Ilisarititsineq: Reinop kulturit marluk akornisigut angalanera

Reino inuunerminik siunertaqarnerulersitsiniarluni sakkutuunngornialerpoq. Vædderenimiinnerali siornatigut tunuinnarsimasaminik uterfiginneqqinnissaminut aamma periarfissiivoq.
Reino sungiusarnissaminut piareersarpoq – atallaanik, puttaqummik niaquarnaveeqqummillu atisilluni. Assi © : Gaaba Olsen/KNR
juunip 18-at 2025 07:30
Nutserisoq Tabetha Kreutzmann

Umiarsuarmiut sisamat umiarsuup alapernaarsuiartortitap Vædderenip aquata qaanukarput. Quleruaq sinerlugu marlukkaarlutik qulimiguulimmut Seahawkimut qangattaliivissumukaarput. Qangattartinnaguli qajannaarsuutaajartariaqarpoq. Qajannaarsuutit qulimiguullip imaanut nakkannginnissaanut qulakkeerinneqataasarput.

KInguninngua qulimiguulik qangattarpoq, umiarsuarmiullu atallaatik tungujortut peeriartorlugit qulimiguullip hangarianukarput.

Reinop 24-nik ukiullip niaquarnaveeqqutini peerpaa. Sapaatip-akunnerini arfinilinni umiarsuarmiissimavoq. Umiartortuunngitsunut umiarsuarmioq suunersoq nassuiassagaanni umiarsuup pedeliatut taaneqarsinnaasoq taanna nassuiaavoq.

Reino umiarsuarmiullu pingasut qulimiguullip isumaginissaanut sungiusarnermut peqataapput. Assi © : Gaaba Olsen/KNR

Kingusinnerusukkut inuttat nerisarfianni ullaakkorsiutinik, ulloqeqqasiutinik unnukkorsiutinillu sassaalliisarfimmi naapipparput.

Tassani Vædderen suliffigiinnarnagu aammali qallunaatut kalaallisullu kinaassutsiminik paasinninnissamut iluaqutigisimallugu oqaluttuarpoq.

Misigisassarsiorusuttoq

- Sakkutuutut imarsiortoorusuttuaannarnikuuvunga. Ikinngutikka sakkutuutut imarsiortooreersut tassannga nuannersorpassuarnik oqaluttuassaqartarput. Taakkua isumassarsitippaannga, Reino oqaluttuarpoq.

Nuummi GUX-imi ilinniarnertuunngoreernermi kingorna Illersornissaqarfiup ulluani sakkutuunngorniarnissamut allatsinnissaa pilersaarutaasimavoq.

Peqataasut naggataat

Vædderenimi inuttat ilanngutassiami uani peqataasut naggataat ilanngunniarnagit aalajangerparput. Tamanna nammineq inuunerannik isumannaatsuunissamillu pissuteqarpoq.

KNR-ip peqataasut aqqi tamakkiisut ilisimavai.

Taamatulli pisoqanngilaq. Ullormimi tassani Reino ikinngutaalu — nukissaqarluartut misigisassarsiorusuttullu — allatsikkiartornissaminnut piareeramik Nuummi Illersornissaqarfiup ulluani matut matoqqasut inillu taartuinnaat siumorpaat.

- Pissutissaqanngitsumik taamaatiinnarneqarsimavoq. Pilersaarutikka akornuserneqarput, oqaluttuarpoq. 

Tassunga taarsiullugu Aarhusimut ilinniariarnissani tikillugu Nuummi suliffeqarfimmi sulisartunngorpoq. Uniffeqannginnerli misigisassarsiorusunnerlu atuakkanit puigortinneqanngillat.

Sakkutuut inaannit umiarsuarmi inimut

2024-mi novembarip naanerani Reino Frederikshavnimi sorsuutit umiarsualivianni sakkutuunngornialerpoq. Inuunerminik allanngortitsinissani pisariaqartippaa. Atuakatalersimavoq, timimigut nukikillisimavoq imminullu piumaffigisinnaajunnaariartulersimalluni. Sakkutuunngorniarneq inuuneranut siunertaqalersitseqqippoq. 

- Allorassaangaatsiartarpugut. Aallaqqaammut imaannaanngeqaaq. Timersorluni, peqqinnarnerusunik nerisaqalerluni, imertornerulerluni festinnginnerulerlunilu, qungujulalluni oqarpoq.

Umiarsuarmiut aamma kitsanik kiversaallutillu amuaaqataasarput.  Assi © : Gaaba Olsen/KNR

Taamaasilluni universitetimi atuakkat umiartornermut ilinniutinik tunngaviusunik taarserneqarput, imigassaq aalakoornartulik imermik taarserneqarluni unnuamilu festernerit ullaakkut sungiusarnermik taarserneqarlutik. Naallu aallaqqaataa sakkortugaluartoq, sakkutuunngorniarneq Reinomut nuannersumik misigisaavoq, nuannisarnermik aamma ilungersorluni sulinermik oqimaaqatigiissaarinissamik ilinniarfiulluni.

