Kusanartoq imaluunnit uumasorujuk? Issittumi innuttaasut nanoq pillugu assigiinngitsunik isummerput
Piniartut illuaraannik aserorterisarpoq, savanik toqutsisarpoq aammalu ullaakkut suliffimmut atuarfimmulluunniit ingerlaniartilluni naapikkuminartuunngilaq.
Uumasunut qaasuttunut inunnut qanittumi najugaqartunut nassuiaat taanna atorneqarsinnaavoq, kisianni nunatsinni nannut ulluinnarni ajornartorsiutaapput.
Silap pissusiata allanngoriartorneranik nannut nerisassarsiornissaat ajornarnerulersimammat, tamanna nunatsinni illoqarfinni nunaqarfinnilu arlalinni atugaalersimavoq.
Kisiannili nunatsinni kikkut tamarmiunngikkaluartoq taama inuuneqarput. Taamaattumik nanoq pillugu isiginnittaaseq annertuumik assigiinngissuteqarpoq.
- Nannunut ungasissumi najugaqartut aperigaanni tamarmik isumaqartarput nallinnartuusut. Tassa uumasut pingaarnerpaajusut aammalu uumassusillillu assigiinngisitaarnerat uumasullu illersorneqartariaqartuusut. Taakku uumasunut illersuipput, Fernando Ugarte oqarpoq.
Taanna Pinngortitaleriffimmi biologiuvoq ukiorpassuarnilu Kalaallit Nunaanni nannut pillugit suliaqarsimalluni.
Sinerissap qanittuani nannunik tikinneqartartuniitunut ilaaguit akerlerlianik pisoqarpoq.
- Sumiiffinni taakkunani inuit isumannaallisaanertik pillugu aamma pigisaminnik annaasaqarnissaminnut ernumanerulertarput. Taakku uumasunik taakkuninnga peersitserusunnerusarput, Fernando Ugarte erseqqissaavoq.
Ajornartorsiuummut aaqqiissutissat assigiinngitsorujuupput
Nannut pillugit qanoq iliuuseqarnissaq pillugu isumaqatigiinnginneq issittoq tamakkerlugu atuuppoq.
- Nunnallu taakku tamarmik inuit nannullu akornanni akerleriissuteqartarnermik nalinginnaasumik unammilligassaqarput, taanna oqarpoq.
Ukiut 25-t missaanni nannut pillugit misissuisimallunilu suliaqarsimasoq – pingaarnertut USA-mi, Canadami Ruslandimilu, Seattlemeersoq Eric Regehr taama oqarpoq.
Issittoq tamakkerlugu oqartussaasut nannut pillugit iliuuseqarnissamut periutsit toqqarsimasaat assigiinngitsorujussuupput.
Sumiiffiit ilaanni toqutsinertaqanngitsunik atortunik pingaartitsisoqarpoq soorlu nannunik qimaatitsineq imaluunniit nakkutilliisunik inissitsiterinikkut. Soorlu WWF-ip nunatsinni immikkoortortaqarfiata aamma Ittoqqortoormiini taamatut atuutilersitsinikuuvoq.
Canada qiviaraanni allaat sumiiffeqarpoq nannut inissinneqartarfiat parnaarussiviusoq, Eric Regehr nassuiaavoq.
- Sumiiffiit ilaanni iluatsittarpoq, kisianni aamma nukippassuarnik tamanna atuiffiuvoq. Nannut pillugit nakkutilliisoqartariaqarpoq, aningaasaliisoqartariaqarpoq, aamma atortussanik peqartariaqarpoq, amerikami nannut pillugit ilisimatusartoq taama oqarpoq.
Sumiiffinni allani – soorlu maani angerlarsimaffitsinni, nannunik piniartarneq ileqquuvoq – taamaattumik nannut inoqarfiusunut qanillattortut toqunneqartarnissaat pingaartinneqarnerusarpoq.
