Sammisaq: Spiralilersuineq

Inuttut pisinnaataaffinnik ilisimatusarfiup arnat spiralilersuisimanermik suliami pineqartut taperserai

Inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfiup arnat spiralilerneqarsimasut 143-t Naalagaaffik inuttut pisinnaatitaaffinnik unioqqutitsisimanerarlugu taarsiiffigeqqullutik eqqartuussivilersuisut taperserpai.
Inuit arlallit arnanut spiralilerneqarsimasunut ilalersuinertik ersersinniarlugu nunarsuaq tamakkerlugu arnanut marsip arfineq-pingajuanni ullorititap siorna malunnartinneqarnerani ingerlaaqatigiipput. Assi © : KNR / Johasinnguaq Olsen
Allattoq Ann-Sophie Greve Møller
januaarip 16-at 2025 07:45
Nutserisoq Hanne Petersen

Arnanut spiralilerneqarsimasunut Naalagaaffimmit taarsiiffigeqqullutik eqqartuussivilersuisunut 143-sunut tusaluarnartoqarpoq.

Arnammi spiralilersuinermik suliami pineqartut taarsiiffigeqqullutik eqqartuussivilersuisut taperseritsik, Danmarkimimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfik KNR-imut ilisimatitsivoq.

- Arnat spiralilersuisimanermik suliami pineqartut ilalersorniarlugit taperserpagut, isumaqarattami inuttut pisinnaatitaaffinnik suliami tassani unioqqutitsisoqarluinnarsimasoq, Danmarkimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfiup inatsisilerinermut immikkoortortaani pisortaq Marya Akhtar oqarpoq.

Tassa arnat spiralilerneqarsimasut 143-t Naalagaaffik 2024-mi marsimi eqqartuussivilersuuppaat. Arnat taakkua 1960-ikkut 1970-ikkullu akornanni spiralilerneqarsimasuusut tamarmik immikkut 300.000 koruuninik, tassa katillugit 43 millionit koruuningajalluinnarnik taarsiiffigeqqupput.

Spiralilersuisimaneq suua?

  • DR-imit tusarnaagassiap ”Spiralkampagnen”-ip niviarsiaqqat arnallu tusindilikkaat danskit oqartussaasuisa kalaallit inuiaqatigiit amerliartornerannut killiliiniarlutik 1966-imit 1975-imut spiralilersorneqarsimanerat saqqummiuppaa.
  • DR-ip paasisaa naapertorlugu 1966-imit 1970-imut 4500-t spiralilerneqarput.
  • Piffissami tassani nunatsinni arnat meerartaarsinnaasut 9000-iupput.
  • Arnat arlallit spiralilerneqarnertik pinngitsaaliinertut naapertuilluanngitsuliornertullu misigisimallugu oqaluttuaraat.
  • Naalakkersuisut danskillu naalakkersuisuisa piffissami 1960-imit 1992-imut nunatta peqqinnissamik oqartussaaffimmik tigusinissaata tungaanut spiralilersuisoqarneranik qulaajaasoqarnissaa septembarimi 2022-mi isumaqatigiissutigaat. Qulaajaanermi kalaallinut 1960-imit 1991-imut naartunaveersaartitsinermut atatillugu iliuuseqartarsimasut qulaajarneqassapput, spiralilersuisimaneq ilanngullugu. Nunatta peqqinnissamut oqartussaaffik 1992-imi tiguaa.
  • Qulaajaaneq maaji 2025-mi piariissangatinneqarpoq.
  • Arnat spiralilersorneqarsimasut 67-it eqqartuussissuserisumut Ehmer Pramming Advokaterimeersumut Mads Prammingimut saaffiginnipput. Taakku danskit naalagaaffianiit utoqqatserfigineqarnissamik taarsiiffigineqarnissaminnillu kissaateqarput.
  • Arnat taarsiivigineqarnissamik piumasaqartut amerlipput. 2024-mi marsimi arnat 143-it tamarmik immikkut 300.000 koruuninik taarseeqqusipput. 
  • Mads Prammingip oqarnera naapertorlugu spiralilersuisoqarsimaneranik qulaajaaneq maanna ingerlasoq naammassippat naalagaaffik taarseeqqusiissut pillugu aatsaat isummerniarpoq. Taamaammallu danskit naalagaaffiat arnanit pineqartunit eqqartuussivimmut tunniunneqarpoq.
Allisiguk

