Canadami inuit 751-it saarnginik nassaartoqartoq

Inuit 751-it saarngi Canadap kitaani nunap inoqqaavisa meerartaannut najugaqarfigiutigaluni atuarfiusimasup eqqaani nassaarineqarput.

Canadami nunap immikkoortuani Saskatchewanimi naggueqatigiit First Nationsit siuttuat taama ilisimatitsivoq. First Nationsit kattuffianneersut inuit saarnginik nassaartuupput.

Meeqqat 215-it saarnginik atuarfiusimasup allap eqqaani nassaartoqarsimasoq, sapaatit akunnerat ataaseq matuma siorna aamma nalunaarutigineqarpoq. Tamanna nunap inoqqaavisa innarlerneqartarsimanerisa Canadap oqaluttuarisaaneranut ilaaneranik ersersitsivoq.

Inuit hunnorujulikkaat saarnginik nassaaqqittoqarnera aliasuutigeqigini, ministeriunerup Justin Trudeaup oqaatigaa.

- Canada naalliunnissinnut kingunerlutsitsinissinnullu imminut akisussaatittariaqarpoq, taanna oqarpoq.

Inuppassuit saarngi Saskatchewanip kangisissuani nunap inoqqaavisa meerartaannut 1899-imiit 1997-ip tungaanut najugaqarfigiutigalugu atuarfiusimasup Marievalip eqqaani nassaarineqartut, ippassaq pingasunngornermi nalunaarutigineqarpoq. Inuit 751-it saarngi nassaarineqartut, ullumi sisamanngornermi nalunaarutigineqarpoq.

- Ilerfit nassaarineqartut ujarattaqaratillu sanningasoqanngillat, naggueqatigiit Cowessess First Nationsit Cadmus Delorme oqarpoq.

Nassaarineqartut meeqqat saarnginik ilaqarnersut oqaatigineqarsinnaanngikkallartoq, taanna oqarpoq. Ilerfit taakku ujarattaat ilagiit katuullinit piiarneqarnikuunerat pinerluttuliorneruvoq, Delorme oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Canadami inuit saarnginik hunnorujulikkaanik nassaartoqaqqittoq

Canadami inuit saarnginik aatsaat taama amerlatigisunik nassaartoqarpoq. Meeqqat 215-it saarngi Canadami nunap immikkoortuani British Columbiami najugaqarfigiutigalugu atuarfiusimasup, Kamloops Indian Residential Schoolip eqqaani maajip naanerani aamma nassaarineqarput.

Meeqqat ilaat pingasunik ukioqarlutik toqusimapput, taamatullu sapaatit akunnerata siuliani nassaartoqarnera Canadami nuna tamakkerlugu aalassassimaarutigineqarpoq.

Canadami naggueqatigiit metisit naggueqatigiillu inuit meerartaat 150.000-it missaat pinngitsaalisaallutik najugaqarfigiutigalutik atuarfinni 139-ni atuartuutigineqarsimapput. Taakku politikkikkut akuerisamik 1990-ikkut tungaannut immikkut atuartuutigineqartarsimapput.

Kalaallit meerartaat ilaquttaminnit avissaartitaallutik Danmarkimut 1951-imi aamma aallartitaammata, danskit assingusumik iliorput.

Canadami nunap inoqqaavisa meerartaat ilaquttaminnit avissaartitaasarsimapput, oqaatsit ilitsoqqussatik atoqqusaasimanngilaat kulturertillu tunuttariaqarsimallugu. Meeqqat taakku ilarpassui ilinniartitsisunit sulisunillu kinguaassiuutitigut atornerlunneqartarsimasut, pisortat misissuititsinerat pillugu nalunaarusiami erserpoq.