Naqqiissut: Energy Transition Minerals nunatsinnit Danmarkimiillu taarsiissuteqartoqartitsiniaasinnaasoq Naalagaaffiup eqqartuussissuserisua Politikenimut Danwatchimullu oqaaseqarsimasoq ilanngutassiami siusinnerusukkut allassimagaluarpoq. Naalagaaffiulli eqqartuussissuserisua taama oqaaseqanngilaq, taarsiissuteqartoqarsinnaaneranimmi piumasaqaat Energy Transition Mineralsip naammagittaalliutaaneersuuvoq, tassanilu aatsitassarsiorsinnaanermik suliniutip naligisinnaasaa missinngersorneqarluni. Kukkuneq aaqqinneqarpoq.

Nunarput Danmarkilu isumaqatigiissutsiniarnermi suliamiipput. Tamanna Politikenip Danmarkimi Naalagaaffiup Eqqartuussisuanit nutaarsiassaq tunuliaqutaralugu sapaatip akunnerata siuliani allaaseraa.

Aatsitassarsiutileqatigiiffiup Energy Transition Mineralsip (siusinnerusukkut Greenland Minerals aaqq.) nunarput Danmarkilu Inatsisartut aatsitassarsiutileqatigiiffiup Kuannersuarni aatsitassarsiorfimmi nutaami aatsitassanik qaqutigoortunik piiaanissaanut periarfissamik 2021-mi unitsitsinerisa kingorna suliassanngortinnikuuai.

Suliamilu maanna nikittoqaqqippoq. Naalagaaffiummi eqqartuussissuserisuata naammagittaalliut naapertorlugu aatsitassarsiutileqatigiiffimmit 15 milliardit koruuninik taarsiissuteqartoqarsinnaaneranik naliliinikuugaluartoq kisitsinermi kukkunermik maanna naqqiilluni 20,5 milliardit koruunit pineqartut saqqummiuppai. Politiken aamma Danwatch taama allaaserisaqarput.

Tassa taarsiissutigineqartussanngorsinnaasut ukiuni naalagaaffimmit tapiissutaasinnaapput.

KNR-ip aatsitassanut inatsiseqarnermullu naalakkersuisoq, Aqqaluaq B. Egede (IA) ippassaq attavigimmagu Naalagaaffiup Eqqartuussissuserisuanit kisitsisit suli naqqinneqanngillat. Tassa taarsiissuteqarnissamut piumasaqaatigineqartoq suli 15 milliardit koruuniuvoq.

Tamannalu ernumanartoqanngitsoq, Aqqaluaq B. Egede nassuiaavoq:

- Naalakkersuisuninngaanniit uagut inatsisit naapertorlugit suliarivarput, aamma kinaluunniit qinnuteqarpat angerlutalu naaggaarsinnaasutut inissisimanerput inatsimmut toqqammavissinneqartoq naapertorlugu ingerlapparput. Taamaammat tassa utaqqimaarparput, akunnermiliuttoqarluni isumaqatigiisitsiniarluni ingerlanneqarnera. Aamma paasilluarsinnaavarput, itigartinneqarnissaminik ilimasaarneqarnikut, suliassanngortitsigunik soorunami piumasaqaateqassapput. Kisianni Naalakkersuisuninngaanniit ernumanngilagut.

Kisitsineq 5 milliardinik kukkuneqartoq

Naalagaaffiup eqqartuussissuserisuata taarsiissutigineqarsinnaasut 15 milliardiit koruunitut annertussuseqartinneqarnerat kisitsinermi kukkunermik Politikenimut Danwatchimullu tunngaveqarnerarpaa.

Aningaasammi nalingi australiamiut dollarii malinnagit amerikamiut dollarii naapertorlugit naatsorsorneqarsimasut tusagassiorfinnut marlunnut paasissutissiissutigaa. Energy Transition Mineralsimi Australiaminngaanneerpoq.

Naalli milliardilikkaanik taarsiissuteqartussanngoratartoqarsinnaagaluartoq Aqqaluaq B. Egedep tamanna Danmarkimut nunatsinnullu aningaasatigut kingunerluuteqarnissaa naatsorsuutiginngilaa.

- Soorunami ilimaginngilarput, inatsisit naapertorlugit suliat ingerlatagut taamatut kinguneqarumaartut. Kisianni taamatut pisoqassagaluarpat isummerfissaq nutaajussaaq, aamma suliassaq nutaamik ingerlanneqassaaq, taanna KNR-imut oqarpoq.

Silap pissusia pillugu qinersineq

Inatsisartunummi 2021-mi qinersineq sila avatangiisillu pillugit qinersineruvoq.

Innuttaasut amerlanerussuteqartut Kuannersuarni aatsitassarsiorfimmit aatsitassanik qaqutigoortunik piiaanermi urani Narsap eqqaani qinngornernik ulorianartunik annertunerulersitsisinnaasoq ernumassutigaat.

Qinersineq avatangiisinik illersuinermik ajugaaffigineqarpoq, Inatsisartullu ukioq taanna novembarimi uranimik piiaasoqarnissaanut inerteqquteqalerput.

Inerteqquteqalerneq Kuannersuarni aatsitassarsiorfimmit Energy Transition Mineralsip piiaaneranik inerteqquteqalernermik piviusumik kinguneqarpoq.

Tamanna pissutigalugu aatsitassarsiutileqatigiiffik qaammatit sisamat qaangiutiinnartut Namminersorlutik Oqartussanik danskillu naalagaaffiannik suliassanngortitsivoq.

Naak nunatta aatsitassarsiornermut oqartussaaffik 2010-mi januaarip aallaqqaataani tigoreeraluaraa. Aatsitasarsiornermut inatsimmi paragraf 3d-mi allassimavoq "Pissutsit Inatsisartut inatsisaanni (aatsitassanut inatsit, aaqq.) pineqartunut ilaasut pillugit aalajangiineq taamaallaat eqqartuussivinnut Kalaallit Nunaanni aalajangiisinnaatitaasunut suliakkiissutigineqarsinnaavoq".

Energy Transition Minerals Danmarkimit nunatsinniillu Kuannersuani aatsitassarsiorfiliornissamut periarfissanik misissuinissamut 2007-imi akuerineqarpoq.

- Aatsitassarsiornermut tunngasut nunatta akisussaaffigigai Danmarkimilu eqqartuussivinni suliassaanatik nunatsinni eqqartuussiveqarfinni suliassaasut, Greenland Mineralsip ataqqinngikkaa isumaqarpunga, Naaja H. Nathanielsen KNR-imut siorna oqarpoq.

KNR-ip Aqqaluaq B. Egede Naalagaaffiup eqqartuussissuserisuata aaqqiissuteqarnerata kingorna kisitsisit nutaat pillugit apersorniarsarigaluarpaa. Ilanngutassialli saqqummersinnginnerani tamanna periarfissaanngilaq.