Danmarkimmi oqartussaasui kalaallit inuiaqatigiit amerliartornerannut killiliiniarlutik spiralilersueqqusisimasut, DR-imit tusarnaagassiami “Spiralkampagnen”-imi saqqummiunneqarpoq.

Niviarsiaqqat ilaat aqqaneq-marluinnarnik 13-iinnarnilluunniit ukioqarlutik spiralilerneqarsimapput. Taakkua ilarpaaluisa spiralilerneqarnerminnik kingunerluuteqarujussuarsimanertik nipangiukkunnaarlugu inersimasunngoramik oqaluttuaraat.

Taamaammat arnat taakkua taarsiiffigineqartariaqartut, Danmarkimi inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfik isumaqarpoq.

- Suliaq taanna pillugu inerniliussavut eqqartuussisuuneqarfimmut saqqummiunniarlugit inatsisinik suliami tassani unioqqutitsisoqarsimanersoq allaatiginnittunut ilaavugut. Tassa taamaaliornerput arnat suliami tassani pineqartut ilalersornerisigut tapersiinertut taaneqarsinnaavoq, Marya Akhtar oqarpoq.

Naalagaaffiup taarsiiffigereersimasariaqaraluarai

Naalagaaffik arnanut pineqartunut taarsiissanerluni spiralilersuisimanermik qulaajaanerup aatsaat naammassereernerani aalajangerniarluni nalunaarnikuusoq, arnat tarsiiffigeqqusut illersuisuat Pramming Advokaterimeersoq Mads Pramming siusinnerusukkut oqaatigaa. Qulaajaaneq maajimi piariissangatinneqarpoq.

Naalagaaffilli arnanut taakkununnga taarseereersimasariaqariaqaraluartoq, Marya Akhtar isumaqarpoq.

- Naalagaaffiup akisussaaffimmisut tigullugu tunngaviatigut qulakkeereersimasariaqaraluagaanik (arnat pineqartut, aaqq.)) taarsiiffigeqqupput. Taamaammat taarsiiffigeqqullutik eqqartuussivilersuineranni suliaq paamaarnarlunilu pisariummat akuersaarneqarsinnaangitsumik nammakkersorneqarpallaarput. Taarsiiffigineqareersimasariaqarluarlutillu tassa taama piumasaqartut ilisimartusarfimmeersuusugut isumaqarpugut, taanna oqarpoq.

Eqqartuussivilersuinermi sulianut qaqutigoortumik tapersiisarlutik, inuttut pisinnaatitaaffinnik ilisimatusarfik ilisimatitsivoq.

Inatsisitigulli ataataqanngitsut Naalagaaffik inuttut pisinnaatitaaffinnik unioqqutitsisimanerarlugu taarsiiffigeqqullutik eqqartuussivilersuiniartut aamma taperserniarlugit, ilisimatusarfik 2023-mi aggustimi aalajangerpoq. Tamanna Østre Landsretimut 2026-mi suliassanngortinneqassaaq.

Illit isummat pingaartittaqaarput. Nutaarsiassaq pillugu isorisat nersualaarinerillu uani tikilluaqquagut.

Aamma atuaruk

Aqqanilinnik ukiulimmut anaanaq: Killissatsinnik qaangiisorujussuuvoq

Ritzau

Mette Frederiksenip Trumpimik oqaloqateqarnera politikerip nunatsinneersup nuannaarutigigaa

Awards KNR, Koda aamma Tusass Music, Koda Awardsimut atatillugu suleqatigiinnissamik isumaqatigiissuteqartut