Isumaqatigiissut: Politiinut, eqqartuussisunut isertitsivinnilu sulisunut akissarsiat qaffassasut

Isumaqatigiissut ukiut sisamat kinguaattooqqareersoq, nunatsinni naalagaaffimmi atorfeqartunut nutaamik maanna isumaqatigiissusiortoqarpoq. Taannalu kingumoortumik atuuffeqassaaq.

Allattoq Helle Nørrelund Sørensen

juulip 05-at 2024 16:04

Nutserisoq Erninnguaq Reimer

Kingusissoorneq pinngitsoornermiit ajunnginneruvoq.

Nunatsinni Politiit Peqatigiiffiannit Isertitsiviit Peqatigiiffianniillu, naalagaaffiup nunatsinni atorfilittai 250-it missaanniittunit, ataatsimoorussamik isumaqatigiissummut taanna oqariartuutaavoq.

Isumaqatigiissulli 2020-imili piareereersimasussaagaluarpoq. Kisianni isumaqatigiinnginnerit isumaqatigiinniarnernilu unittoornerit, aatsaat maannakkut isumaqatigiissutip anguneqarneranut peqqutaapput.

Isumaqatigiissut sivisuumik utaqqisaasoq, Kalaallit Nunaanni Politiit Peqatigiiffianni siulittaasoq, Bjørn Bjerregaard oqarpoq.

- Kiisami isumaqatigiissuteqartoqarmat naammagisimaarparput. Ilaasortatta tamanna sivisuallaamik utaqqisimavaat.

Aamma atuaruk Isumaqatigiissut: Naalagaaffimmi atorfillit Danmarkimit Savalimmiuniillu suleqatimisut 2026-imi atugaqalissasut

Parnaarussivinni nakkutilliisut kattuffiata allattaa nunatsinnilu pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisut sinniisuat René Larsen isumaqataavoq.

- Kalaallit Nunaanni naalagaaffiup ataani atorfillit kiisami isumaqatigiissusiorfigineqarnerat nuannaarutigeqaara, aammattaaq Kalaallit Nunaata Danmarkillu akornanni akissarsiat assigiinngissutaasa annikinnerulersinneqalermat nuanaarutigalugu.

Danmarkimi Aningaasaqarnermut Naalakkersuisoqarfik kattuffiillu qitiusut - tassa kattuffiit assigiinngitsut katersuuffiat - nutaamik isumaqatigiissummut tunuliaqusiipput, tamanna marsip ulluisa 31-anut 2026-ip tungaanut atuutissaaq.

Tapiissutit 2026-p tungaanut

Isumaqatigiissulli 2020-imi apriilip ulluisa aallaqqaataanniit atuutilerpoq. Tassa imaappoq nunatsinni naalagaaffimmi atorfeqartunut tamanut annertunerusumik akiligassaqartoqassaaq, isumaqatigiissummi kingumoortumik atuuppoq.

Tunngaviusumik akissarsiat ukioq manna apriilip aallaqqaataaniit, minnerpaamik 5,94 procentimik qaffanneqarnissaasa saniatigut, illuatungeriit nutaamik ilassutitut isumaqatigiipput - nuunnermi tapiliunneqartartussaq isumaqatigiissutigineqarpoq - taannalu apriilip ulluisa 31-inut 2026-ip tungaanut tapiliunneqartassaaq.

Pinerluuteqarsimasunut inissiisarfimmi sulisut, politiit, Kalaallit Nunaanni Politiini allaffimmi sulisut kiisalu eqqartuussisut Danmarkimi suleqatimissulli akissarsiaqartarnissaat tapiliussinikkut qulakkeerniarneqarpoq.

Parnaarussivinni nakkutilliisut kattuffiata allattaa nunatsinnilu pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisut sinniisuat René Larsen taama oqarpoq.

- Nunatta Danmarkillu akornanni akissarsiat assigiinngissutaasa annikillisinneqalernerat nuannaarutigaara.

Allisiguk

Tapiissuteqarneq nutaaq ima isumaqarpoq, isertitsivimmi sulisoq 2020-mi aapriilip ulluisa aallaqqaataaniit, ukioq manna aprilip aallaqqaataat tikillugu atorfeqarsimasoq, akileraannginnermi 47.600 koruuninik aggustimi isertitaqassaaq.

