Naalakkersuisoq: Nunatsinni naartusut aallarlutik erniartortariaqanngikkaluarput

Arnat amerlanerusut najugartik qimannagu ernisinnaasariaqarput. Tamanna peqqissutsimut naalakkersuisunngorlaamit sulissutiginiarneqarpoq.
- Tassa naalakkersuinikkut isumaqatigiissutitsinni pingaarnertut meeqqat inuusuttut ilaqutariillu inissinnikuugatsigi. Meeraq peoriartornermini ajunnginnerpaamik ingerlassappat siusissukkut toqqissisimasumik inuunermik aallartitsineq pingaaruteqarpoq. Taamaattumik ernisarnerit, najugarlu qimannagu ernisinnaneq siunnerfigaarput, Peqqissutsimut naalakkersuisoq, Kirsten Fencker (N) oqarpoq. Assi © : KNR
maajip 05-at 2021 16:02

Nunatsinni ernisussanut atugassarititat pitsanngorsarneqarnissaat naalakkersuisunngorlaanit anguniarneqartoq, peqqissutsimut naalakkersuisoq, Kirsten Fencker (N) oqarpoq.

- Meerartaarneq angajoqqaamut pilluarnarnerpaasussami, taamatut anaanaq uini ilaquttanilu qimallugit ernisariaqartoq assut kipiluttunartutut isigaara. Nammineq anaanaasutut nammineq meeraqarlunga takorloorsinnaanngilara uiga ilaanngitsoq ullormi pilluarnarnerpaaffiusussami. Taavalu naalakkersuinikut isumaqatigiissutitsinni ilaqutariit meeqqat ilaqutariillu pingaarnertut inissinnikuugatsigit taamaattumik meeqqap inunngorneraniit toqqissisimasumik perorisartornissaa anguniakkanut ilaavoq.

AAMMA ATUARUK Ernisussiortut Kattuffiat: Aallarlutik erniartortariaaruttariaqartut

Maannangaaq nunatsinni erniviusinnaasut tallimaapput.

Kalaallit Nunaanni peqqinnissaqarfik sumiiffinni tallimaasuni ernisarfeqarpoq:

 

Nuna tamakkerlugu nakorsiartarfik Dronning Ingrids Hospital
 

Nunap immikkoortuini napparsimmavik Ilulissat
 

Nunap immikkoortuini napparsimmavik Sisimiut

 

Nunap immikkoortuini napparsimmavik Tasiilaq

 

Nunap immikkoortuini napparsimmavik Qaqortoq

Illoqarfiit erniviusinnaasut ikilineqarneri peqqutaalluni arnat 40 45 procentillu akornanniittut najugartik qimallugu ukiut tamaasa erniartortariaqartarput.

Erniartorlutillu angalasut naalungiarsuup inuuneraniit sapaatit akunneri arlallit aatsaat qaangiunnerini angerlaqqissinnaasarput. 

Tamannalu allanngortinneqartariaqartoq, Kirsten Fencker isumaqarpoq.

- Naalakkersuisooqatigiinnissamik isumaqatigiissummi samminiagarput ernineq, najugarlu qimannagu ernisinnaaneq anguniagassatut siunnerfiginikuugatsigu taamaattumi taanna ullumikkut ulloritinneqartumi niaqormiorivara.

Najugaq qimallugu erniartortarneq qanoq pitsanngorsaavigineqassava?

- Nalilersuineq soorunami innersuussutinik imaqartussaassaaq. Najugaq qimannagu ernisinnaaneq iluatsissappat qanoruna iliortariaqartugut, taava politikikkut eqqartornissaa tullinnguutissaaq.

Najugaq qimannagu ernisinnaanngornissaq anguniarparsi, qanorpiaruna tamanna anguniarissi?

- Massakkut najugaq qimalugu ernisitsisarneq nalilersorneqarnissaanut suliaq aallartisarparput taavalu ilaqutariit eqqugaasartut, peqqinnissaqarfimmilu sulisut ilanngunneqassapput.

