Danmarkimi kommuninut suaarut: Kalaallinik angajoqqaanik maanna nalilersueriaasiusut atorunnaarsinneqarlik

Danmarkimi kalaallit meerartaannik allamut inissiinissamik naliliiniarnermi angajoqqaat tarnip pissusianik ilisimasalimmik kalaallinik ilisimaarinnittumik oqaloqateqarsinnaatitaasalertariaqartut, Danmarkimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfik isumaqarpoq.
Nunat inoqqaavisa pisinnaatitaaffii pillugit Naalagaafiit Peqatigiinnut nalunaartartoq, José Tzay, kalaallit angajoqqaat meeraasa allamut inissinneqarsinnaanerat eqqarsaatigalugu angajoqqaanik naliliiniarnermi maanna nalilersueriaasiusunut isorinneqisunut ilaavoq. Assi © : Mads Jensen/Ritzau Scanpix
juunip 25-at 2024 12:17
Nutserisoq Hanne Petersen

Angajoqqaat kalaallit meeraasa allamut inissinneqaratarsinnaanerannik naliliiniarnermi maanna nalilersueriaasiusut atorunnaarsinneqarlik.

Danmarkimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfik Danmarkimi kalaalersaqarfiunerpaasunut tallimaasunut, tassa Københavnip, Aarhusip, Odensip, Esbjergip aamma Aalborgip kommuuniinut allakkatigut taama erseqqitsigisumik kaammattuuteqarpoq.

"Maanna nalilersueriaasiusut kalaallit angajoqqaat inuiaassusaat eqqarsaatigalugit piginnaasaannik naliiliiniarnermut naleqqutinngillat, taamaammallu nalilersueriaasiusut taakkua kommunit atorunnaalertortariaqarpaat,". Danmarkimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfik Danmarkimi kommuninut taama allappoq, tassanngalu allakkat takuagut.

- Maanna nalilersueriaasiusut angajoqqaat piginnaasaannik naliliiniarnermut tunngaviatigut naleqqupput, Danmarkimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfimmi inatsisilerinermut tunngasuni suliniuteqarnermi pisortaq Tine Birkelund Thomsen KNR-imut oqarpoq.

KALAALLIT MEERARTAANNIK ALLAMUT INISSIINISSAMIK NALILIINIARNERMI ANGAJOQQAAT KULTURIAT OQAASIILU EQQARSAATIGALUGIT APERSORNEQARTALERNISSAANNUT ANINGAASALIINEQ

Naalagaaffik ukiuni pingasuni agguarlugit atugassatut 7,8 millionit koruuninik Danmarkimi kalaallit meerartaannik allamut inissiinissamik naliliiniarnermi angajoqqaat kulturiat oqaasiilu eqqarsaatigalugit apersorneqartarnissaannut taamaaliornermullu najoqqutassiornissamut illikartitsivoq.

Aningaasat taakku angajoqqaat kalaallit oqaasii kulturiallu eqqarsaatigalugit tarnip pisssusianik ilisimannittumit apersorneqartalernissaannut atorneqassapput. Meeqqamik allamut inissiinissamik naliliiniarnermi angajoqqaat piginnaasaat nalilerniarlugit apersorneqartarput.

Danmarkimi kalaallit Danmarkimi isumaginninnerup aaqqissuussaaneranut tunngasuni pisinnaatitaaffii pisussaaffiilu pillugit kalaallisut paasissutissaliortoqassaaq.

Tamatuma saniatigut peqatigiiffik Kalaallit Meerartaat Danmarkimi kommunini isumaginninnermik suliallinnut ilaqutariinnik kalaallinik sullissinermik ajoqersuillunilu pikkorissaanissamik neqorooruteqartassaaq.

VIVE Danmarkimi kommunini isumaginninnermik sulialinnut siunnersuinerup killiffianik 2025-imi naliliissaaq.

Aningaasaliissutit ukiuni pingasuni atugassatut agguarneqarput:

2023-mi 4,1 mio. kr.
2024-mi 1,6 mio. kr.
2025-mi 2,1 mio. kr.

Angajoqqaanilli allamik kulturiliullutik nunat killerneersuunngitsunik naliliiniarnermut naleqqutinngillat, taanna erseqqissaavoq.

- Maanna nalileeriaasiusut assersuutigalugu angajoqqaanut kalaallinut nunat killerneersuunngitsuusunut atussallugit naleqqutinngillat. Taakkuami eqqunngitsumik naliliinermik kinguneqassapput.

