Inerniliussineq piareerpoq: Naalagaaffiit Peqatigiit inuit innarluutillit ataatsimiititaliaata inatsit nutaaq isornartorsioraa
Kunngeqarfiup Naalagaaffiit Peqatigiit Inuit Innarluutillit pillugit Pisinnaatitaaffii pillugit ataatsimiititaliaanit aggustimi nalilersuinermi inerniliissutaasoq tallimanngormat naammassivoq.
Naallu ataatsimiititaliaq nunanut ilaasortaasunut toqqaannartumik angusinngitsoortitsinngikkaluartoq imaluunnit angusititsinngikkaluartoq nalunaarusiami oqaatigineqartut ersarilluinnarput.
Danmarkip, Savalimmiut Kalaallit Nunaatalu namminneerlutik pisussaaffigisaminnik tassa innarluutillit pillugit isumaqatigiissummik eqquutsitsilernissaannut aqqut suli sivisuvoq.
Naalagaaffiit Peqatigiit nalunaarusiami 17-inik qupperneqartumi sisamanillu immikkoortortaqartumi innersuussuteqarnikkut ernumaassutigisannillu allaaserinninnikkut tamanna takutippaat. Taakku ilaat Kalaallit Nunaannut immikkut aamma tunngapput.
Siunnersuut qaammaasakippallaarnermik ersersitsoq
Ataatsimiititaliap iliuusissatut pilersaarummik nutaamik Inatsisartunit Naalagaaffiit Peqatigiinni nalilersuinissamut ulloq sioqqullugu nassiunneqartumik isornartorsiuinini ilaatigut uteqqippaa.
Taakku pilersaarut angusaqarluarfiunngippallaarlunilu ersarinnginnerarpaat, tamannalu naalakkersuisut innarluutillit pillugit isumaqatigiissummut atatillugu qaammaasakippallaarnerannik ersersitsinerarpaat.
Iliuusissatulli pilersaarut kisimi ajorineqanngilaq. Inuit innarluutillit pillugit inatsit maanna atuuttoq inatsisissatullu pilersaarut ukiakkut ataatsimiinnermi oqaluuserineqartussaq aamma ajorineqarput.
Maannalu inatsisissatut siunnersuut aamma amigaateqangaatsiarpoq. Ataatsimiititaliap oqarnera naapertorlugu tassani inatsisinik pisortat illuutaannut atortorissaarutinullu tikinneqarsinnaatitsinissamut qulakkeeqataasunik ilaatigut qasukkaasoqarniarpoq.
Nunatsinni ikiuisinnaasoqassasoq
Ataatsimiititaliaq tamatuma saniatigut nunatsinni ajornartorsiutaasunik ilisimaneqarluartunik nassuiaatigineqarluartunillu aamma maluginiagaqarpoq. Inuit innarluutillit pillugit ataatsimiititaliap inuit innarluutillit taama amerlatigisut tapersersorneqarnissaminnik pisariaqartitaminnik pissarsiniarlutik Danmarkimut aallartariaqartarnerat ernumassutigaa.
Taakkulu ikinngutiminnit ilaquttaminniillu aallartariaqartarnerat, aamma oqaatsiminnik kulturiminnillu qimatsisariaqartarnerat pingaartumik ernumassutigaat.
Tarnikkut napparsimasunut katsorsarneqarnissamik eqqartuunneqarsimasunut aamma Danmarkimukartariaqartartunut aamma atuuppoq.
Naalagaaffiit Peqatigiit inuit innarluutillit pillugit ataatsimiititaliap taamaammat nunarput nunatsinni sinaakkutinik pisariaqartunit pilersitsinissamut alloriartariaqartoq innersuussutigaa, inuit innarluutillit taamaalillutik ikiorneqarnissaminnut imaluunniit katsorsarneqarnissaminnik pineqaatissinneqarsimasut Danmarkimukartariaqarnissaat pisariaqarunnaassalluni.
Maannakkut iliuuseqartoqassasoq
Inuit innarluutillit pillugit oqaaseqartartup, Anja Hynne Nielsenip Naalagaaffiit Peqatigiinnit nassaarineqartut sapaatip akunnerata naanerani atuarpai, tamatumalu kingorna sapaammi unnukkut tusagassiuutinut nalunaaruteqarluni ilaatigut ima allappoq:
- Inunnut innarluutillit ass. nunatsinni paaqqutarinniffinniittut allatullu aqqummik takunnissinnaajunnaarluni nunagisaq qimallugu Danmarkimut nuuttariaqartorpassuit pillugit aaqqiissutaasartut inunnik innarluutilinnik pingaannginnerutitsisut immikkoortitsilertullu akuerisinnaajunnaakkagut ataatsimiititaliap ataatsimut isigalugu inerniliissutigaa.
Naalagaaffiit Peqatigiinnit nalunaarusiap saqqumminnginnerani Aqqaluaq B. Egedep nunat tamalaat akornanni isumaqatigiissutit soorunami malinniarneqartut tamannali piffissamik atuiffiusoq oqaatigaa.
Tamannali naammaginanngitsoq, Anja Hynne Nielsen isumaqarpoq:
- Naalagaaffiit Peqatigiit innersuussutaat malittarisassaannaassanngillat – taakku piviusumik iliuuseqarfiussapput. Inuit innarluutillit akuutinneqarnerulernissaat siunissamilu inissaqartinneqarnerulernissaat pilersinneqassapput, tassa kikkut tamarmik ataqqineqarlutik kiffaanngissuseqarlutillu inuusinnaalerlutik.
- Naalakkersuisut aamma Inatsisartut taamaammat nunatta Naalagaaffiit Peqatigiit Inuit innarluutillit pillugit isumaqatigiissutaanik qulakkeerinissaa pissutigalugu inatsisinik politikkikkullu suliniutinik pisariaqartunik erngertumik aallartitsisariaqarput, inuit innarluutillit oqaaseqartartuat, Anja Hynne Nielsen tusagassiuutinut nalunaarummi oqarpoq.
