Ilisimatuut paasisaat: Inuit 500-t missaanniittut angerlarsimaffeqanngillat
Nunatsinni angerlarsimaffeqanngitsut illoqarfinni aqqanilinni Ilisimatusarfimmi ilisimatuunit kisinneqarput.
Taakku Qaanaamiit Nanortalimmut aamma Nuummiit Ittoqqortoormiinut tikeraarlutik angerlarsimaffeqanngitsut ornittagaannut, najugaqarfiit majuartarfeqarfiini, majuartarfiillu ataanni inuit qassit sinittarnersut misissorpaat.
Nunatsinni angerlarsimaffeqanngitsut:
- Nunatsinni angerlarsimaffeqanngitsut 491-iuppput.
- Nuna tamakkerlugu angerlarsimaffeqanngitsunik misissuineq illoqarfinni aqqanilinni misissuiffigineqarpoq.
- Inuit 293-it takussaanngitsumik angerlarsimaffeqanngitsutut inuupput. Soorlu innuttaasut unnuisarfinni assigusunilu allani atuisut.
- Inuit 183-it takussaanerusumik angerlarsimaffeqanngitsutu inuupput, taakku silami, najugaqarfiit torsuusaanni, angerlarsimaffeqanngitsut unnuisarfianni, najugaqarfikunik toqqinillu unnuisarput.
- Angerlarsimaffeqanngitsut sinneri 15-it ersarissumik paasissutissartaqanngillat.
- Nalunaarsorneqartut saniatigut allanik aamma angerlarsimaffeqanngitsoqarsinnaasoq nalunaarusiami maluginiaqquneqarpoq aamma.
- Angerlarsimaffeqanngitsunit 356-it angutaapput, 135-t arnaallutik.
- Inuit 30-t 60-illu akornanni ukiullit angerlarsimaffeqanngitsut 343-pput. 18-iniit 29-nik ukiullit 80-iullutik. 60-ileereernikut 68-iullutik.
Nunatsinni inuit 491-it angerlarsimaffeqanngitsut kisitsinermi paasineqarput. Taakkuli iliuuseqarfigineqartariaqartut, Isumaginninnermut naalakkersuisoq Jess Svane isumaqarpoq.
- Uanga tujormigilluinnagara aamma inuiaqatigiinni akuerisariaqanngisarput, tassaavoq, inoqarmat angerlarsimaffeerutivikkusunnginnertik piinnarlugu allaat timi akigalugu siniffissaqarnissaq taanna toqqarneqartarsimasoq. Taassuma iliuuseqarfiginissaa pinngitsoorneqarsinnaanngilaq, Jess Svane KNR-imut oqarpoq.
Angerlarsimaffeqanngitsunu najugassat
Nunatsinni angerlarsimaffeqanngitsut qassiunersut paasiniarneqarnissaat Naalakkersuisut suliakkiissutigaat.
Paasiniaaneq anguniagassanut, nunatsinnilu angerlarsimaffeqanngitsut qassiunersut, naalakkersuisullu angerlarsimaffeqannginneq pillugu nassuiaatitut oqaasiliussassaannut atorneqassaaq.
Naalakkersuisut angerlarsimaffeqannginneq pillugu nassiuaatitut oqaasertaliussaat:
- Angerlarsimaffeqanngitsut sisamanut agguataarneqarput.
- Takussaanerusumik angerlarsimaffeqanngitsuuneq, aqqusinerni, toqqini angerlarsimaffeqanngitsulluunniit unnuisarfianni sinittartut.
- Takussaannginnerusumik angelarsimaffeqanngitsut najukkamik allattorsimaffimmiinngitsut, kammalaatiminni ilaquttaminnilluunniit sinittartut.
- Angerlarsimaffeerunnissamut aarlerinartumiittut, soorlu inigisaminnik annaasaqariaannaasut, inuuniarnermikkut ilungersunartumik inissisimasut.
- Angerlarsimaferruuteriaannaasut, inuit angerlarsimaffillit, kisianni tarnimikkut napparsimanertik pissutigalugu kisimiillutik najugaqarsinnaanngitsut.
Angerlarsimaffeqanngitsunillu ikiuinissamik qanoq iliortoqarsinnaaneranut iluaqutaassasoq, Jess Svane oqarpoq. Tamanna ilaatigut kommuninik suleqatiginniinnissamik pisariaqarpoq, angerlarsimaffeqanngitsuunnginnissarli anguniarlugu iliuusissanik maannangaaq
pilersaarusiortoqartariaqanngitsoq, taanna oqarpoq.
- Alloriarneq siulleq massakkut uaniippoq aningaasaliivugut. Kommuneqarfik Sermersooq peqatigalugu inissiamik inoqanngitsumik aaqqissuussilaarnikkut isertitsilaarsinnaaneq, taanna siunertaralugu.
Siullermik angerlarsimaffeqanngitsunut inissamik qulakkeerinnittoqaqqaassaaq. Tamanna isumannaareerpat taava iliuusissanik pilersaarusiortoqassasoq, Jess Svane isumaqarpoq. Nalinginnaasumik iliuusissanik pilersaarusiorneq siulliunneqartaraluarpoq, taanna isumaginnittoqarfimmit tunniunneqartarpoq.
- Sulileriaannaat imaluunniit ingerlaqqeriaannaasutullu isigisagut siulliullugit inimut isertissavagut. Tassanngaanniillu angerlarsimaffeqartilereerutsigit taava iliuusissamik pilersaarusioqatigissavagut, immaqa alloriaqqinnissaannut arlaatigut suleqatigalugit.
Angerlarsimaffeqarusunneq
Angerlarsimaffeqanngitsut amerlanerpaat Nuummiipput. Angerlarsimaffeqanngitsut aggustimi kisinneqaleruttornerata nalaani KNR angerlarsimaffeqanngitsut kialaarfiannut pulaarpoq.
Tamaani Karl Kristoffersen isersimaarpoq kaffisorluni.
Taassuma qanoq sivisutigisumik angerlarsimaffeqannginnini eqqaamasinnaanngilaa, kisianni ukiut marluk tallimallu akornanniissoraa. Taamatullu inuuneqarneq imaannaasimanngeqaaq:
- Atukkagummi ilaanni sakkortusaqaat, assersuutigalugu maanngaanniit ullaakkut qulingiluanut anisussaatitaavugut, tamannalu ilaanni artornartaqaaq isersimaannarusunnartaraluaqigamimi ingammik silapilutsillugu, maanili Herbergimi malittarisassat malillugit taamaalioqqusaanngilagut, Karl Kristoffersen oqarpoq.
