Siumup Kina pillugu oqaaseqarnera partiip siulittaasorisimasaata taperseraa

Naalakkersuisoqatigiit isumaqatigiissutertik Katuami atsiormassuk nunat tamalaat tusagassiorfii ukkataraat – Kinamiunik aamma Nuummiitoqarpoq.

Vivian Motzfeldt atsioqatigiinnerup kingunitsianngua – piffissami tassani nunanut allanut tunngasunut naalakkersuisussatut innersuunneqartoq – tusagassiorfimmit Xinhuamit apersorneqarpoq.

Taassumalu Kina nunatsinnut qanoq pingaaruteqartiginersoq oqariartuutigaa, Kinamullu 2023-mi tikeraarnini puigugassaanngitsutut eqqaamallugu.

- Kina uagutsinnut pingaaruteqarluinnarpoq, suleqatigiinnitsinnillu pitsanngorsaarusulluinnarpugut.

Donald Trump Kina aamma Rusland pillugit sakkortuumik oqaaseqarnikuuvoq, taassuma nunat taakku nunatsinnut qanippallaartumik attaveqaateqarnerarpai. Tamannalu pissutigalugu Vivian Motzfeldtip Kinamut qaninnerusumik suleqatiginnikkusulluni oqaaseqarnera danskit aamma nunat tamalaat akornanni tusagassiorfiit uissuummissutigaat.

Taama oqarnera Danmarkimit erngertumik uissuummissutaapput. Vivian Motzfeldt USA aamma nunat killiit itigartillugit Kinamut salliussisoq TV2-p ilaatigut allapoq. Aamma aallakaatinneqartartumi Tirsdagsanalysenimi misissueqqissaartartoq, Peter Mogensen, Vivian Motzfeldtip oqaasii pillugit ima oqarpoq: "Danskit politikkianni ukiuni 15-ini aatsaat taama saniilliornerutigisumik tusarpunga. Vancep amerikamiullu malinnaaneranni oqaluuserineqartussaanngitsoqassaguni tamanna Kina-ssaaq".

Ilungersornatuuneranut Kinap Kalaallit Nunannut aningaasaliillutik "siilikimik niuertut aqqutaannik qerisumik" - Kinap ukiuni pilimasunnguutaanut eqqaasitsissummik-  pilersitsinissamik soqutigisaqarnera  tusagassiorfiup The Diplomat allnnera naapertorlugu ilaatigut pissutaavoq.

Donald Trumpip Kinamiut sunniuteqarnissaannik pakkerisimaariniarluni Kalaallit Nunaannik tigusinissamik arlaleriarluni aamma oqaaseqarnikuusoq, KNR-imit siusinnerusukkut allaaseriineqarpoq.

Siumup siulittaasorisimasaata, Erik Jensenip Kina pillugu oqaaseqarnerit KNR-imit apersorneqarnermini maanna taperserpai. Danskit aamma nunat tamalaat tusagassiorfiisa nunatta Kinallu akornanni pissutsini assigiinngitsualuit ersersinniarnissaat puigoraat taanna isumaqarpoq.

Namminiilivinnissamut aqqut

Donald Trumpip januaarimi præsidentinngorneraniilli nunarsuarmi politikkikkut pissutsit allanngoriaqaat. Tamannali nunatta Kinamut niuernikkut atavigissaarneranik allannguinngilaq.

- Kinamut niuerneq pisariaqartilluinnarparput. Taamaammat Kina suleqatigiunnaasssagutsigu allamik periarfissaqartariaqarpugut. Uanilu EU nunallu allat ilippanaateqarput, Erik Jensen oqarpoq.

USA-mi, EU-mi Kinamilu ullumikkut sinniisoqarpoq, Canadamilu 2028-mi assingusumik ammaasoqassalluni. Erik Jensenilli kangiani Indiamiluunniit ammaasoqarnissaa aamma kissaatigaa: - Imermik minguitsumik amigaateqarput, avammullu nioqquteqarnissamut periarfissagissaartorujussuuvugut, Erik Jensen oqarpoq. Assi © : KNR / Johasinnguaq Olsen

Taamaakkaluartorli nunanik allanik - matumani aalisakkanut tunngatillugu Kinamik, USA-mik EU-millu suleqatiginninnerup annikillisarneqarnissaa Siumumit siunertarineqanngitsoq oqariartuutigaa. Taassumami oqarnera naapertorlugu danskit naalagaaffiannit ataatsimoortumik tapiissutinik pisarisqartitsiunnaarfiusumik namminerisamik aningasarsiulernissami Kina pingaarutetqarpoq.

