Tamaat isigalugu: Partiit Kuannersuarnut tunngatillugu ima iliorusupput

Partiit pingasut tapersiipput, partii ataaseq innuttaasunut taasititserusupput pingasullu Kuannersuarni aatsitassarsiortoqarnissaanut akerliliillutik.
- Aatsitassanut inatsisit, avatangiisinut, pinngortitamut, inuiaqatigiillu peqqissusaannut, taakkua sunniutissai qulakkeeqqaarlugit aatsaat tassa aaliangiiffigineqarsinnaasarput, Siumumi siulittaasuusimasoq, Kim Kielsen oqarpoq. Assi © : KNR
marsip 31-at 2021 09:15

Qaqortumi qinersisartunut ataatsimiititsineq KNR-TV-kkut tallimanngormat toqqaannartumik aallakaatinneqarmat partiit Kuannersuarni aatsitassarsiornissamut tunngatillugu qanoq isumaqarnerminik oqaaseqaqquneqarput. Inatsisartunut qinersinissamut qineqqusaartut tassunga aalajangiipput.

Narsap eqqaani aatsitassarsiornissamut suliniut oqallisaangaatsiartoq Inatsisartunut apriilip ulluisa arfernanni qinersinissatsinnut pissutaasut ilagaat.

Demokraatimmi aatsitassarsiornissamut suliniut pillugu isumaqatigiinnginneq pissutigalugu Siumut Nunatta Qitornaalu naalakkersuisoqatigiinni qimappaat, taamaalillutik naalakkersuisut ikinnerussuteqalerlutik. Qinersinissamik suaaruteqarnissaq tamatuma naggataani aalajangerneqarpoq.

Demokraatimmi Siumut aatsitassarsiornissamut suliniummut atatillugu allamik sammiveqalersimasoraa. Siullermik Siumup aatsitassarsiornissamut suliniutip tusarniaassutigineqarnerani nunatta kujataani innuttaasunut ataatsimiititsinissanik oqallisaangaatsiartunik kinguartitsiniarnera pissutigalugu.

AAMMA ATUARUK Titartagartat: Qaqqamiit assartuinermut – GM-ip urani aatsitassallu qaqutigoortut Kuannersuarnit ima piiarniarpai

Demokraatilli naalakkeruisoqatigiinnit tunuarnerat Siumup siulittaasuata tullersortaata Vivian Motzfeldtip aatsitassarsiornermit eqqakkanut tunngatillugu allanik aaqqiissutaasinnaasunik misissuisariaqarnitsinnik oqaaseqarnera aamma pissuteqarpoq.

Aatsitassarsiornermit eqqat uranimik ilaqartussaapput. Taannalu Tasermi eqqaavimmi uninngatinneqartussaalluni, suliniummullu akerliusut eqqaavinni aserortoqarneratigut mingutsitsisoqangaatsialersinnaanera ernumassutigaat.

Demokraatit: Oqaluttuarisaanermi periarfissaqartoq

Demokraatit naalakkersuisooqatigiinnit tunuarnerminni suliniummut tunngatillugu isumaat allanngunngilaq: Partiip aatsitassarsiornermik suliniut, aatsitassanik qaqutigoortunik ilaatigut oqarasuaatinut angallattakkanut, biilinut innaallagiatortunut batterinut anorisaatinullu atorneqarsinnaasunik piiaasoqarnissaa kissaatigaa.

Demokraatit oqarnerat naapertorlugu aatsitassarsiornermik suliniut nunatta karsianut toqqaannartumik aningaasanik isaatitsinerussaaq.

Paasissutissat

  • Greenland Mineralsip saffiugassaq 3 millionit tonsiusoq ukiumut qaartittarniarpaa. Taakkunannga 3 millionit tonsinit uku piiarneqarsinnaanissaat naatsorsuutigaa:
  • Aatsitassaat qaqutigoortut: ukiut tamaasa 30.000 tonsit.
  • Uranitalik: ukiumut 517 tonsit.
  • Zink: ukiumut 15.000 tonsit.
  • Flourit: ukiumut 8.700 tonsit.
  • Saffiugassaq aamma ukuninnga akoqarpoq: thorium, lithium aamma beryllium, taakkuli suliarineqarnissaat akilersinnaanngimmat eqqagassanut toqqorterivinnut toqqorneqartassapput. 

Aatsitassarsiornissamut suliniut piviusunngussappat australiamiullu aatsitassarsiutileqatigiiffiat, Greenland Minerals aatsitassanik qaqutigoortunik uranimillu piiaalissaguni aatsitassarsiutileqatigiiffiup oqarnera naapertorlugu tamanna nunatta karsianut ukiuni 37-ni ukiut tamaasa 1,5 milliardit koruuninik iluanaarutaassaaq.

- Oqaluttuarisaanermi aatsaat taamak periarfissamik angitigisumik peqarpugut maani kujataani, Narsarmiunuinnaangitsoq Kalaallinut tamanut oqaluttuarisaanermi periarfissaq anginerpaaq. Taamaammat peqqissaarullugu suliarisariaqarparput, inatsisit malillugit suliarisariaqarparput.

