Christianiami qalipagaq nutaaq pillugu eqqumiitsuliortoq: Illoqarfiup kiffaanngissusillip Kalaallit Nunaannik asanninneranik assersuutaavoq

Christianiami Stjerneskibimi illup isuani qalipagarsuaq tallimanngorpat inuiattut ullorsiornitsinni atoqqaarfissiorneqassaaq. Illoqarfiup kiffaanngissusillip annertuumik allanngortiterneranut ilaavoq.
juunip 21-at 2024 06:48
Nutserisoq Per Rosing

- Illup isuata pinnersarnera ataqqinaatitut annertuutut tiguara.

Sacha Malinský eqqumiitsuliortutut Cheeky-mik taaguuteqartoq eqqumiitsuliaq sapaatip akunnerini pingasuni kingullerni Københavnimi Christianiap qeqqani illumi Stjerneskibimi ingerlassimasani pillugu oqarpoq.

- Suliap massakkut ingerlatama Christianiap Kalaallit Nunaannik illoqarfiullu kiffaanngissusillip 1970-ikkunniilli kalaallinik ilaatitaqarfigisimasaminik asanninneranik assersuutaavoq, oqarpoq.

Illu portusooq marlunnik quleriilik illoqarfiup kiffaanngissusillip atanerani ukiuni 50-ingajanni kalaallit aalajangersimasumik najugallit Kalaallit Nunaanniilu tikeraartut najortarsimavaat. Massakkullu aatsaat kusassarneqarpoq Stjerneskibip Christianiallu annertunerusumik kusassarneranut atatillugu.

Ilaatigut unaat, ulut arnarlu kalaallisoortoq, nuilarmiuisa sapangartaat aalisariummut nakkaasut qilammi ullorialersuillutik takutinneqarput.

Sacha Malinský-p piaarilluinnarluni kalaallit qangaaniilli ilisarnaataat toqqarsimavai. Taakkumi suli Kalaallit Nunaanni ulluinnarsiutaapput.

Galvmaleri på Stjerneskibet på Christiania
Kalaallisuup nuilarmiui Stjerneskibip isuani qalipanneqarput. Assi © : Cheeky/Sacha Malinský

- Sulimi ulu pigineqarpoq, naak qangatut atorneqanngikkaluarluni. Kisianni igaffimmi pigineqarput. Tassaapput suli Kalaallit Nunaanni pingaaruteqartut, inuiaqatigiini nutaarluinnarniikkaluarluni, Sacha Malinský oqarpoq.

Qalipagarlu ilisarnartunik kalaalerpalaartunik imaqartoq aamma Christianiakkoortunit assersuutigalugu kalaaleq inuusuttumit nutaaliaasumit maluginiarneqarnerussaaq.

Suliap massakkut ingerlatama Christianiap Kalaallit Nunaannik illoqarfiullu kiffaanngissusillip 1970-ikkunniilli kalaallinik ilaatitaqarfigisimasaminik asanninneranik assersuutaavoq.

- Tusarnaaruteqartumit imaluunniit smartphoneqartumit nutaaliaasumilluunniit allamik atuisumit allaanerusumik takutitsiguit alapernaannerulersitssaaq, Sacha Malinský oqarpoq.

Tamannalu pisariaqartinneqarpoq. Tassami Danmark pillugu Kalaallit Nunaanni  ilisimasat annertoqisut akerlianik Danmarkimi killormut ippoq. Tamannalu nunat akornanni oqimaaqatigiikkunnaarsitsivoq, immaqalu qalipakkap tamanna immannguaannarlluunniit allanngortissinnaavaa, neriuppoq.

-  Nunavut pitsaasukkut pitsaanngitsukkullu imminnut atapput. Takusinnaavara ikit ajorunnaarsinneruneqarsinaaasut Danmarkimi kalaallit kulturiat akuerigaanni. Tamanna pingaaruteqaqisoq isumaqarpunga, Sacha Malinský oqarpoq.

Christiania aamma Kalaallit Nunaat assigiissuteqarput

Sacha Malinský aninilu Christianiami peroriartorput, ataataami 1974-imi tassunga nuummat – isertertut siulliit kingornatigut ukiut pingasut qaangiummata.

- Tassami Christianiami tassani najugaqaqqaarpoq, Stjerneskibimi. Taamaattumik uannut immikkut misigissuseqarfiuvoq pinnersassallugu, Sacha Malinský oqarpoq.

Stjerneskibimi ullumikkut najugaqarfiit quliupput, tassaallutik kalaallit najugaqaqatigiiffii. Aamma tassani caféqarpoq klubbilu Angakkoq, tamarmik kalaallinit najugalinnit pulaartunillu atorneqartartut.