Kinami nunnatta ullumi avammut niuveqatiginerpaasarpaa.  

- Aningaasaqarnerput imminut napatissinnaasariaqarpoq. Taamaammat nunarsuarmi suleqatiginninnitsinni qalipaatit tungujortut, sungaartut qalipaatillu allat apeqqutaatinnagit annerpaamik iluanaaruteqarniartariaqarpugut.

Kommunistit kisermaassillutillu aqutsisut naaggaarlugit

Aningaasaqarnermut akileraartarnermullu naalakkersuisuusimasoq Kinamik suleqatiginninnerunissamik naqissusiiurtigaluni Kinami politikkikkut aqutsinermut akerliliiniarpoq.

Naammi nunatta niuernermut pisortatigoortumik politikkia "open for business"-iugaluartoq (niueqatigiinnissamut ammavoq aaqq.) arlalinnik unioqqutinneqartussaanngitsoqartoq, Erik Jensen oqarpoq.

- Nunat soorlu Koreap avannaa, Kina aamma Rusland susassaqarfiit ilaanni soorunami suleqatigisinnaanngilagut. Komunismemut aamma taakkua aqutseriaasiannut inunnillu isiginneriaasiannut naaggaassaagut.

Erik Jensenilu uani Kina nunatsinni aatsitassat ilaannik pissarsiaqartinnissaa akuerineqarsinnaanngitsutut isigaa.

- Aalisakkanik avammut nioqquteqarneq pingaaruteqarpoq. Uanilu nunarsuarmut Kinamullu suleqatiginnilluarpugut. Kisianni aatsitassanut qaqutigoortunik niuernermut tunngasut allarluinnaapput.

Mette pillugu nalunaaruteqarneq paasinerlunneqartoq

Vivian Motzfeldtip Kinamut tunngatillugu oqaaserisaannai siulittaasuusimasup ersarissarniarsarinngilai. Danskimmi ministeriunerata naalakkersuisoqatigiinnissamut isumaqatigiissutip atsiorneqarneranit sapaatit akunnera qaangiutiinnartoq Nuummut naaggaarneq itigartitsineq Erik Jensenip aamma taperserpaa.

- Vivian Mette Frederiksenimut naaggaanngilaq. Taassumali Jens-Frederik Nielsenip Mette Frederiksenimik naapitsinissamut qinikkatut suli atuutilinnginnera ersersinniarsaraa, taannami pisortatigoortumik suli atuutilernanilu akuerineqanngimmat. Taamaammat Mútep peqataanera pissusissamisoorpoq, taannami pisortatigoortumik suli atuummat.

Vivian Motzfeldtip naggaaarluni oqaaseqarnera danskinit politikkimik immikkut ilisimasalinnit aaqqissuisuunermiiillu Hans Engellimit isornartorsiorneqarluni Trumpip politikkianik malinniniartuunerarneqarpoq.

Mette Frederiksenip naalakkersuisunngortussanik naapitsiartorluni Nuummut tikinnissaanut ullualuit sioqqullugit Vivian Motzfeldt aamma Aqqalu C. Jerimiassen tikeraartoqarnissaata piffissalerneqarneranik isornartorsiuipput. Assi © : KNR / Markus Valentin

Erik Jensenilli oqarnera naapertorlugu taama isornartoesiuineq danskit tungaannit nunatsinni politikkikkut aaqqissuussinermut suli ilisimasakinneranik ataqqinninnginneranullu takussutissiisumik sammiviliineruvoq.

- Assigiinngitsummi marluupput. Danmarkimi ministerit kunngimut pulaareernermi atuutilertarput. Tamatuma kingorna tusagassiortunut nunarsuullu sinneranut takutisinnaapput. Nunatsinni Inatsisartut akuersisarput. Taamaammat piginnaatitsissut eqqortumik inissisimasariaqarpoq.

Taamaakkaluartorli Mette Frederiksenip Nuummut tikeraarnera – piffissaq eqqarsaatiginngikkaanni akerlilernagu oqaatigaa.

- Tikeraarneranut attuumassuteqanngilaq. Mette aqqusinermi naapippara oqaloqatigalugulu. Suleqatigilluartarpara – aamma partiimi siulittaasuuninni allaffiani toqqaannartumik ataatsimeeqatigisarnikuuara, ajoriffissaqanngitsumillu suleqatigiilluarsimalluta.

- Tassunga atatillugu Mette ajoriffissaqartinngilara. Inatsisitigulli sinaakkutinut tunngaannarpoq, taanna oqarpoq.