Maanna ukiup affaa sinnilaarlugu qaangiuttoq Jyllandimi Frederikshavnimi sakkutuut inaat umiarsuarmit alapernaarsuummit Vædderenimit nunatsinniittumit taarserneqarsimavoq.

Angerlarsimasutut misiginnginneq

Reino nunatsinni Danmarkimilu peroriartorpoq. Nuummi inunngorpoq, meeraaninili tamaat nunat taakku marluk utikajaarlugit najugaqarfiginikuuai, ilaatigut angajoqqaavisa ilinniarnerat kingornalu avinnerat pissutigalugit.

- Nunatsinniikkaangama qallunaajusutut taaneqartarpunga. Danmarkimilu kalaalersaasarlunga, oqaluttuarpoq nangillunilu:

- Oqaatsit tungaatigut paatsiveerusimaarpunga. Kalaallisummi qallunaatullu oqaluttarpunga, tamaasali pikkoriffigivallaanngilakka.

Aatsaat ukiuni kingullerni pissutsit inississoriartulersimapput. Vædderenimimi ulluinnarni imaani inuuneq kisiat misigisimanngilaa, aammali kalaallisut tunuliaqutaqarnerminut attaveqaqqilernissamut periarfissaqalerpoq.

<em>Umiarsuaq alapernaarsuut Vædderen Ikersuarmi Davisimi mallit qaqortut aqqusaarlugit ingerlavoq.</em> Assi © : Rasmus Balle Hansen/KNR

Tulluusimaarutiginneqqilersoq

Pisimasoq immikkuullarissoq Reinop eqqaamalluarpaa. Ualit ilaanni Vædderen Uummannap nunaqarfiisa ungasinngisaani sikuiaajartorpoq, inuttalli aalisartoq sikup sioraani uninngasoq radiokkut attaveqarfigisinnaanngilaat. Reinolli – umiarsuarmi kalaalituaasup – aalisartoq oqaloqatiginiassammagu gummibådimik ornigutsinneqarpoq.

- Sivisuumik kalaallisut oqalunnikuunnginnama annilaangalaarpunga. Oqaluleriaannartungali ammarpoq. Soorlumi eqqissinerusoq, Reino oqarpoq.

Oqaloqatigiinnerat ingerlalluarpoq, Vædderenilu sikuiaaniassammat aalisartoq illikarpoq. Reinomut misigisaq pingaaruteqarpoq, ilitsoqqussaralugumi oqaatsini sulinermini iluaqutigai.

- Misigisaq tamanna pingaaruteqartorujussuuvoq, pingaartumik kalaallisut tunuliaqutaqarnera sivisuumik tunuinnarsimallugu misigisimagama. Maannali tamanna akueraara. Kinaanera suminngaanneerneralu aalajangiusimaffigaakka, imminullu akuerivunga, taanna oqaluttuarpoq.

Kalaallisut tunuliaqutaqarneq Reinomut iluaqutaavoq. Taamaattumik kalaallit amerlanerusut sakkutuunngorniarnissaat aamma neriuutigaa – taamaalillutik kalaallinut pinngortitamullu ilisimasatik sakkutuutut imarsiortutut atorsinnaaniassagamikkit.

 

Qulimiguullip Seahawkip umiarsuup qaavanut minnissaanut Reino umiarsuarmiullu allat piareersimapput. Assi © : Rasmus Balle Hansen/KNR

Ataasiakkaariniartoq

Inuttat nerisarfianni højtalerikkut nipi tusarsaavoq. Reino umiarsuup aquata qaanukaqqusaavoq. Qulimiguulimmi uteriartorpoq. 

Danmarkimut uternissami tungaanut sapaatip-akunneri marluk suli Vædderenimiissaaq. Uternissanili qularinngilaa.

- Maani umiartoqqinnissara naatsorsuutigilluinnarpara. Nuannaringaarpara, oqarpoq.

Siunissamili qanoq pisoqarumaarnera nalorninarpoq. Reinop suleriniarnerluni suli nalugallarpaa.

- Assigiinngitsunik isumassarsiaqarpunga. Maanna sakkutuut naalagaattut ilinniarneq pissanganarunartippara. Aammali ilinniakkannut uteqqissamaarpunga. Oqaatigiuminaappoq. Ataasiakkaariniarunarpunga, oqarpoq.

Nangeqattaartoq: Issittup siunissami illersorneqarnera

Nunatta Issittullu illersorneqarnera pitsaanerusoq Amerikap kippasissuani qitiusoq Trumpip aamma nunatsinni Danmarkimilu politikerit oqaatigiuarpaat. Sakkutuut umiarsuaannut milliardilinnik aningaasaliineq taamaattumik atuutingajalerpoq, umiarsuillu nungullarsimasut nunatsinni Savalimmiunilu alapernaarsuisut taarserneqangajalerput.

KNR-ip umiarsuit pisoqqat ilaat atorunnaangajalersoq alakkarterpaa.