Arnat qulingiluat akuersitinneqaratik piffissami kingusinnerusumi naartunaveersaaserneqarsimanertik naammagittaalliutigaat: - Ajuusaarnaqaaq

Peqqissutsimut Naalakkersuisup Mimi Karlsenip arnat arlaqartut akuersitinneqaratik naartunaveersaaserneqarsimanerat maanna qisuariarfigaa. Sulianili akisussaaffik nakorsat nakorsiartullu akornanniittoq erseqqissaatigaa.

Mimi Karlsen mener, at børn, unge og borgere med handicap kan få sikret en bedre sagsbehandling, hvis kommunernes sagsbehandlere får løftet deres kompetencer.

Allattoq Ann-Sophie Greve Møller

marsip 08-at 2023 07:59

Nutserisoq Paornánguak Kleist

Kalaallit Nunaata peqqinnissaqarfik pillugu akisussaaffimmik 1992-imi tigusinerata kingorna arnat qulingiluat akuersitinneqaratik naartunaveersaaserneqarsimanertik pillugu naammagittaalliutaat Nunatta Nakorsaaneqarfianit maannamut tiguneqarsimapput.

Taama peqqissutsimut naalakkersuisoq Mimi Karlsen (IA) ilisimatitsivoq.

- Ajuusaarnartorujussuuvoq arnat akuersitinneqaratik katsorsarneqarsimammata. Tamanna pisimasussaanngikkaluarpoq, Mimi Karlsen oqarpoq.
Nunatta Nakorsaaneqarfiata arnat akuersitinneqaratik naartunaveersaaserneqarsimagunik siorna decembarimi naammagittaallioqquai.

Tuluit Nunaanni tusagassiuutip BBC-ip Kalaallit Nunaanni arnat sisamat ukiut 00-ikkut ingerlaneranni akuersitinneqaratik naartunaveersaaserneqarsimanertik pillugu oqaluttuaannik saqqummiussinerata kingorna tamanna pivoq.

Suliaq nakorsap nakorsiartullu akornnanniippoq

Mimi Karlsenip Namminersorlutik Oqartussat napasuliaanni allaffiani spiralilersuisoqarsimaneranik mamianartuliaq siorna maajimiilli initusimavoq, taamaalinerani DR qaqilerimmat 1960-kkunni 1970-ikkunnilu arnat kalaallit tuusintit arlaqartut spiralilersorneqarsimasut, Danmarkimi oqartussat Kalaallit Nunaanni innuttaasut amerliartornerat annikillisarniarlugu periusissiaat tunngavigalugu.

SPIRALILERSUISIMANEQ NAATSUMIK

- DR-imit tusarnaagassiap ”Spiralkampagnen”-ip niviarsiaqqat arnallu tusindilikkaat danskit oqartussaasuisa kalaallit inuiaqatigiit amerliartornerannut killiliiniarlutik 1966-imit 1975-imut spiralilersorneqarsimanerat saqqummiuppaa.

- Arnat arlallit spiralilerneqarnertik pinngitsaaliinertut naapertuilluanngitsuliornertullu misigisimallugu tusarnaagassiami oqaluttuaraat.

- Naalakkersuisut danskillu naalakkersuisui 1960-imit 1991-imut, tassa peqqinnissamut oqartussaaffiup nunatsinnit tiguneqarnissaata tungaanut spiralilersuisoqarneranik qulaajaanermik aallartitsiniarlutik septembarimi isumaqatigiissutigaat.

Suliap ingerlaqqinnera

- Maannali arnat arlallit akuersissuteqaratik spiralilerneqarnermik allanillu naartunaveersaaserneqarnermik 1990-ip 2000-llu akornanni nalaataqarsimallutik oqaatigaat.

- BBC-p arnat sisamat 2000-ikkut aallartinneranni akuersissuteqaratik spiralilerneqarsimasut oqaloqatigai.

- Anna Jørgensen akuersissuteqarani 1995-imi spiralilerneqarsimasoq pillugu oqaluttuaq decembarimi saqqummiupparput.

- Emma Kuko spiraleqarluni 2019-imi misissortinnermini ilisimatinneqarsimasoq pillugu oqaluttuaq qaammammi uani saqummiupparput.

Allisiguk

Spiralilersuisimanermik mamianartuliaq Danmarkimi oqartussanit ersarissumik periusissiarineqarsimavoq, sulialli maannamut qulingiluat ukiuni kingulliunerusuni nammineq piumassuserinngisamik naartunaveersaasersuisoqarsimanera nakorsap nakorsiartullu akornanni suliaasoq peqqissutsimut naalakkersuisup erseqqissaatigaa.

Mimi Karlsen, arnat qulingiluat nammineq piumassuserinngisamik naartunaveersaasersorneqaarsimanerat kiap akisussaaffigaa?

- Nakorsiartup nakorsallu nakorsiarnermi qanoq pisoqarnissaa isumaqaatigiissutigisussaavaat. Sulianilu taakkunani tamanna pisimanngilaq. Kissaatigisaq pisimanngippat taava naammagittaalliortoqassaaq.

Suliat taamaattut pisimaneranni akisussaaffik sumut inissinneqarsinnaava?

- 1992 sioqqullugu pisimasut Danmarkip naalagaaffianit Kalaallit Nunaanni inunngortartut ikilerujussuarnissaannik aaqqissuussaasumik kissaatigineqarsimanera naalagaaffiup akisussaaffigaa. 1992-illi kingorna nammineq akisussaaffigaarput, naalakkkersuisuniillu inunngortartut ikilisinneqarnissaat pilersaarutigineqarsimanngilaq.

