Ilisimatooq Ukrainimi pisunut: Kalaallit Nunaata aningaasaqarneq politikiluunniit qinertariaqalersinnaagai

USA EU-lu Ruslandip aningaaqarneratigut sukannersumik iliuuseqassappata, nunarput avammut tunisani nunanulluunniit allanut tunngasunut politikini pillugit akunnattoorluni inississinnaasoq, ilisimasalik isumaqarpoq.
Ukrainip kangisissortaani akerleriinneq annertusivoq. Maanna Ruslandimut Ukrainimilu pikitsitsisut kinguneqarfigineqarnissaat utaqqineqaannalerpoq Assi © : Scanpix
februaarip 22-at 2022 16:11

Aalisakkat  eqqisseqatigiinnerluunniit?

Nunat killiit Ruslandimut aningaasaqarnikkut immikkut ittumik sukannersumik iliuuseqassappata, Naalakkersuisumut taamatut aperisoqarataannaavoq.

Illersornissamut ilinniarfimmi Forsvarsakademimi, Center for Arktiske Sikkerhedsstudierimi, illersornissamut tunngasumik immikkut ilisimatusarsimasoq, Johannes Riber taama oqarpoq.

- Amerikamiut suliffeqarfiit USA-miittut Russinik niueqateqartut pillarpagit, taava kalaallit suliffeqarfiutaat eqqugaasinnaapput, Johannes Riber oqarpoq.

Kalaallit Nunaata nunanut kikkunnut niuissanerluni nammineerluni aalajangertarpaa. USA EU-lu Ruslandimut kinguneqartitsigaluarpataluunniit Kalaallit Nunaat russinik niueqateqaannarsinnaavoq. 

Nunarpulli taamaaliussaguni EU-mit USA-millu kinguneqartitsinermut taperseeqqullugu sakkortuumik tatineqalersinnaasoq, Johannes Riber KNR-imut oqarpoq.

- Taava Russit immaqaluunniit amerikamiut niueqatigissanerlugit isummertariaqassaaq.

Pikititsisunut russillu sakkutuuinut tapersiisunut kinguneqartitsinissaq

Ruslandip præsidentia Putin Ukrainimi nunap immikkoortui kangisissut marluk, Donetsk aamma Luhansk, Ruslandimut atasuulersutut isigalugit ataasinngormat nalunaarpoq, sakkutuunillu taakkununngakartitsilluni.

Tamanna USA-mit, Danmarkimit EU-llu sinneranit Ruslandimut kinguneqartitsinissamik aarlerisaarinermik kinguneqarpoq. Taakkumi isumaqarput, Ruslandip nunat tamalaat inatsisaat unioqqutikkai Ukrainillu nunatut namminersortuunera innarleraa.

AAMMA ATUARUK Biden Ukraine pillugu Putinimut mianersoqqussuteqaqqittoq

Tamanna Kalaallit Nunaanut akunnattoorfiusinnaavoq. Kalaallit Nunaata naatsorsueqqissaartarfiata 2018-imi nalunaarsorsimasai naapertorlugit, Kalaallit Nunaat taamani Ruslandimut tunisinermigut 400 millionit koruuninik isertitsivoq. Ukiorli ataaseq qaangiummat isertitat 60 millionit koruuninut ikileriarput.

Kalaallit Nunaata avammut tunisisarneranut Rusland tunisinerpaaffittut inisisimanngikkaluartoq, suliffeqarfiit Royal Greenlanditut ittut USA-mi immikkoortoqarfillit ajornartorsiulersinnaasut, Johannes Riber naliliivoq.

- Taava amerikamiut aperisinnaapput:”Ilumut taamaaliussallusi aalajangiusimavisiuk?”  Kalaallit Nunaata Savalimmiullu taamaaliunnginnissaannik piumasaqassappata, taava tupiginavianngilara.

Royal Greenlandip Ruslandimut niuernera pillugu Royal Greenland oqaaseqarusunnani KNR-imut ilisimatitsivoq

Ruslandimut kinguneqartitsinissaq

 

Ruslandip Europamut ruujorersuup gassimik pilersuinissamut atorneqartussap Nordstream 2-p akuersissutigineqarnera Tysklandip atorunnaarsippaa.

 

EU-p inuit, Ukrainimi nunap immikkoortuisa Ukrainimut atajunnaarnerarnerannik tapersersuisut, aningaaseriviillu, russit sakkutuuuinik aningaasalersuisut, kinguneqartitsiviginiarpai.

 

USA-p amerikamiusut innuttaassusillit nunap immikkoortuinut taakkunaniluunnniit nutaamik aningaasaliinissaannut, niueqateqarnissaannut aningaasanilluunniit attartortitsinissaaannut inerterniarpai amerlanerusutigullu kinguneqartitsinissani ilimasaaarutigalugu.

Savalimmiut Krim pillugu aaqqiagiinnginnermi akunnattungaffimmiittut

EU Ruslandimut assigiinngitsutigut maanna iliuuseqareerpoq, assersuutigalugumi qeqertaasaq Krim Ruslandimit 2014-imi tiguarneqarmat Rusland iliuuseqarfigineqarpoq. Maannali iliuuseriniakkat immikkut ittuussasut sukannernerussallutillu, Danmarkimi naalakkersuisut oqarput. 

Naalagaaffiit Peqatigiit isumannaallisaaniaqatigiivi Ruslandimut kinguneqartitsinissamik aatsaat aalajangerpata, taava Savalimmiut Kalaallit Nunaatalu Ruslandimut niuernera unitsinneqarsinnaavoq.

Naalakkersuisut siulittaasuata, Múte Bourup Egedip Ukrainemi pisut ernumanartutut isigalugit Naalakkersuisut nittartagaani allappoq:

- Naalakkersuisut pissutsit najummatsisimanartorsiorfiusut qanimut malinnaavigaat, iliuuserineqartariaqartullu pisariaqalersinnaasut alloriarfiginissaat piareersimaffigalugu. Naalakkersuisuttaaq ersarissumik isumaqarfigaat, maanna pisut Issittumut siammarneqassanngitsut, Issittoq sakkulersorfiussanngitsoq isumaqaratta.