Sermersuup aakkiartornera 90-kkunni aakkiartorneranit arfineq-marloriaammik sukkanerusoq
Sermersuup aakkiartornera 1990-ikkunni aakkiartorneranit arfineq-marloriaammik sukkaneruvoq.
Sermersuup aakkiartornerata ilutigisaanik inuit 100 millionit nunarsuarmi sinerianni najugallit qarsutsinernik 2000-kkut naajartorneranni ukiut tamaasa nalaataqarataannaapput - sermersuaq aakkiartupiloortuarsinnassappat.
Issittoq pillugu ilisimatuut 96-it nunanit tamalaaneersut ilisimatuut atuagassiaanni Naturemi marlunngormat taama inerniliipput.
AAMMA ATUARUK Europami kiarujussuarnera sermersuarmut sunniinerlussinnaavoq
Sermersuup ilaa 3,8 billionit tonsitut oqimaatsigisoq 1992-imiilli aassimavoq - tamannalu nunarsuarmi immap 10,6 millimeterinik qaffanneranik kinguneqarpoq.
Sermersuup ilaa agguaqatigiissillugu 33 milliardit tonsitut annertutigisoq ukiut tamaasa 1990-ikkunni aattarpoq, massa sermersuup ilaa agguaqatigiisillugu 254 milliardit tonsiusoq ukiuni qulikkuutaani qaangiutilersuni ukiut tamaasa aattartoq.
Immap qaffakkiartornerata nunarsuarmi sinerianni najugaqarfiit aseruatitissagai
Allagaqartut oqarnerat naapertorlugu ilisimatuut atuagassiaanni Naturemi allaaserisat sermersuup aatsaat taama sukkatigisumik aakkiartorneranik ersersitsipput. Andrew Shepherd University of Leedsimeersoq aamma dr. Erik Ivins Californiami Nasas Jet Propulsion Laboratorymeersoq allagaqartuni siuttuupput.
Ilaatigullu Danmarkimi DTU Spacemeersut, Geusimeersut, DMI-meersut Københavns Universitetimeersullu aamma allagaqartuupput.
AAMMA ATUARUK Sermersuup aakkiartornera 1980-ikkunnut naleqqiullugu arfinileriaammik sukkaneruvoq
- Nunarsuarmi imaq centimeterimik ataatsimik qaffakkaangat nunarsuarmi inuit qarsutsinernik nalaataqarataannaasut 6 millioninik amerlisartut oqartoqartarpoq, Andrew Shepherd tusagassiutinut nalunaarummi allappoq.
Nunarsuarmi immap qaffannera ataatsimut isigalugu inuit qarsutsinernik 2100-mi nalaataqarataannaasut 400 millionit missaanniissangatinneqarput.
- Qularnanngitsumik pissapput sunniuteqassallutillu. Pippatalu nunarsuarmi sinerianni najugaqarfiit aseruatitissapput, Andrew Shepherd erseqqissaavoq.
Inuppassuit qarsutsinernit eqqugaassasut
Sermersuup aakkiartornerpaaffia 2011-mi pimmat sermersuup ilaa 335 milliardit tonsiusoq aappoq, kingornalu aakkiartupiloornera unikaallalluni. Sermersuup 2019-imi aasakkut aakkiartornerata qanoq sukkatigisimaneranik nalunaarsukkat Naturemi aallaaserisami ilanngunneqanngillat.
Qallunaaq silap pissusia pillugu ilisimatooq Bergenimilu Nansen Centerimi pisortaq, Sebastian Mernild, Tunumi nalunaarsukkanik katerseqataavoq.
AAMMA ATUARUK Ukioq manna apriilimi aatsaat taama kiatsigaaq
- Inuppassuit qarsutsinernit eqqugaassapput - tassalu ilimagisamit 40 millioningajannik amerlanerussangatinneqarput. Tamannalu tusarliutigissallugu pingaaruteqarpoq.
- Inerniliinerit tunngavissaqarluarput, taakkualu politikerinit aalajangiinissanut najoqqutarineqaluarsinnaakutsoorput. Aamma Naalagaaffiit Peqatigiit silap pissusia pillugu ataatsimiititaliaata arfinilissaannik nalunaarusiaanut 2021-mi saqqummersussamut tunngavittut atorluarneqarsinnaapput, Mernild oqarpoq.