CHRISTIANIAMIK NUTARTERINEQ

Illoqarfik kiffaanngissusilik Christiania 1971-imi pilersinneqarpoq, najugaqartut siulliit isertermata sakkutooqarfikorlu Bådsmandsstræde Kaserne tiguarlugu Københavnimi illoqarfiup ilaani Christianshavnimi. Tamanna inuusuttut 1960-ikkunni mumisitsinerisa kingunerisaanik pivoq.

Ukiuni qulikkaani arlalinni danskit naalakkersuisuisa Christianiamiullu akornanni illoqarfiup kiffaanngissusillip pissuteqarluni naleqqunnera siunissaalu isumaqatigiinngissutaasarsimavoq.

2022-mi Christiania naalakkersuisui isumaqatiigiipput Christianiami 2031-p tungaanut ineqarfiit attartorneqarsinnaasut katillutik 15.000 m2-iusut sanaartorneqassasut. Ineqarfiit nalinginnaasumik tamanut ammasumik qinnutigineqarsinnaassapput.

Ilutigalugu Christianiarmiut nunatat ineqarfiiillu tamaani naalagaaffiup nunataani sanaartorneqarsimasut pisiarisinnaalissavaat.

Aggustimi 2023-mi Christiania naalagaaffillu isumaqatigiipput Pusher Street, ukiuni qulikkaani arlalinni Københavnimi ikiaroornartuerniarnermi qitiusimasoq matuneqassasoq.

Ukioq manna apriilimi Pusher Street assanneqarpoq massakkullu aqqusineq Christianiallu sinnera annertuumik nutarterneqalerput. 

Tassunga atatillugu aamma kalaallit najortagaat Stjerneskibet annertunerusumik nutarterneqalerpoq.
 

Tigusiffiit: Social-, Bolig- og Ældreministeriet i Danmark, Christianshavns Lokaludvalg, Christiania.org 

Sacha Malinský nammineq massakkut Nuummi angutaatinilu nipilersortartoq Jonas Lundsgaard Nilsson najugaqarput. Misigaalu Christiania aamma Kalaallit Nunaat arlalinnik assigiissuteqartut.

- Tassami maani Christianiami immikkut illuinnartumi assuarlerumatunnginnermik eqqarsartaaseqarpoq nunanilu assigiinngitsorpassuarneersoqarluni. Meeraallunilu sumiluunniit pinnguartoqarsinnaavoq biileqanngimmat kikkullu tamarmik imminnut nakkutigimmata. Tamanna aamma Kalaalit Nunaanni ilisarisinnaavara, Sacha Malinský oqarpoq.

Stjerneskibet aamma Christiania nutarterneqassapput

Stjerneskibip isuani qummukartaammiit Sacha Malinský-p qalipaaffianiit Christianiap ilarujussua takusinnaavaa, ilatigut Pusher Streetikoq, ukiuni qulikkaani arlalinni ikiaroornartunik tuniniaanermut eqqissiviiliornernullu qitiusimasoq.

Aggustimi 2023-mi Pusher Streetimi angut inupilunnut Hells Angels-inut attaveqartoq allaaneqarluni toqutaavoq, allallu pulaartut sisamat nalaatsortumik tamaaaniittut eqqorneqarlutik.

Christianiarmiunut tamanna naammaataalerpoq, isumaqatigiillutillu aqqusernup matunissaa aalajangerpaat.

Kingornatigut Christiania annertunerusumik allangortiterneqalerpoq, ilaatigut nunap ilaata eqqakkanik kuuffii illut arlaqaqisut nutarternerinut, tassunga ilaalluni  Stjerneskibet.

 

Sacha Malinský
Sapaatip akunnerini pingasungajanni eqqumiitsuliortup Cheeky-p kuuissutigalugu Sacha Malinský-mik ateqartup Christianiami Stjerneskibip isua qalipaappa, ilaatigut qummukartaammit uanngaanniit. Assi © : Cheeky/Sacha Malinský

Alloriarnerlu siulleq tassaavoq illup isua qalipakkakkut nutaakkut kusanarnerulersinniarlugu. Eqqumiitsuliortoq nammineq neriuppoq siunissami Christiania eqqissisimananerulissasoq tamanullu orniginarnerulerluni. Aamma Stjerneskibimut tamanna atuuppoq. 

- Neriuppunga kalaallit allallu tapersersuissasut Christiania aamma Stjerneskibet atortassallugit. Taakkumi kulturikkut nalilissuupput pigiinnartariaqartut, Sacha Malinský oqarpoq.

Qalipagaq tallimanngorpat danskit nalunaaqutaat naapertorlugu nalunaaqutaq 14 atoqqaarfissiorneqassaaq illup saani kaffillernertalimmik.