Naalagaaffeqatigiinni naligiilluinnalernissamik takorluugaqarneq inornartuusoq

Københavnimi Nuummilu naalakkersuisut naligiinnerusoqalernissaa kissaatigaat, kisianni Danmarkip qanoq piumassuseqartiginera killeqartoq, politikkikkut naliliisartoq naliliivoq.
Mette Frederiksenip Jens-Frederik Nielsenillu (D) kalerrisaarutaat ersarippoq. Naalagaaffeqatigiinneq nutarsarneqassaaq nunallu naligiinnerulissapput. Tamannali piviusumik periarfissaanersoq apeqqutaaginnarpoq. Assi © : KNR / Markus Valentin
apriilip 05-at 2025 10:00

Mette Frederiksen (Socialdemokraatit) nunatsinnut tapersersuiartorluni naalagaaffeqatigiinnilu ataatsimoornermut pitsanngorsaaniarluni ulluni kingullerni Nuummiippoq.

Taassuma naalagaaffeqatigiinneq siunissami piuinnassappat nutarterneqarlunilu pitsanngorsarneqassasoq aamma oqariartuutigaa.

Naalakkersuisoqatigiit nutaat Atassut, Demokraatit, Inuit Ataqatigiit Siumullu aamma taama isumaqarput, taakku naalakkersuisoqatigiinnissamut isumaqatigiissumminni ima allapput:

- Kalaallit Nunaat Danmarkilu tamakkiisumik naligiissinneqarlutillu assigiimmik naleqartinneqassapput.

Kisianni politikkikkut naliliisartoq aamma radiokkut ilaatigut podcastimi Rigsrådetimi aallakaatitsisartoq, Lars Trier Mogensen  Nuummiit, Tórshavnimiit Københavnimiillu naalagaaffeqatigiinnerup ineriartorneranik immikkut malinnaaffiginnittoq naalagaaffeqatigiinni naligiilluinnalernissap anguniarnissaa ajornakusuussasoraa – tamannalu arlalinnik pissuteqarpoq.

Tunngaviusumik inatsit aporfiusoq

Lars Trier Mogensenip siullertut Tunngaviusumik inatsit nunatta Danmarkillu akornanni naligiilernissamut unammillernartutut oqaatigaa.

Ullumikkutut itsillugu Kalaallit Nunaat akuunerulersinneqarsinnaavoq, naalagaaffeqatigiillu avannarpasinnerpaartaani kujasinnerpaartaanilu suleqatigiinneq annertusarneqarsinnaalluni. Kisianni naligiilluinnartumik suleqatigiilernissap anguniarnissaa piviusumik periarfissaanngilaq:

- Tunngaviusumik Inatsisip atuuttup sinaakkutaani Kalaallit Nunaata Danmarkillu naligiissinnissaa najoqqutaasumik periarfissaanngilaq, Københavnimimi naalakkersuisut naalagaaffeqatigiinni nunanut allanut sillimaniarnermullu politikki aalajangiisarput, Lars Trier Mogensen oqarpoq.

Taamaammat Tunngaviusumik inatsit nunatsinni arlaleriarlugu akerlilerneqarnikuuvoq. Kingullermik Múte B. Egedep (IA) ukiortaamut ukioq manna januaarip aallaqqaataani oqalugiarnermini Tunngaviusumik Inatsit naalagaaffeqatigiinni naligiilernissamut aporfiusoq erseqqissaatigaa.

Nikanartoq

Tunngaviusumilli inatsit nunatta Danmarkillu naligiilernissaannut ajornakusoortitsinngilaq. Nunarsuaq tamakkerlugu nunanut allanut sillimaniarnermullu politikkimut tunngatillugu Danmark nunap qanoq inissisimasussaagaluarnera eqqarsaatigalugu naalagaaffeqatigiinneq pissutigalugu pingaaruteqarnerutitsillunilu sunniuteqarnerutitsinerunera takunngitsoorneqarsinnaanngilaq.

Danmarkip nunanut allanut tunngatillugu politikkimi kisermaassisussaatitaanini tunniukkaluaruniuk nuna mikisuaranngorlunilu sunniutaarutissaaq, taamaammallu tamanna Københavnimit amerlasuunit taperneqanngitsoq, Lars Trier Mogensen oqarpoq.

- Tamanna Danmarkimi oqaluuserineqarpallaarneq ajorpoq, pissutigalugu pissaaneq tamanna Kalaallit Nunaata nammineq aalajangiisinnaassuseqarnera akigalugu pilerinarnerunera kanngunalaarmat, taanna oqarpoq.

Jens-Frederik Nielsenip Mette Frederiksenillu naalagaaffeqatigiinnerup qanoq annertusarneqarsinnaanera ukiumi aggersumi isumaqatigiinniutigissagaat naatsorsuutigineqarpoq. Assi © : Markus Valentin / KNR

Niueqatigiinnissamut periarfissaqarnerusoq

Danmarkip nunattalu nunanut allanut sillimaniarnermullu politikkimi naligiilernissaata anguneqarnissaata ajornakusoornerata nalaani nunarput susassaqarfinni arlalinni sunniuteqarnerulersinnaavoq.

- Niueruteqarneq pillugu politikkimi siusinnerusumit periarfissaqarnerulissasoraara. Savalimmiut qiviaraanni Nunat tamalaat niueruteqarnermut suliniaqatigiiffianut (WTO) ilanngunnissamik qinnuteqarpoq, tassanilu tamanna pissarsiarisinnaaneraat misissorneqarluni. Tamannami namminneq niuernikkut isumaqatigiissusiorsinnaanissaanut periarfissiissaaq, Lars Trier Mogensen oqarpoq.

Savalimmiormiut lagmandiata, Aksel V. Johannsenip (Javnaðarflokkurin) WTO-mut ilaasortanngornissamik kissaateqarneq Savalimmiut nunat tamalaat akornanni niueqatigiinnermi nammineq sinniisuulerusunnerannik tunngassuteqartoq DR-imut siusinnerusukkut oqaatigaa.

- Aningaasaqarnerput inuussutissarsiornerpullu eqqarsaatigalugit niuernermi amerlanerusunik isumaqatigiissuteqarnissarput pingaaruteqarluinnarpoq. Tamanna pisariaqartipparput, taamaammat WTO-mi ilaasortanngornissaq angusariaqarparput.