- Taamaattumik tamanna aaqqinniarlugu periarfissat assigiinngitsorpassuupput, apeqqutaalluinnarpoq sumiiffimmut, inuit ileqquannut iliuuserisaannullu kiisalu pisuussutit taakkununnga pissarsiarineqarsinnaasut suunerat, Eric Regehr oqarpoq.
Politikkikkut aalajagiinissaq ajornakusoortoq
Nannut qanilliartornerat qanoq iliuuseqarfiginiarlugu aalajangiinissaq pillugu nunatsinni politikkerit ilungersulerput.
Biologit taakku marluk upperineqassappata, suliassaq ajornakusoortuuvoq.
- Tamaat ataatsimut isigalugu uumassusillit assigiinngisitaarnerat piujuaannartitsinissaq aammalu naammattumik amerlassuseqartitsinissaq, uumasullu inuillu ataatsimoorlutik illersornissaat qulakkeerniarlugit, periarfissaq eqqortoq nassaariniarlugu ujartuisoqartariaqarpoq, Fernando Ugarte Pinngortitaleriffimmeersoq oqarpoq.
Ukiakkut ataatsimiinnermi matumani nannut qanoq iliuuseqarfiginissaat pillugu siunnersuutit marluk oqaluuserineqarput.
Ilaatigut Kalaallit Nunaata Kujataani nannut pisassiissutigineqartut sisamanit minnerpaamik qulinut amerleqquneqarput.
Naalakkersuisut nannut pillugit pisassiissutinik aalajangiinnginnerminni ilisimatuussutsikkut misissuinerit inerneri utaqqivaat
Siunnersuutip aappaata tassa nanoq takuneqarpat qimaatinniarneqaqqaarani toqunneqartarnissasoq, tamassuma Inatsisartuni oqallisigineqarneratigut Kommune Kujallermi sumiiffinni inoqarfiusuni inatsisitigut atuutsinneqalernissaa kissaatigineqarpoq.
Siunnersuutilli piffissami qanittumi piviusunngortinneqarnissaa ilimanaateqanngilaq.
Naalakkersuisut namminneq allannguutissatut siunnersuummik saqqummiussipput, ataatsimiinnermi tulliuttumi siullermik isummerfigineqartussamik, tassani namminneq pisussaaffigissavaat nannunniarfinni toqunneqartariaqarsimasunik nannut pillugit malittarisassat naleqqussarneqarnissaat.
Silap pissusiata allanngoriartornera ajornakusoornerulersitsivoq
Piffissaq utaqqisarfiusoq inunnut nanoqarfiusuni inuusunut naammagittaannarsinnaagaluartoq, biologit naapertorlugit inuit nannunik aallaannissinnalertinnagit, pissutissaqarluarpoq eqqarsarluaqqaartoqarnissaa.
Fernando Ugarte aamma Seattlemi suleqataa naapertorlugit, naak piniarnermut malittarisassaqaraluartoq, amerlanertigut nannut qanillattorpallaarsinnaasarput iliuuseqarfigineqartariaqarlutillu:
- Issittumi pisassiissutit amerlanersaat pisassiissutit pissutigalugit ukiuni qulikkuutaani kingullerni nungusaataanngitsumik ingerlanneqarput. Taamaalilluni nungusaataanngitsumik piniarnermi aaqqissuusseqqittoqara iluatsilluarpoq, nannut pillugit ilisimatooq Eric Regehr oqarpoq.
Kisianni silap pissusaata allanngoriartornerata nannut sungiusimasaminniit inunnut qanilligaluttuinnartillugit iliuuseq taanna toqqaannartumik iluaqusiisinnaanngilaq.
- Avatangiisit allanngorpata inuit eqqaanni nannut amerlanerulerpata, amerlassutsit taakku nakkutiginissaat ajornakusoornerulertussaavoq: Nannut toqunneqarnerannut pissutaasartoq nerisassatuinnaq kisimik pinnagit, aammali illersorneqarnissamut isumannaallisaanermullu tunngassuteqartarpoq, Eric Regehr oqarpoq.
