Inatsisitigut ataataqanngitsut 26-t katillugit naalagaaffimmiit taarseeqqusillutik suliassanngortitsiniarnerminnik nalunaarmatali qaammat qaangiuppoq.

Takkua ilaqutaqarsinnaanermut pisinnaatitaaffitsik innarlerneqarsimasoq, Danmarkillu inuit pisinnaatitaaffii taamaalilluni unioqqutissimagai isumaqaramik katillugit 3.250.00 koruuninik taarsiiffigeqqupput.

Isumaginninnermut ministereqarfiup suliassanngortitsiniarnermik nalunaarummut soorlu oqaloqatiginnilernikkut imaluunniit isumaqataannginneranikkut qisuariarnissaanut periarfissaa ullumi ulloq kingulliuvoq.

Isumaginninnermut ministereqarfilli suliassap aallartinnissaata kinguartinnissaanik qinnuteqarpoq.

Inatsisitigut ataataqanngitsut eqqartuussissuserisut suliffeqarfiannit, Ehmer Prammingimit,  eqqartuussissuserisussatut ilinniartoq, Albert Gunnarsen, KNR-imut taama ilisimatitsivoq.

- Kinguartitsinissamik ippassaq marsip qulingiluaani qinnuteqarput. Tassa suliassanngortitsinissamut akissuteqarnissartik kinguarteqquaat. Taannalu eqqartuussiviup isummerfigissavaa.

- Eqqartuussivillu akuersissasoq naatsorsuutigilluinnarpara, taanna oqarpoq.

Qinnuteqarneralu akuerineqassappat isumaginninnermut ministereqarfiup suliassanngortitsinissamut akissuteqarnissamut marsip 31-iata tungaanut periarfissaqalissaaq.

Ataatavimminnik ilisimanninnissamut pisinnaatitaaffeqanngitsut

Inatsisitigut ataataqanngitsut danskinit, amerikamiunit allaniillu - aamma kalaallinit angutinit – kalaalliniillu arnanit 1950-ikkut 1960-ikkullu ingerlaneranni uersagaapput.

Angutit tamatuma kingorna aallaqqipput. Meeqqat ataatavitsik ilisimanissaannut pisinnaatitaaffeqaratik peroriartorput, taamaammat aamma kingornussinissamut ataatamilu naggataannik naggateqarsinnaanermut pisinnaatitaaffeqanngillat.

Meeqqanut uersakkanut ataatassarsiuisussaatitaanermut inatsit nunatsinni tamarmi 1974-imi aatsaat atuutilerpoq, taamaalilluni ataataasoq meeqqamut atatillugu inatsisitigut pisussaaffeqalerlunga. Danskit naalagaaffiat taamani nunatsinni inatsiseqarnermut akisussaasuuvoq.

Meeqqallu uersakkat pillugu inatsit taanna Danmarkimi 1930-kkunnili atuutilersinneqarnikuuvoq.

Inatsisitigut ataataqanngitsut taamaammat siorna juunip qaammataani Danmarkimit taarsiiffigineqarnissaminnik piumasaqaateqarput.

Isumaginninnermut ministereqarfiup piumasaqaat taamanili qisuariaateqarfiginngilaa. Tamanna pissutigalugu inatsisitigut ataatanngitsut 26-t naalagaaffik eqqartuussivimmut februaarimi sassaqquaat.

Isumaginninnermut ministereqarfik qanoq sivisutigisumik kinguartitsinissamik qinnuteqaqattaarsinnaanersoq, eqqartuussiviup aalajangigassaraa.

- Suliap kinguartinneqarnissaanut tunngavissaqarluarunik kinguartitsisoqarnissaa tunngaviusumik piffissami sivisoorujussuarmi kinguartinneqarnissaa piumasarisinnaavaat, Albert Gunnarsen oqarpoq.

Isumaginninnermut ministereqarfiup suliamik kinguartitsisoqarnissanik piumasaqaateqarnera eqqartuussissuserisumik pissutsinik misissuinissamuit periarfissaqartussamik pissarsisimanerannik pissuteqarpoq. Ministereqarfiup taamaalilluni “suliamik oqaluuserinninnissamut” periarfissaqassalluni, Albert Gunnarsen paasissutissiivoq.

Ukiorpassuarni utaqqisimasut

- Sullitatta qanoq inissisimanerlutik paaserusoqigaat, nalorniunnaarnissamullu ukiorpassuit atorsimagaat oqaannarsinnaavunga.  Tassalu isumaginninnermut ministereqarfiup suliakkiummut qanoq isumaqarnerminik nalunaarnissaa sivisuumik utaqqeqqaarsimavaat, ministereqarfilli isummersimanngilaq, sullitavullu maanna utaqqeqqittussannngorput,  Albert Gunnarsen oqarpoq.

Klaus Frederiksen inatsisitigut ataataqanngitsut ilaat suli neriuuteqartoq:

- Aalajangiisoqarnissaanut atatillugu soorunami suli neriuuteqarpunga. Inatsisitigut ataataqanngitsoqatinnut oqarusuppunga, ukiorpassuarni utaqqereeratta sapaatini akunnerni pingasuni suli utaqqeqqissinnaavugut, taanna oqarpoq, nangillunilu:

- Suliami illuatungiliuttutut killiliussamut sapaatinik akunnernik pingasunik piumasaqaateqarnerat uuminalaartoq isumaqarpunga.

Taarsiissuteqartoqarnissaanut sulianut akissuteqarniarnerat sivisusoq

Taarsiissuteqartoqarnissaanut atatillugu suliat sivitsoruttoornerat takornartaanngilaq.

Meeraanerminni misileraatigineqarsimasut taarsiiffigineqarnissaanut suliaq aamma Eqqartuussissuserisunit Ehmer Pramming Advokaterinik aamma ingerlanneqarpoq.

Meeraanerminni misileraatigineqarsimasut taarsiiffigineqarnissamut piumasaqaammut akissuteqartoqarnissaa aamma utaqqeqqaariarlugu ministeriuneqarfiup eqqartuussivilersuunneqarneranik kinguneqarpoq.

- Inuit pisinnaatitaaffii pillugit Europami isumaqatigiissut tunngavigalugu suliassanngortitani kinguartitsinissamik arlaleriarluni qinnuteqartoqartartoq takugajupparput. Taava aqqutaani uagutsinnik naaperiutissarsiorlutik oqaloqatiginnilersinnaasarput, imaluunniit killigititaq tikitsinnagu akisarlutik, Albert Gunnarsen nassuiaavoq.

Meeraanerminni misileraatigineqarsimasut nungutaavi arfinillit danskit naalagaaffiannit siorna immikkut 250.000 koruuninik taarsiiffigineqarput.