Pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni politiinilu sulisut assigiimmik kiisami akissarsiaqalissasut

Naalagaaffiup Kalaallit Nunaanni tjenestemanditut atorfeqartui ukiuni qulikkaani akissaatitigut kinguleruttooqqareerlutik Danmarkimi suleqatimisulli akissarsiatigut atugassaqartinneqalissapput. Danskit inatsiseqarnermut ministeriat, Peter Hummelgaard (S) taama paasissutissiivoq.

Allattoq Helle Nørrelund Sørensen, Mathilde Justesen Ranners

juunip 07-at 2023 17:48

Nutserisoq Connie Fontain

Kiisami!

Nunatsinni politeeqarfinni aamma pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni sulisut akornanni taama oqartoqarsimassaaq.

Naalagaaffiup Danmarkimi tjenestemandiisa akissarsiaannut sanilliullugit ukiuni qulikkaani kinguleruuttooqqareerlutik kalaallit sulisut naalagaaffiup ataani atorfeqartut danskisut suleqatimisulli maanna akissarsiaqalissapput.

Tamanna pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni politiinilu sulisunut atuuppoq.

Tamanna danskit inatsiseqarnermut ministeriata, Peter Hummelgaardip (S) Nuummi pingasunngornermi KNR-imut oqaatigaa.

- Kalaallit Nunaanni inatsiseqarnermut naalakkersuisumik ataatsimeeqateqarninnit nuannersumik nutaarsiassaateqarpunga. Tassami kalaallit politiit pinerluuteqarsimasunullu inissiisarfinni nakkutilliisut akissarsiaqartinneqarnerannik danskinut savalimmiormiunullu atuuttunut naligiissitsinissatsinnut tunngavinnik pilersitsiniarluta suliaqarnikuuvugut.

- Piffissami sivisuumi suliarineqarpoq. Tamanna eqqortutuaallunilu naleqquttutuaavoq, nalunngilarpullu tamanna Naalakkersuisunit kissaatigilluinnarneqartoq, inatsiseqarnermut ministeri oqarpoq.

Peter Hummelgaardip eqqartuussisut isumaqatigiissummi ilaaqqaanngikkaluartut aamma oqaatigaa, kisianni eqqartuussisut isumaqatigiissummut ilanngunneqarnissaanut periarfissaq Københavnimi misissorniarpaa.

Assigiimmik suliallit assigiimmik akissarsiaqassasut

Nunatsinni politikerit sulisullu peqatigiiffiisa nunatsinni Danmarkimilu naalagaaffiup tjenestemandiisa akornanni akissarsiatigut assigiinngissuteqarnera ukiuni qulikkaani suaartaatigaat, assigiimmillu akissarsiaqartitsisoqalernissaa piumasaralugu.

Danskit politikeriisa suliaq politikerit isumaqatigiinniuteqartoqarnerani akulerussinnaannginnerannik tunngavilersorlugu amerlanertigut oqaaseqarfigiumaneq ajorpaat. Aamma naak danskit nunatsinni akisussaaffiini tjenestemandinut naalagaaffik sulisitsisuugaluartoq.

Nunatsinni tjenestemandinut tunngasut

Naalagaaffimmi tjenestemanditut nunatsinni sulisut tjenestemandeqarneq tunngavigalugu atorfeqarput.

Soorlu pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisut, politiit, eqqartuussivinni atorfillit qaffasissumillu ilinniagallit tjenestemandiupput.

Naalagaaffimmi tjenestemanditut nunatsinni ukioq kaajallallugu piffissarlu tamakkerlugu suliffiit 250-it missaanniipput, Danmarkimilu 183.000-t missaanniillutik.

Nunatsinni tjenestemandit nunatsinni tjenestemandinut inatsit tunngavigalugu atorfeqarput, tjenestemandillu suliumajunnaaqqusaanngitsut inatsimmi tassani allaqqavoq. Kisianni soraarsitaanissamut illersugaalluarlutillu pisortat suliffeqarfiutaanni allani atorfilininngarnit qaffasinnerusumik soraarnerussutisiaqarput.

Tusarfik: Bekendtgørelse af lov om statens tjenestemænd i Grønland, 2015

Allisiguk

Danskit politikeriisa tassunga taarsiullugu suliaq sulisut peqatigiiffiisa aamma naalagaaffiup sulisuinut isumaqatigiissutinik isumaqatigiinniartartuata tassa Danmarkimi Sulisoqarnermut Piginnaasaqarnermullu aqutsisoqarfiup akornanni suliaanera innersuussutigisarpaat.

Nunatsinni Danmarkimilu sapaatip akunneranut sulisarnerit, sulinngiffeqartarnerit akiliutillunilu angalasinnaanerit aqutsisoqarfimmit nassuiaatigineqartarput. Tamatuma saniatigut nunatsinni assersuutigalugu eqqartuussisutut pinerluuteqarsimasunillu inissiisarfinni nakkutilliisutut ilinniarfiit Danmarkimi ilinniakkanit sivikinnerunerat.

