Nakorsaaneq: Akuersiteqqaarnagit spiralilersorneqarsimasut maalaartariaqarput

Qanittukkut spiralilersorneqarsimaguit, naartunaveersaammilluunniit allamik akuersiteqqaarnak naartunaveersaaserneqarsimaguit peqqinnissaqarfimmut tamanna naammagittaalliuutigisariaqarpat. Nunatta Nakorsaaneqarfia taama kaammattuuteqarpoq.
Spiralilersuisimanermut tunngasut suliat nutaat ilisimasaqarfiginagit nakorsaaneq Henrik L. Hansen oqarpoq. Assi © : KNR / Malik Brøns
decembarip 13-at 2022 10:37
Nutserisoq Mads Lynge
Peqqinnissaqarfimmi katsorsaanerit tamarmik katsorsarneqartussanit tamanit ilisimasat aallaavigalugit akuerineqaqqaartartussaapput.
Aamma spiralilersuisimanermut suliat tunngasut allanillu naartunaveersaasersuisimanermut tunngasut peqqinnissaqarfimmi sulisunit passussiffiusut pineqarput. 
Nunatta Nakorsaaneqarfia taama erseqqissaavoq.
Arnanik akuersisitseqqaarani naartunaveersaasersuineq ukiorpaalunni kingullerni pisarsimasoq piviusulersaarummi aamma erserpoq.  
- Taamaakkaluartoq suliaq ilungersunartorujussuartut isigaarput. Akuersititseqqaarnani katsorsaasoqartarsimappat suliassaq ilungersunartuussaaq malitseqartinneqartariaqartoq, Nunatta Nakorsaaneqarfia tusagassiuutinut nalunaarummini taama allappoq.

Suliat pisoqalereeraluartut misissuiffigineqassasut

Arnat taakkartugaat BBC-p piviusulersaarusiaani saqqummiunneqartut ilisimasaqarfiginagit, Nunatta Nakorsaaneqarfiata erseqqissaatigaa.
Arnalli akuersiteqqaarnagit ukiorpaalunni kingullerni naartunaveersaasersorneqarsimasut peqqinnissaqarfimmut naammagittaalliuteqartariaqarput.
- Arnat akuerseqqaaratik ukiuni kingullerni spiralilersorneqartarsimasut allatulluunniit naartunaveersaaserneqartarsimasut naammagittaalliuteqarnissaat kaammattuutigineqarpoq suliassat misissorneqarsinnaaniassammata, Nunatta Nakorsaaneqarfia nittartakkamini ilaatigut allappoq.

Tusarnaagassiaq Spiralkampagnen
 
- Danskit oqartussaasui kalaallit amerliartoqqunagit spiralilersuinissaminnut inassuteqarsimasut, DR-ip podcastimik tusarnaagassiliareqqammisaani "Spiralkampagnen"-imi erserpoq.

 

- 1966-ip 1970-illu akornanni spiralilersinneqartut 4.500-upput.

 

- Kalaallit Nunaanni arnat naartusinnaasut taamani 9000-upput.

 

- Aperineqaqqaaratik spiralilersinneqarsimasuni arlallit tarnikkut timikkullu kingunerlutsitserujussuarnerannik kinguneqartumik qinigassinneqarsimanngitsutut misigisimapput. Anniaatigalugulu kingunerluutigisimagaat arlallit oqarput.

 

- Niviarsiaqqanut ukiukitsunut, angajoqqaavi akuersiteqqaarnagit, spiralilersuineq danskit suliniuteqaleruttorneranni inatsisitigut akuerisaanngilaq.

 

- Taamaammat nakorsat naartunaveersaatinik niviarsiaqqanut 18-iliineqanngitsunut, angajoqqaavi akuersiteqqaarnagit, siunnersuisinnaalersillugit inatsit allanngortinneqarpoq. Tamanna nakorsat niviarsiaqqanut ukiukitsunut, angajoqqaavi akuersiteqqaarnagit, spiralileeqqusaanertut paasisimavaat.

 

Tusarfik: DR-podcast "Spiralkampagnen"

Sullissivik.gl aqqutigalugu imaluunniit Nunatta Nakorsaaneqarfianut toqqaannartumik saaffiginninnikkut naammagittaalliuteqartoqarsinnaavoq.
Naak suliamut pisoqalisoornissamut piffissaliussaq qaangiutereersimagaluartoq suliassat misissorneqarumaarput.
Kalaallit Nunaanni arnat inuusuttut 1950-ikkut siumullu ukiuni qulikkaani tulliuttuni akuersiteqqaarnagit ilaatigullumi aamma nalusaannik spiralilersorneqartarsimanerat paasineqareersorlu taama pisoqarpoq.

Arnat arlallit inuusuttuaraanerminni namminneq imaluunniit angajoqqaatik akuersitinneqanngitsut spiralilersorneqarsimallutik ukioq manna saqqummerlutik oqaluttuarput.

Taakku namminneq spirali pillugu ilisimaqarsimanngillat, aatsaalli inersimalereernerminni assersuutigalugu naartusinnaannginnertik pillugu misissortikkangamik paasisarlugu.

Danskit naalagaaffiat Naalakkersuisullu spiralilersuisoqarsimanera tamaat pillugu qulaajaanissamik isumaqatigiissuteqarput.

Suliaq tamarmi aallartippoq DR-ip tusarnaagassiaa ”Spiralkampagnen” ukiup ingerlanerani saqqummermat, tassami Kalaallit Nunaanni niviarsiaqqat arnallu 4.500-t missaaniittut 1966-miit 1970-mut spiralilersorneqartarsimasut tusarnaagassiami ersersinneqarpoq.   

 

Peqqinnissamut oqartussaaffik nunatta 1992-imi tiguaa.  

· Inatsisartuni ilaasortat tamarmik 1966-imit 1975-imut sivisunerusumillu spiralilersuisoqarsimaneranut atatillugu qulaajaasoqarnissaanik qinnuteqarnissartik isumaqatigiissutigaat.

· Nunatsinni Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit Siunnerusisoqatigiit aamma Inuit pisinnaatitaaffii pillugit Instituttip spiralilersuisoqarsimanera arnat inuttut pisinnaatitaaffiannik unioqqutitsinerusutut nalilerpaat.