Ministeriunerup Mette Frederiksenip (S) kalaallit arnat spiralilerneqarsimasut ilaat inatsisitigullu ataataqanngitsut ilaat Nuup illoqarfitoqartaani (Nuutoqaq, aaqq.)) ippassaq pingasunngornermi unnukkut akerliussutsimik takutitsitsimmata kiinarsivai.

Inuit 40-t missaat anorerujukkaluartoq akerliussutsimik takutitsipput, taakkualu ministeriunerup naalagaaffeqatigiit ataatsimiinneranni peqataasup Hans Egedep Illuata silaataani tusagassiortunik katersortitsinermi sassarnissaanut naammagittarlutik akunneq sinnerlugu utaqqipput.

Tusaaneqarnissartik neriuutigigitsik, spiralilerneqarsimasuni siullerpaalluni sassartuusoq, Naja Lyberth, Mette Frederiksenimut oqalugiarami qarpoq.

- Asasara ministeriuneq, pineqarsimanerput pillugu Danmarkip naalagaaffiata tungaaniit akuerineqarusuppugut ingerlariaqqinniassaagummi. Nassuerutigineqartariaqarpormi siusinnerusukkut Danmarkip naalagaaffiata politikkerisimasaa naalliutitsinermut assersuunneqarsinnaasumik uagutsinnut pissusissamisuunngitsumik iliuuseqarsimammat, tassa unioqqutitsillutik namminneq inatsisiliaminnik iliuuseqarlutik, Naja Lyberth oqarpoq.

Nunatsinni Danmarkimilu naalakkersuisut siulittaasui oqalugiartut

Aasariartornerani juunimi nillerujunnera nunatta Danmarkillu aatsaat taama akerleriissuteqartiginerannut assersuutissaqqittutullusooq ippoq.

Spiralilerneqarsimasut ilaat inatsisitigullu ataataqanngitsut ilaat ministeriunerup nunatsinnut tikeraarnera iluatsillugu eqqissullutik akerliussutsimik takutitseqatigiipput.

Taakku Danmarkip naalagaaffianit utoqqatserfigeqqullutillu Danmarkip naalagaaffiata spiralilersuisimaneq inatsisitigullu ataataqanngitsut pillugit sulianik isumaginninnera naammaginartinngilaat. Suliat taakku marluk Danmarkip naalakkersuisuisa Naalakkersuisullu akornanni saqitsaataapput.

Ministeriunerli Mette Frederiksen akerliussutsimik takutitsisunut utoqqatsinngilaq, sassarlutilli suaaruteqarnerannik qutsavigai. Suliallu taakku marluk puigorneqarnavianngitsut isumagineqarumaartullu, ministeriuneq neriorsuivoq:

- Ullumi nilliaatigisasi, tassa siuaasarisassaqannginneq kinguaarisinnaasassaarussimanerlu. Annernarnerusinnanngillat. Artorsaatigigisi sunnerneqaatigeqigisilu arajutsisimanngilara. Uangattaaq sunnerneqaatigeqaakka. Taamaammat qutsavigaassi, neriorsorpassilu puigornavianngikkissi, Mette Frederiksen oqarpoq.

Naalakkersuisut siulittaasuata, Múte Bourup Egedep, akerliussutsimik takutitsisut qanoq misigisaqarsimanerminnik nilliaateqarlutik sassarnerannik aamma qutsavigai. Aamma naapertuilluartumik pineqarnissamik sorsuuteqarneranni Naalakkersuisut tapersersortaajumaartut, taanna aamma erseqqissaavoq:

- Naakkittaatsuliorfigineqarsimanissinnik avitseqatigigatsigut qutsavigaassi. Nalussanngilarsi naalakkersuisuninngaanniit danskit naalakkersuisuinut akisussaatitsinissamik aammalu kissaatissinnik anguniakkassinnik sulinissinni tapersersortaassagatta, taanna oqarpoq.

Ministeriunerup Mette Frederiksenip (S) Naalakkersuisullu siulittaasuata Múte B. Egedep (IA) inatsisitigut ataataqanngitsut ilaat, Klaus Frederiksen, oqalugiartoq tusarnaaraat. Assi © : KNR

Assigiinngisitsisoqartoq

Akerliussutsimik takutitsinermik aaqqissueqataasoq, Uullat Bach, spiralilerneqarsimasunut ilaaginnarnani inatsisitigut ataataqanngitsunut aamma ilaavoq.

