaallimmi danskit atugarissaarnerattulli inuusaaseqalernissaat naalagaaffiup taamani kissaatigaa. Tassa nunaqarfiit taamanikkut isiginerlutaapput, taanna oqarpoq.
- Taamaammat taaguutit taakku akerleriimmik isumallit nalaatsornerinnaanngitsumik atuugaalerput. Taaguut illoqarfik siuariartornermut tunngavoq, taaguullu nunaqarfik ajugaaffiginiakkanut suugaluartunulluunniit tunngavoq, Ebbe Volquardsen oqarpoq.
Akerlianilli illoqarfinni nutarterilertortoqarnera isorineqalermat taaguutit taakku isumaat allanngoqqittut, taanna aamma oqarpoq. Taamaammat kalaallit inuusaasiviat nunaqarfiinnarni atuuttoq, kalaalillu inuusaaserivinngisaat illoqarfiinnarni atuuttoq oqaatigineqarpoq.
- Tamannali qanorluunniit oqallisigitigigaluaraanni nutarterinissamillu politikki assortuussutaasoq qanorluunniit akerliuffigitigigaluaaraanni isumaqataaffigitigigaluaraanniluunniit taaguutit taakku tamarmik assigiinngitsumik isumaqarsinnaapput – tunngavimmigut isumaanit allaanerusumit pitsaanerujussuarmik ajornerujussuarmilluunniit isummerfigineqartarlutik
Nunasiaataasimanermik ersersitsisut
Taaguutit taakku allanik taarserneqarnissaannik aatsaat oqallittoqalinngilaq. Najugaqarfiusummi tamarmik inoqarfinnik taaguuteqalissasut, kommunerujussuaqalernissaannik aaqqissuusseqqinnermut ataatsimiititaliap 2005-imi siunnersuutigaa. Tamannarpiaq nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq pillugu nassuiaammi 2017-imeersumi aamma siunnersuutigineqareerluni aamma maanna siunnersuutigineqaqqippoq.
Inoqarfinnik taaguuserneqarpata isumatusaarnerussaaq, taamaalillutimmi nunasiaataasimanermik ersersitsisuunngitsumik illuinnarsiunngitsumillu taaguuteqalissammata, Ebbe Volquardsen isumaqarpoq.
- Taaguutigitittakkatta isumaat avatangiisitsinnik inoqatitsinnillu isiginneriaasitsinnut qanoq sunniisinnaatigisarnerat soqutiginngitsuusaaginnarsinnaanngilarput.
Nunaqarfimmi 50-inik inulimmi nunaqarfimmilu hunnorujulikkaanik inulimmi inuusaatsit assiginngissinnaaqimmata taaguutaareersunut taarsiullugit taaguutigiligassatut siunnersuutit nunatsinni inuiaqatigiit maanna qanoq issusiannik ersersitsilluarnerussasut, taanna aamma erseqqissaavoq.
Tamannalu inuiaqatigiinnik nalunaarsuinermut tunngatillugu pingaaruteqartoq, taanna isumaqarpoq.
- Najugaqarfiit allanik taaguuteqalerpata pitsaanerusumik misissueqqissaartoqarsinnaalissaaq, tamannalu assersuutigalugu inuiaqatigiit qanoq issusiannik allamullunniit tunngasunik misissuinissanut politikkikkullumi aalajangiinissanut pingaaruteqarpoq.
Taaguutit illoqarfik nunaqarfillu atugaajunnaarlutik inoqarfinnik taaguuteqalissappata kikkut tamarmmik iliuuseqaqataasariaqartut, Naalakkersuisut nuna tamakkerlugu pilersaarusiorneq pillugu nassuiaamminni 2023-meersumi nassuerutigaat.