Sulisussaaleqineq

Aasiaat erniviusinnaasutut kingulliulluni 2019-imi matuneqarpoq. Tamanna sulisussaaleqinermik aallaaveqarpoq.

AAMMA ATUARUK Erniartorluni aallartariaqartoq: Annilaangavunga akerliusorujussuullungalu

Najugaq qimannagu ernisinnaanngornissaq anguniarparsi, qanorpiaruna tamanna anguniarissi?

Ernisarfiit matuneqartut 

 

Ernisarfik matuneqartoq kingulleq Aasianniippoq.

 

Piumasaqaatinut naammassinnissinnaasunik sulisussaqannginnerat pissutaalluni 2019-mi matuvoq. Matusigallarnerusoq nalunaarutigineqarpoq. 

 

Aasianni ernisarfiup ammaqqinneqqarnissaanut Aningaasaqarnermut inatsisissatut siunnersuumi allaqqavoq.

 

2017-mi Uummannami ernisarfik matuvoq.

 

2012-mi Maniitsumi ernisarfik matuvoq. 

- Massakkut najugaq qimalugu ernisitsisarneq nalilersorneqarnissaanut suliaq aallartisarparput taavalu ilaqutariit eqqugaasartut, peqqinnissaqarfimmilu sulisut ilanngunneqassapput.

Ernisorsiorsinnaasut eqqarsaatigeriarutsigi sulisut naammanngillat, taava taakku qanoq iliuuseqarfigissavisigit?

- Peqqinnissaqarfimmi sulisoqarniarneq nunarsuaq tamakkerlugu unammillernartuummat nunatsinni immikkuularissuunngilaq, taamaattumik arlaatigut qanoq aaqqiivigineqarsinnaanissaanik misissuinermi ilaatinneqassaaq.

Peqqinnissaqarfik tamaat ataatsimut isigeriarutsigut peqqinnissaqarfimmi unammilligassarpassuaqarpoq pingaarutilinnik, sooruna una suliassatut siullertut inississimaviuk?

- Tassa naalakkersuinikkut isumaqatigiissutitsinni pingaarnertut meeqqat inuusuttut ilaqutariillu inissinnikuugatsigi. Meeraq peoriartornermini ajunnginnerpaamik ingerlassappat siusissukkut toqqissisimasumik inuunermik aallartitsineq pingaaruteqarpoq. Taamaattumik ernisarnerit, najugarlu qimannagu ernisinnaneq siunnerfigaarput.

Erniartornissamut inatsit

 

Naartusut erninerminni ajornartorsiuteqalersinnaasutut nalilerneqartut tamarmik Nuummut erniartornissamut innersuunneqartarnissaat 2000-ikkut aallartinneranni aalajangiunneqarpoq.

 

Tamatumunngalu peqatigitillugu ernisarfinni ernisussiortup imaluunniit ernisussiortumut ikiortip saniatigut allanik sulisoqarnissaa piumasaqaatigineqalerpoq. Pilaanikkut ernisitsineq, aanaartoortoqarneranik ikiuineq naalungiarsummillu uummarsaaneq tamatumani pineqarput.

Ernisussiortut neriuuteqartut

Tamassuma allanngortinniarneqarnera Ernisussiortut Kattuffiannit nuannaarutigineqarpoq. 

- Tigulluartorujussuuarput tusarluarnaqaaq, taamatut naalakkersuisunngortunit isiginiarneqarluni neriuluaqaagut Paneeraq Kreutzmann, Ernisussiortut Kattuffianni siulittaasunut ilaasortaq, oqarpoq.

- Pissanganarpoq siunissami qanoq isikkoqassanersoq, neriulluta uku ernissarfiit ataannassasut , taavalu ukkatarineqarnerulernissaq neriuutigeqaarput.