Taanna spiralilerneqareernermini 15-inik ukioqarluni spiraleersippoq. Tassa danskit oqartussaasuisa kalaallit amerliartoqqunagit spiralilersueqqusisimanerisa kingunerisaannik kalaallinut niviarsiaqqanut arnanullu spiralilerneqarsimasunut tuusintilikkaajusunut ilaavoq.

- Kalaallinik danskinillu assigiinngisitsisoqarsimasoq, Mette Frederiksenip ilisimasariaqarpaa. Taamaattoqarmanuna taama pineqartugut, Uullaat Bach oqarpoq.

Uullat Bach inatsisitigut ataataqanngitsut taarsiiffigineqarnissamik Danmarkip naalagaaffianit marsimi itigartitaasunut 26-usunut aamma ilaavoq. Taakku katillugit 3.250.000 kroouninik taarsiiffigeqqupput.

- Uagut siunertarput pissavarput tassa eqqunngitsumik pineqarsimanerput pillugu tusaaneqarnissarput paasineqarnissarpullu tassalu utoqqatserfigineqarlutalu taarsiivigineqartariaqarpugut, taanna oqarpoq.

Suli annernartoq

Upernavimmiu 57-inik ukiulik, Arnaq Johansen, akerliussutsimik takutitsisunut aamma ilaavoq. Taanna aqqaneq-marlunnik ukioqarluni Upernavimmi nakorsamit danskimit 1978-imi spiralilertippoq.

-Taama nalaataqarsimanera taamalu nalaataqarsimasuni kisiartaaqqajanngitsunga tamanut suaarutigerusullugu akerliussutsimik takutitseqataavunga, taanna oqarpoq.

Spiralilerneqarnissamik kia ilisimatissimaneraani, Arnaq Johansenip eqqaamanngilaa, taannali spiralilerneqarnissaminut akuersisimaqqajanngilaq.

Spiralilerneqarninilu taassuma timikkut tarnikkullu kingunerluutigaa. Taama pineqarsimanini aatsaat ukiup affaata matuma siorna oqaluttuareqqaarpaa.

- Artornarpoq. Oqaluttuaralugu suli annernartarpoq, Arnaq Johansen oqarpoq.

Arnaq Johansen (saamerleq) aqqaneq-marlunnik ukioqarluni spiralilerneqarpoq. Tamanna kingunerluutigimmagu Danmarkip naalagaaffianit utoqqatserfigineqarnissi taarsiiffigineqarnissilu neriuutigaa. Assi © : KNR

Politikkikkut uummammiorigaa

Klaus Frederiksen torlulaartaat atorlugu oqaluagiaqqaartuuvoq. Inatsisitigut ataataqanngitsut Danmarkip naalagaaffianit taarsiiffigeqqusut taanna oqaaseqartartoraat.

- Uagut kalaallillu arnat spiralilerneqarsimasut Danmarkip naalagaaffiata iluatsinngitsoortumik misileraatigisimasaanut ilaavugut, Klaus Frederiksen Mette Frederiksenimut oqalugiarami oqarpoq.

Taanna oqalugiareermat, Naja Lyberth oqalugiarpoq.

- Arnaqatitut naalagaaffeqatigiinnermilu ministeriunerit eqqarsaatigalugu oqalugiarfigaakkit. Ministeriunernimi Danmarkip taamanikkut naalakkersuisuisa meeqqanut misileraataasimasunut tunngatillugu inuit pisinnaatitaaffiinik unioqqutitsisimanerat pillugu politikkikkut uummammiorilluinnarlugu pisortatigoortumik utoqqatsertut siullersaraatsit, taanna oqarpoq.

Naalakkersuisut siulittaasuat ministeriunerlu Naalagaaffeqatigiinneq pillugu Hans Egedep Illuanut ataatsimiigiaqqitsigatik akerliussutsimik takutitsisunut ataqqinninnertik takutinniarlugu minutsimi nipaallisimaaqatigaat.

Taamaaliornerallu Danmarkip naalagaaffiata utoqqatsiinnarnissaanut taarsiiginnarnissaanullu Klaus Frederiksenip neriuuteqalissutigeqqippaa.

- Ministeriunerup oqariartornera eqqarsaatigissagaanni pinerluttoqarsimasoq oqarmat isumaqarpunga neriuutissaqarluta, taanna oqarpoq.

Qilaatersortartoq, Anda Poulsen, akerliussutsimik takutitsinermi qilaatersorpoq. Assi © : KNR