Politiit isertitsivimmilu sulisut tamarmik tapiliussanik peqareerput, taannalu Danmarkimi suleqatiminnillu akissarsiat assigiinngissutaasa naligiinnerulernissaannut aaqqiissutissiaavoq.

Kalaallit Nunaanni tunngaviusumik akissarsiat qaffassappata, naligiissitinermut tapiliussami naatsorsorneqaqqittarpoq. Danmarkimilu tunngaviusumik akissarsiat qaffassappata taanna nalimmassaanermi tapiliussamut ilanngunneqassaaq.

Tapiliisarnerli allannguinermi nikeriarnermut ilaatinneqanngilaq, periuserineqartup nalimmassaavigineqarnissaa pisariaqanngimmat.

Allannguut politiinut annikinnerusoq

Nunatsinni politiinut aamma Kalaallit Nunaanni Politiini allaffeqarfimmiut kiisalu nunap immikkoortuani eqqartuussisunut, allaanerulaartumik tapiissutitut aaqqiisoqarsimavoq.

Apriilip aallaqqaataaniit 2020-miit sulisoq, ukioq mannalu apriilip aallaqqaataa tikillugu atorfeqarsimappat, akissarsiassai akileraannginnermi 47.600 koruuniussapput.

Tassani sulisoq akileraaruteqarnissaq sioqqullugu 683,33 koruuninik qaammammut tapilerneqartassaaq, tamanna aapriilip ulluisa aallaqqaataat 2025 tikillugu pissaaq.

Ukioq kingulleq isumaqatigiissut naapertorlugu, qaammammut akileraaruteqarnissaq sioqqullugu 341,67 koruuninik tapiivineqartarsimapput.

Isumaqatiginninniarnerni piumasaqaatigineqartut arlallit iluatsissimanngitsut, Kalaallit Nunaanni Politiit Peqatigiiffiata siulittaasua, Bjørn Bjerregaard oqarpoq.

Nunatsinni tjenestemandinut tunngasut

Naalagaaffimmi tjenestemanditut nunatsinni sulisut tjenestemandeqarneq tunngavigalugu atorfeqarput.

Soorlu pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisut, politiit, eqqartuussivinni atorfillit qaffasissumillu ilinniagallit tjenestemandiupput.

Naalagaaffimmi tjenestemanditut nunatsinni ukioq kaajallallugu piffissarlu tamakkerlugu suliffiit 250-it missaanniipput, Danmarkimilu 183.000-t missaanniillutik.

Nunatsinni tjenestemandit nunatsinni tjenestemandinut inatsit tunngavigalugu atorfeqarput, tjenestemandillu suliumajunnaaqqusaanngitsut inatsimmi tassani allaqqavoq. Kisianni soraarsitaanissamut illersugaalluarlutillu pisortat suliffeqarfiutaanni allani atorfilininngarnit qaffasinnerusumik soraarnerussutisiaqarput.

Tusarfik: Bekendtgørelse af lov om statens tjenestemænd i Grønland, 2015

Allisiguk

Maannali taassuma peqatigiiffimmi ilaasortat peqatigalugit, 2026-mi aasaaneraniit isumaqatigiissutinik nutaanik isumaqatigiilernissaq pingaartippaat.

Kunngeqarfimmi tamakkerlugu naalagaaffimmi sulisunut tamanut ataatsimoorussamik assigiimmillu isumaqatigiissuteqartoqartariaqarpoq.

- Piumasaqaatinut siullernut aalajangersarneqarsimasunut sanilliullugu allaanerusumik isikkoqaraluartoq, inernera naammagisimaarnarpoq. Taamaattumik apriilip ulluisa aallaqqaataanniit 2026-mi aallartitussaq, danskit maleruagassaat atorfeqarnermilu atugassarititaasut pillugit naleqqussaasoqarnissaa nalimmassaasoqarnissaalu qilanaaraarput, Bjørn Bjerregaard oqarpoq.

Naalagaaffimmi sulisut arnat sapaatit akunnerinik 17-inik akissarsiaqarluni sulinngiffeqarsinnaanissaat, isumaqatigiissummi nutaami aamma qulakkeerneqarpoq.

Sapaatip akunnerinik sisamanik akissarsiaqarluni erninermi sulinngiffeqartarneq siusinnerusukkut isumaqatigiissutaavoq. Tassa imaappoq, arnat erninermi sulinngiffeqarneranni akissarsiaqarneq tamakkerlugu sapaatip-akunneri 21-upput.