Pisimasut taamaammat aaqqissuussaanngillat, Mimi Karlsen oqarpoq ilanngullugulu:

- Suliat taakku inunnut ataasiakkaanut tunngassuteqarput suliallu nakorsat nakorsiartullu akornanni pisuullutik.

Nakorsat nakorsiartullu akornanni aaqqiagiinngittoqartillugu akisussaaffik sumut inissinneqassava?

- Arnat naammagittaalliummik nassiussippata suliat immikkut suliarineqassapput. Taamannak pisoqaqqunagu ilisimatinneqarluni akuersineq pillugu 2001-imi inatsiseqalerpoq. Inatsit taanna tunngavigalugu nakorsiartoq pillugu susoqassanersoq nakorsartumit nakorsamillu isumaqatigiissutigineqartussaavoq. Taamaammat massakkut inatsimmiippoq.

Spiraleqaqqinngisaannassaaq

Akuersitinneqarani spiralilersinneqarsimasut ilagaat 28-nik ukioqartoq Emma Kuko.

Nakorsammi 2019-imi spirali Emma Kukomit ilisimaneqanngitsoq nassaaraa.

- Ulloq soorunami sussaanngilaq qiajunnaarsinnaanngilangalu. Massakkut nalunngiinnarpaea spiraleqaqqinngisaannassallunga, Emma Kuko KNR-imut januaarimi oqarpoq.

Qanga spiralilertinneqarsimasinnaanini pillugu Emma Kukop taamaallaat 2010-mi peersitsinermut atatillugu pisinnaanera eqqarsaatigisinnaavaa.

Aamma atuaruk28-nik ukiulik Emma Kuko ilisimanngisaminik ukiuni qulingiluani spiraleqartoq: Kamaatigeqaara

Nammineq isumaqarpoq ukiuni qulingiluani taamaalilluni spiraleqarluni - ilisimanngisaminik.

Emma Kukop eqqaamasaani kisimi spirali nassaassanngilaq. Misissortinnernit allattorsimaffiini KNR-imit takuneqarsimasuni spirali ataasinnguamilluunniit taaneqanngilaq 2019-imi nassaarineqarnissaata tungaanut.

- Ullumikkut oqaluuseraara, taava nalunngilara ullut marlussuit qaangiuppata kamak takkuteqqissasoq. Aqukkuminaassinnaasarpoq, Emma Kuko oqaluttuarpoq.

Ilisimatinneqarluni akuersineq

Mimip erseqqissaatigaa Peqqinnissaqarfimmi katsorsarneqarnerni tamani nakorsiartup ilisimatinneqarluni akuersinera pingaaruteqartoq. Tamanna Nunatta Nakorsaaneqarfianit nakorsanut aamma nalunaarutigineqartartoq oqaatigaa.

Akuersitinneqarani naartunaveersaasersuineq siunissami pinngitsoortinneqarnissaa qulakkeerniarlugu Naalakkersuisut naalakkersuinikkut iliuuseqassappat?

- Oqareernittut suliat ataasiakkaat immikkut suliarineqartarput. Erseqqissaatigissallugulu pingaaruteqarpoq, Naalakkersuisuniillu oqaatigisinnaavarput, Nunatta Nakorsaaneqarfia aqqutigalugu nakorsanut nalunaaruteqassagatta ilisimatinneqassallutik akuersineq pinerit tamaasa eqqaamaneqassammat sulianilu tamani pingaaruteqartoq, Mimi Karlsen oqarpoq.

Spiralilersuisoqarsimaneranik mamianartup kingorna misissuisoqarnissaa Naalakkersuisut Danmarkimilu naalakkersuisut siorna septembarimi isumaqatigiissutigaat.

Aamma atuarukIlisimatusartut Nakorsaaneqarfillu spiralilerneqarsimanermik naammagittaalliutit misissoqqissaassagaat

Kalaallit Nunaata peqqinnissarfimmik 1992-imi tigusinissaata tungaanut kalaallinut 1960-imit naartunaveersaasersuinermut atatillugu sulisaaserineqarsimasoq misissuinermi qaqilerneqassaaq.
Misissuinermi 1992-ip kingorna pisimasut naammagittaalliutigineqartut ilanngunneqarnissaat Naalakkersuisunit ammaanneqassava?

- Naalakkersuisut suliat ataasiakkaarlugit suliarissavaat. Inunnut ataasiakkaanut naammagittaalliuutaannullu tunngatillugit peqqinnissaqarfimmi naammagittaalliutigineqartut allat assigalugit suliarineqassapput, Mimi Karlsen oqarpoq.

Ukiuni kingulliunerusuni nammineq piumassuserinngisamik naartunaveersaaserneqarsimanermut naammagittaalliutit Nunatta Nakorsaaneqarfianit suliarineqassapput.
Naammagittaalliutilli ilai pisoqalisimasinnaapput. Nunatsinni nakorsaaneq Henrik L. Hansen KNR-imut februaarimi taama oqarpoq.

Taamaassimassappat naammagittaalliutit pisoqalisimasut Danmarkimi Sundhedsvæsenets Disciplinærnævnimut tunniunneqassapput.

- Nakorsat pineqartut isornartorsiorneqassappata nakorsanut kinguneqarsinnaavoq, Nunatta nakorsaanera KNR-imut allalluni akissuteqarpoq.
Suliap suliarineqarnerani sunik saqqummertoqarnera qanoq kinguneqarsinnaaneranut apeqqutaasut Nunatta nakorsaanera Henrik L. Hansen allappoq.