Tamatuma saniatigut naalagaaffik suliaqarfimmi akissarsianik qaffasinnerpaanik imaluunniit akissarsianik qaffaanermik tunniussisoqaqqusaannginneranut malittarisassaqarpoq, tamannami inuiaqatigiinni akissarsiat nalinginnaasumik qaffasinnerulernissaanut aqqutissiuussisinnaammat.

Kisianni assersuutigalugu politiini, pinerluuteqarsimasunik inissiisarfinni imaluunniit eqqartuussisutut suliffiit Danmarkimi suliffinni assingusutulli pisariaqartitsiviusut, Nunatsinni Politiit Kattuffiata, Parnaarussiviit Kattuffiata Eqqartuussisullu peqatigiiffiata tunngavilersuutiginikuuaa.

Aamma atuaruk Kattuffik aarlerisaarisoq: Isumaqatigiissutaalersussaq nakkutilliisunik soraaralersitserataannaavoq

Suliap iliuuseqarfigineqarnissaa Naalakkersuisut inatsiseqarnermut ministerimut, Peter Hummelgaardimut (S) ukioq manna marsimi allagaqarlutik piumasaraat.

- Naalagaaffimmi oqartussani assigiinni sulisut naligiimmik akissarsiaqarnerata atuutilersinneqarnissaa aamma nunatsinni maani politiini atugassarititaasut akornakusoortut akissarsiaannut naleqqussarneqarnissaat pissusissamisoortoq, Naalakkerusisut tunngaviusumik isumaraat, allakkami allassimavoq.

Maanna allagaqartoqarneranit qaammatit marluk qaangiuttut danskit naalakkersuisui tusarnaarniarlutik aalajangerput, Peter Hummelgaardillu oqarnera naapertorlugu nutaanik naalakkersuisoqalernerani isummamik allannguisoqarpoq.

- Nutaanik naalakkersuisoqalernerani allanngortoqarpoq, taakkumi atuutilersut naalakkersuisut kissaataannik tusaaniaaniarput, taanna oqarpoq.

Isumaqatigiinniarnerit ajalusoortut

Naalagaaffiup nunatsinni tjenestemandiinut atatillugu akissarsiatigut suliffimmilu atugassarititaasut pillugit isumaqatigiinniarnerit ukiumi ataatsimi ajalusooqqareerneranni nutaarsiassaq takkuppoq.

Tamannalu Danmarkimi Parnaarussiviit Kattuffiata nunatsinni pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni sulisut kattufferisaanut ilaatigut ernumanermik pilersitsisimavoq. Taassuma isumaqatigiissuteqartoqanngippat pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni sulisut qimarrannissaat ernumassutigalugu qasseeriarluni oqaatiginikuuaa.

Naalagaaffiulli nunatsinni sulisuisa ilaata akornanni akissarsiatigut qasseeriarluni qaffaariartoqarnikuuvoq.

Aamma atuaruk Politiit, eqqartuussisut pineqaatissinneqarsimasunullu inissiisarfinni sulisut aningaasarsiaat pillugit isumaqatigiinniarnerit unittooqqasut

Assersuutigalugu nunatsinni politiit pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni sulisut akissarsiaasa qaffaavigineqarnissaannut Folketingi 2019-imi 49,2 millionit koruuninik immikkoortitsivoq.

Aningaasat annerpaartaat tassa 38,4 millionit koruunit pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisunut atorneqarput. Tamatuma kingunerisaanik pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni sulisussaaleqiffiungaatsiarsimasumi sulisut tamakkiisunngupajaarput.

Pinerluuteqarsimasunulli inissiisarfinni sulisunut politiinullu aningaasat ukioq manna ukiortaami nunguttussaapput. Akissarsiallu ullumikkulli annertutigiinnanngippata sulisut qimarrannissaat Paarnaarussiviit Kattuffiata pingaartumik ernumassutigaa.

Isumaqatigiissut nutaaq politiini pinerluuteqarsimasunut inissiisarfinni nakkutilliisunik attassiniaannartitsissaaq.

- Nalunngilarput sulisunik attassiniarnermut pikkorissumillu pingaarutilinnillu sulilersitsiniarnermut taamaaliortoqartariaqartoq, taamaammat nassartarisara nutaarsiassatsialaavoq, Peter Hummelgaard oqarpoq.

Ministerip oqarnera naapertorlugu akissarsiat qaffanneqarnerat isumaqatigiinniartoqarneranut atatillugu pissaaq, tamannalu pissutigalugu ulluliinissaq qulakkeerlugu oqaatigisinnaanngilaa.

- Piffissamut pilersaarutaateqanngilanga, kisianni sapinngisamik erngertumik pinissaa sulissutigissavarput, taanna oqarpoq.