Demokraatinit Inatsisartunut qinigassanngortittoq, Nivi Olsen oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Nikoline Ziemer IA-mit Siumumut nuuppoq: Kuannersuit piviusunngortariaqarsorigakku nuuppunga

Demokraatit naalakkersuisooqatigisimasaat Siumut suliniummut tunngatillugu aamma suli taama isumaqarpoq. Tassa aatsitassarsiornissaq Namminersorlutik Oqartussat aatsitassanut inatsisaannik malinnippat aatsitassarsiornerlu inuit peqqissusaannut avatangiisinullu kingunerluuteqanngippat aallartissinnaavoq.

- Aatsitassanut inatsisit, avatangiisinut, pinngortitamut, inuiaqatigiillu peqqissusaannut, taakkua sunniutissai qulakkeeqqaarlugit aatsaat tassa aaliangiiffigineqarsinnaasarput, Siumumi siulittaasuusimasoq, Kim Kielsen oqarpoq.

Nunatta Qitornai Vittus Qujaukitsoq siulittuliullugu suliniummut aamma isumaqataapput.

-Ammapallannissaannik oqariartuuteqanngilagut, oqarpugut isumannaatsumik peqqissutsimut avatangiisinut isumannaallisaanikkullu inatsisitigut piumasaqaataasunut eqquutsinneqarsinnaappat, aap, Vittus Qujaukitsoq oqarpoq.

Atassut: Nunatta kujataani taasisoqartariaqarpoq

Atassut partiini kisiartaalluni nunatta kujataani innuttaasut Kuannersuarni aatsitassarsiortoqassanersoq aatsitassarsiortoqassannginnersorluunniit taasissutigisariaqaraat isumaqarpoq.

 

Assi © : KNR / Malik Brøns

Assi: KNR / Malik Brøns.

Kuannersuit Narsamit 7 kilometerinik ungasissulimmiippoq, piffillu nunaateqarneq, savaateqarneq toqoraaveqarnerlu pissutaallutik nunatta pequusiviatut aamma taaneqartarluni.

- Atassummiit oqariartuutigisarparput, aamma kingullermik oqaatigaarput taasititsisoqartariaqartoq, tassani kujataamiut taasitinneqartariaqarput toqqissisimasumik ineriartorneq eqqarsaatigissagutsigu, Atassummit, Bentiaraq Ottosen oqarpoq.

Sooruna nunatta kujataamiut Kuannersuarnut tunngatillugu taasissasut?

- Piffimmi uani qanittumi najugaqartut eqqarsaatigisariaqaratsigit, uani Qaanaarmiut taasigaluarpata, taasinerminnullu ilisimasaqanngippata, taava eqqornerlunneqarsinnaapput maaniitut, Bentiaraq Ottosen oqarpoq.

Naleraq: Uranimik tuniniaasoqarani imermik tuniniaasoqarli

Inuit Ataqatigiit Kuannersuarni suliniut unitsinniarlugu qineqqusaarput.

- Inuit ataqatigiinnut taasineq tassaavoq Kuannersuarni aatsitassarsiortoqalernissaannut unitsitsinissamut taasineq, Kalistat Lund oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Inuit Ataqatigiit: Siuttunngussagutta Kuannersuarni suliniut unitsissavarput

Naleraq aatsitassarsiornissamut suliniummut aamma akerliuvoq. Naleraq imermik tuniniaarusunneruvoq.

- Assersuutigalugu oqarsinnaavunga imeq nunatta pisuussutaa, kuupparujjusaqarpugut sermersuaqarpugut, Aputsiaq Semionsen oqarpoq.

Suleqatigiissitsisut nunatta kujataani aatsitassarsiortoqarnissaanut piffissaanngitsoq aamma isumaqarput.

- Ilisimasagut naammanngillat, taamaammat uninngatinneqarallarli, aatsitassarsiornissamillu suliniut alla misilinneqarsinnaavoq, Suleqatigiissitsisunit, Kim Lyberth oqarpoq.

 

Assi © : Malik Brøns / KNR

Assi: KNR / Malik Brøns

Suliniut maanna tusarniaassutigineqaleruttorpoq - taamaammat Greenland Minerals Kuannersuarni aatsitassanik qaqutigoortunik piiaanissamut akuersissuteqarfigineqassanersoq suli ilisimaneqanngilaq.

Greenland Minerals piiaanissamut akuersissuteqarfigineqassanersoq Naalakkersuisut nutaat ilaatigut aalajangiiffigissavaat.

Kommunimut qineqqusaarnerit qinersinissamullu oqallinnerit Nuummi GUX-imit apriilip ulluisa pingajuanni arfininngornermi nalunaaqutaq ualikkut pingasunut aamma sapaammi apriilip ulluisa sisamaanni nalunaaqutaq pingasunut ingerlanneqassapput. Tamanna KNR1-ikkut aamma malinnaaffigisinnaavat.

Nuummi Inatsisartunut qinersinissamut oqallinneq marsip ulluisa 29-anni, 30-anni 31-annilu aamma KNR-ikkut malinnaaffigisinnaavatit. Ullut taakku tamarmik nalunaaqutaq 19.30-mit aallakaatitsisoqassaaq.

Partiit siuttui apriilip ulluisa tallimaanni nalunaaqutaq 19.30 apeqqarissaarfigineqassapput.