Angajoqqaanik maanna nalilersueriaasiusut kommunip meeqqamik allamut inissiinissamik naliliiniarnermi najoqqutarisartagaanut ilaapput.

Maannalu nalileeriaasiusut taakkua kalaallinut angajoqqaanut aamma atorneqartarput. Isumaginninnermilli suliallit naliliiniartillutik kalaallit angajoqqaat suminngaanneersuunerannik eqqarsaatiginninnerusariaqarput. 

- Kulturikkut assigiinngissuteqarneq angajoqqaat eqqarsartaatsikkut piginnaasaannik meeqqamillu qanoq isumassuisinnaatiginerannik naliliiniarnermi aalajangiisuusaqaaq. Oqaatsillu aporfiusinnaasarmata oqalutseqarnissaq pisariaqarsinnaasartoq aamma eqqumaffigeqqunarpoq, Tine Birkelund Thomsen oqarpoq.

Ilisimatusarfik: Tarnip pissusianik ilisimasalimmik kalaallinik ilisimaarinnittumik suleqateqartarlik

Ilaqutariit kalaallit Danmarkimiittut meerartaat allamut inissitat ilaqutariit qallunaat meerartaasa allamut inissitaasut tallimariaatigaat.

Maanna nalileeriaasiusut, ingammik kalaallit angajoqqaat piginnaasaannik, naliliiniarnermut naleqqutinngilluinnarnerarneqareersullu, kalaallit angajoqqaat kulturiat oqaasiilu eqqarsaatigilluinnarlugit nalileeriaasitaassanik ineriartortitsinissamut aningaasaliinissamik Folketingimi amerlanerussuteqartut 2023-mi aalajangerput.

Nalileeriaasitaassalli qaqugu piariissanersut suli ilisimaneqanngilaq. 

Taakkuali piareernissaannut Danmarkimi kommunit isumaginnittoqarfii allatut periuseqarnissamik periarfissaqartut, Tine Birkelund Thomsen oqarpoq Danmarkillu isumaginninnermut aqutsisoqarfiata allamut inissiinissamik naliliiniarnermut malittarisassai innersuussutigalugit.

- Maanna nalileeriaasiusut angajoqqaat piginnaasaannik naliliiniarnermi pinngitsoornani atornissaat piumasaqaataanngilaq. Tarnimmi pissusianik ilisimasalimmik nalilersueqataasinnaasutut akuerisamik nalilersueqateqartalernissartik qularnaarsinnaagunikku allatut periuseqalersinnaapput.

Danmarkimimi kommunit taakkua tarnip pissusianik ilisimasalimmik kalaallit kulturiannik oqaasiinillu ilisimaarinnittumik angajoqqaat piginnaasaannik nalilersueqateqartalertariaqarput.

Maanna nalilersueriaasiusut nalunaarusiarpaalunni isornartorsiorneqartut

Maanna nalileeriaasiusut Danmarkip inuunermi atukkanik ilisimatusarfiata VIVE-p nalunaarusiamini 2022-meersumi isornartorsioreeraalu oqallisaaqaat. Danmarkimi kommunit isumaginnittoqarfiini kalaallit kulturiannik oqaasiinillu eqqarsaatiginninnani suliaasut taamaannerallu kalaallit angajoqqaat paatsoorneqarnerannik taakkualu pigiuliutiinnakkanik isumaqarfigineqarnerannik kinguneqarsinaasut, nalunaarusiami tassani allaqqavoq. 

Danmarkimi kommunit isumaginnittoqarfiisa suliaat kalaallit meerartaannik allamut inissiinermut tunngasuusut kalaallit ileqquinik ilisimaannermik pissuteqartumik eqqunngitsumik naliliinertaqartut, peqatigiiffik Mentor Immanuel isumaqarpoq.

Danmarkimi kalaallit angajoqqaat taakkulu qitornaasa pisinnaatitaaffii meeqqamik allamik inissiiniarnermi unioqqutinneqartartut, nunap inoqqaavisa pisinnaatitaaffii pillugit Naalagaaffiit Peqatigiinnut nalunaartartoq José Tzay siorna ulluni qulini nunatsinniittareerluni Danmarkimiittareerlunilu oqarpoq.

- Angajoqqaat oqaatsit immaqa paasisinnaanngisaat atorlugit apersorneqarlutillu paasinngisaannik imalimmik atsiortitaasarput, taanna KNR-imut 2023-mi oqarpoq.