Kalaallit Nunaat assigiinngisitsinnginnissaq pillugu siullermik inatsiseqalissasoq

Inatsisartut Kalaallit Nunaanni assigiinngisitsinnginnissaq pillugu inatsisissatut siunnersuut siulleq ullumi siullermeerlugu oqaluuserissavaat. Inatsisissatut siunnersuut naalakkersuisuneersuuvoq.

Inatsisissatut siunnersuut tassaavoq inatsimmut pioreersumut ilassut.

Inatsit ullumikkut atuuttoq tassaavoq assigiinngisitsinnginnissaq pillugu maleruaqqusat inatsisini assigiinngitsuni arlalinniittut. Soorlu pinerluttulerinermi inatsimmi allassimasoq inuup sumiuussusia, ammip qalipaataa, naggueqarneq imaluunniit inuiaassuseq imaluunniit inuiannik aallaaveqarneq, upperisaq imaluunniit suiaassutitigut sumut sammiveqarneq tunngavigalugu assigiinngisitsineq, ilaatitsinnginneq, killilersuineq imaluunniit salliutitsineq sunaluunniit uani pineqarput.

Kisianni, assersuutigalugu suiaassutitigut sumut sammiveqarnerit tunngavigalugu sulisitsisunnit assigiinngisinneqaruit inatsisitigut illersugaanngilaltit.

Naalakkersuisut inatsisit inuup assigiinngisitaannginnissaanut tunngasut inatsimmut nutaamut ataatsimoortinniarpaat, innuttaasut, soorlu pilerluttulerinermi inatsimmit illersugaanngikkaangata, tassanga illersorneqarsinnaaqqullugit.

- Nunatsinni innuttaasut immikkoortitaatillugit ullumi tamakkiisumik inatsisitigut illersugaanngillat.Tamannalu sivisuumik uparuarneqaatigisimavarput, ilaatigut  Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit Siunnersuisoqatigiinnit, inuussutissarsiornermut, niuernermut, aatsitassanut, inatsisit atuutsinneqarnerannut naligiissitaanermullu naalakkersuisoq. Naaja H. Nathanielsen (IA) oqarpoq.

Immikkoortitseriaatsit 18-it

Naligiissitaaneq assigiinngisitsinnginnissarlu pillugit Inatsisartut inatsisaannut siunnersuutip siunertaraa, kikkulluunniit pisinnaatittaaffiisa periarfissaqartitaanerisalu naligiissinnissaat:

”suiaassuseq, naartuneq, ernereernermi sulinngiffeqarneq, kinguaassiutitigut sumut sammiveqarneq, suiaassutsikkut kinaassuseq, suiaassutsikkut isikkoq, suiaassutsikkut ilisarnaatit, inuiattut ilisarnaatit, ammip qalipaataa, nunami namminerminngaaneersuuneq, inooqatigiinneersuuneq imaluunniit inuianni aalajangersimasuneersuuneq, innarluuteqarneq, ukiut, politikkikkut isummertaaseqarneq, upperisaq aammalu upperisaqarneq tunngavigalugit assigiinngisitsinnginnissaq nalinginnaasumik inerteqqutigineqalissaaq”.

Aap taakkartukkat amerlaqaat, Naaja H. Nathanielsen nassuerpoq. Kisianni innuttaasut tamaasa eqqarsaatigalugit  taakkuunissaat pisariaqarpoq, naqissusiivoq:

- 2023-mi inuuvugut. Ullutsinni eqqumaffigisatta ilagilersimavaat suiaassuseq innarluuteqarnerlu kisimik assigiinngisitsissutaasarnerat. Ullutsinnimi naluneqanngilaq suliaassuseq aamma kinguaassiutitigut sumut sammiveqarneq sorpassuusinnaasut. Inatsimmi inuttut pisinnaatitaaffittut taakkartukkat amerlaqaat, kisianniuna tamarmik ilaanissaat eqqortuliornertut isigisariaqartoq, Naaja H. Nathanielsen isummersorpoq.

Naligiissitaanermut aalajangiisartut

Naalakkersuisut inatsisissamut atatillugu saniatigut siunnersuutigineqarpoq naammagittaalliortarfimmik inatsisip unioqqutinneqarnera pillugu naammagittaalliuutinik suliarinnissinnaasumik, pilersitsisoqassasoq.

- Naligiissitaanermut aalajangiisartut tassaassapput inatsisinik assigiinngitsunut sammivilinnik ilisimannittut, taakkuussallutillu illit suliassanngortitannik naliliisussat. Aamma maalaarutinni illit nammineq pineqarsimanerit ilumut assigiinngisitsinnginnissamik inatsimmik unioqqutitsinertut isigineqarsinnaanersoq nalilissavaat, taamaattoqarsimappallu taarsiivigineqarsinnaanersutit naliliiffigissallugu, Naaja H. Nathanielsen oqarpoq.

Innuttaasoq immikkoortitaasutut misigisoq kisimi ullutsinni eqqartuussivilersuussisinnaatitaavoq.

Innuttaasut oqartussat pisortalluunniit immikkoortitsisimanerannik naammagittaalliuuteqartut suliassanngortitaat ullutsinni Inatsisartut ombudsmandianut ingerlateqqinneqarsinnaasarpoq, kisianni immikkoortitaasimanerminut atatillugu innuttaasoq taarsiivigitissinnaanngilaq ajunngitsorsiaqarluniluunniit.

- Iliuuserisarput tassaavoq, inatsisinik pioreersunik ataatsimut inatsisinngortitsineq, taamaaliornitsivut assigiinngisitsinnginnissaq pillugu inatsit naammagittaalliorfissartalik, ataatsimoortoq pigilissavarput, Naaja H. Nathanielsen oqarpoq.

Danmarkimit ukiunik 27-nik kingulliuneq

Danmarkimi, suliffeqarfinni assigiinngisitsinnginnissaq pillugu inatsit, Folketingip 1996-imi inatsisiliaraa.

Sulisitsisoq taamaalilluni inuiattut ilisarnaat, upperisaq aamma kinguaassiutitigut sumut sammiveqarneq tunngavigalugu immikkoortitseqqusaajunnaarpoq - Danmarkimi aamma qassinik ukioqarneq innarluuteqarnerlu tunngavigalugit immikkoortitsineq 2004-mi inerteqqutaalerpoq.

- Uagut inatsisiliavut erseqqippallaarsimanngillat, taamaammat sukateriniarpugut, inuk kinaluunniit kinaassutsini nammineq atorlugu maani inuusinnaasoq qulakkeerniarlugu, Naaja H. Nathanielsen oqarpoq nangillunilu:

- Imaassinnaavoq inatsit kingusinaartoq, kisianni atuutilersinneqaliivippoq.

Naligiissitaaneq assigiinngisitsinnginnissarlu pillugit Inatsisartut inatsisaat oktobarip 25-anni oqaluuserineqarluni naammassineqassaaq.