Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit: Kalaallit Nunaata aningaasaqarnera tupinnaannartumik ingerlalluarpoq
Coronamik nappaalanersuaq, Ukrainemi sorsunneq, nukissiornikkut ajornartorsiorneq aningaasallu naleerukkiartornerat.
Ukiuni kingullerni nunat tamalaat akornanni ajornartorsiutit qaleriiaaginnaat atugaapput, tamakkulu sumiiffippassuarni nunat aningaasaqarniarnerinut malunnaatilimmik sunniuteqarnerliorput. Naallu nunat tamalaat akornanni atugassarititaasut uivertitsigaluaqisut, Kalaallit Nunaata aningaasaqarnikkut inissisimanera tupinnaannartumik pitsaavoq.
Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnikkut Siunnersuisoqatigiit Nunatta aningaasaqarnikkut inissisimaneranik misissuineranni ualeq manna saqqummiunneqartumi erserpoq, Siunnersuisoqatigiit siulittaasuata Torben M. Andersenip ullumi tusagassiortunik katersortitsinermi saqqummiivoq:
- Aningaasaqarniarneq ajunngivissumik ingerlavoq, ukiunilumi arlalinngortuni taamaalluni. Kalaallit Nunaat nunanut coronamik nappaalanersuarmik Ukrainemilu sorsunnermik aningaasaqarnikkut annertuumik eqqugaanngitsunut ikittuararsuarnut ilaavoq, immaqalumi eqqugaanngitsutuaalluni. Nunani allani takusinnaasatsinnut sanilliutissagaanni, Torben M. Andersen oqarpoq.
Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit naapertorlugit aningaasaqarnikkut siuariarneq annermik marlunnik pissuteqarpoq.
Siullertut: aalisarneq ukiuni marlussunni kingullerni, nalinginnaanngitsumik pitsaalluinnartunik ingerlavoq.
- Pisarineqartartut amerliartorput, kinguppannik pisassiissutit qaffanneqarput ilutigisaanillu aalisakkat akii qaffakkiartorluarlutik. Oqartoqarsinnaavoq illuatungeriit iluanaaruteqarsimasut. Kisiannili aamma aalisarnerup aningaasaqarniarnikkut pinngitsoorneqarsinnaannginera tamatuma erserseqqippaa, Torben M. Andersen oqarpoq.
Piviusut naapertorlugit aalisakkanik qalerualinnillu avammut nioqquteqarneq taama annertutiginikuunngisaannarpoq, Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit nalunaarusiaminni taama allapput.
Saniatigut ukiuni kingullerni attaveqaateqarnikkut suliniutinut aningaasalersuinerit, ilaatigut assersuutigalugit Nuummi, Ilulissani Qaqortumilu mittarfissanut aamma aningaasaqarnermut sunniuteqarluarput.
- Tamanna soorunami aamma pingaaruteqarpoq, tamatumunnga suliaqarneq attuumassuteqarmat, sulisussallu pisariaqartinneqarmata, Torben M. Andersen oqarpoq.
Ilutigisaanik nalunaarusiami eqqaaneqarpoq, mittarfinnik akunnittarfinnillu nutaanik sanaartorneq, siunissami takornariaqarnikkut inuussutissarsiornerup periarfissaanik pitsanngorsaaqataasut, taamaalillunilu Nunatta aningaasaqarnera patajaallisarlugu.
Suliffissaaleqisut aatsaat taama ikitsipput
Suliffissaaleqisut aatsaat taama ikitsiginerat aningaasaqarnerup ingerlalluarneranut ersiutaalluarpoq. Nalunaarusiaq naapertorlugu suliffissaaleqineq ukioq manna 2 %-ip missaaniilerpoq – siornatigullu taama appasinnikuutiginngisaannarpoq. Allatut oqaatigalugu sulisinnaasut tamarmik suliffeqarput, Torben M. Andersen oqaluttuarpoq.
- Nunap immikkoortuani sumiinneq apeqqutaatillugu suli assigiinngissuteqartoqarpoq. Suliffissaaleqisut ikinnerat Nuummi illoqarfinnilu annerni allani ersarinnerpaavoq. Kisianni nalinginnaasumik takuneqarsinnaavoq, suliffissaaleqisut aatsaat taama ikitsigisut, ikileriarteqqinnissaallu ajornakusuussaaq.
Kisianni suliffissaaleqisut taama ikitsigitillugit aningaasaqarnerup annertusaqqinnissaa ajornakusoorsinnaammat, Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiinni siulittaasup malugeqquaa.
- Tamatuma aamma kinguneraa maannakkorpiaq aningaasaqarniarnermut akimmiffiit imaluunniit kigaalaqutaasut pingaarnersaat tassaammat sulisussanik amigaateqarneq. Sulisussarsiorneq naliginnaasumik isigalugu annertuvoq, suliassallu ilaat sulisussaaleqineq pissutigalugu aallartinneqarsinnaanngillat.
Nalunaarusiaq naapertorlugu tamanna pissutigalugu ukiuni aggersuni sulisussanik avataaniit tikisitsinissaq annertunerusumik pisariaqartinneqarsinnaavoq.
Ingerlarsorpallaalinnginnissaq mianersuussassaavoq
Naak ullumi nunatta aningaasaqarnera pillugu saqqummiussineq ingerlalluarfiusunik ulikkaaraluartoq, Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit aamma aningaasaqarnikkut ingerlalluarnerup ukiuni aggersuni ingerlaannarnissaanut akimmiffiulersinnaasunik isiginiagaqarput.
Naalakkersuisut ingerlalluartoqarnera pissutigalugu isumalluarpallaalerlutik, aningaasalersuinerpassuarnik aallarnisaallutik piniinnalinnnginnissaat maanna pingaaruteqarpoq, taamaaliornikkullu sulisussat piumaneqarnerannik annertusaaqqillutik. Tamannami aningaasaqarnerup ingerlarsorpallaalerneranik kingunerisinnaavoq, Torben M. Andersen oqarpoq.
- Taamaammat assersuutigalugu attaveqaateqarnikkut aningaasalersuinerit nutaat maanna mittarfiliornerit naammassineqarnissaannut utaqqitinneqarnissaat inassutigaarput. Taamaaliornikkut assigiiaarnerusumik ingerlatsisoqarsinnaammat.
Ilutigisaanik aamma siunissami sulisussat amerlanerunissaat naalakkersuinikkut qulakkeertariaqarpoq. Ilinniartitaanerup killiffiata qaffanneqarneratigut taamaaliortoqarsinnaavoq, amerlanerit ilinniagaqarnissaat qulakkeerniarlugu. Taamaaliorneq ukiut tallimat qulillut qaangiuneranni pitsaasumik sunniuteqassaaq, Torben M. Andersen isumaqarpoq.
- Aappaattut inuit sulisinnaasut sulinerunissaat anguniarlugu sapinngisamik iliuuseqarnissaq, tassuunakkullu suliniutit nutaat aallarnisarneqarnissaat inissaqartilerlugu. Minnerunngitsumik arlariinnik aningaasarsiorfeqarnissaq anguneqarsinnaavoq, aalisarneq kisiat isumalluutigiunnaarlugu, Torben M. Andersen isumaqarpoq.
Kalaallit Nunaanni Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit nalunaarusiaat Naalakkersuisunut ullumi aamma saqqummiunneqarpoq