Ataatsimiititaliami ilaasortat Københavnimi aamma Bruxellesimi tikilluaqqusaasut

Kalaallit Nunaata ukkatarineqaleruttornera atorluarneqarnissaa pingaartoq, Nunanut Allanut Illersornissamullu ataatsimiititaliami siulittaasoq Pipaluk Lynge (IA) oqarpoq.

Allattoq Ann-Sophie Greve Møller

juunip 13-at 2025 17:07

Nutserisoq Brian Jensen

Oqaluttuarisaanermi taama Kalaallit Nunaata ukkatarineqartiginera atorluarneqassaaq. Taama Nunanut Allanut Illersornissamullu ataatsimiititaliami siulittaasoq, ataatsimiititaliamilu peqataaqqaarfissiortoq Pipaluk Lynge (IA) oqarpoq.

Danskit illoqarfiisa pingaarnersaanni Københavnimi aamma Belgiamiut illoqarfiisa pingaarnersaanni Bruxellesimi Ataatsimiititaliami ilaasortat peqataapput. Taakku ilaatigut Nunanut allanut illersornissamullu ministereqarfik, PET, Europami naalakkersuisut kiisalu NATO-mi allaffeqarfissuaq pulaarpaat.

-Maannakkorpiaq sapinngisarput tamaat ersarissumillu qanoq kissaateqarnersugut nunani tamalaani angalanikkut paasisitsissutigineqarnissaa pingaaruteqarpoq. Periarfissat maanna atuutut atorluanngikkutsivut, periarfissat taakku arriitsumik ’matujartussapput’, Bruxellesimit oqarasuaatikkut Pipaluk Lynge oqarpoq.

USA-p nunatsinnik aqutsilernissamik kissaataa

USA-p Kalaallit Nunaat pigissagaa isumaqarluni, Donald Trump 2024-mi decembarip 23-ani oqaaseqarpoq. Oqariartuut tamanna taassuminnga sulisuiniillu arlalerialugu uterneqarpoq.

Donald Trumpip ernera angajulleq, Donald Trump Jr. Nuummut januaarup arfineq-aappaani tikippoq, tamannalu nunarsuarmit nunarput ukkatarineqalerneranik kinguneqarpoq.

Præsidentinngortussap aningaasaqarneq sakkutuulersornerlu atorlugit Kalaallit Nunaat aqunniassanerlugu mattunnagu ulloq taanna oqaatigaa, aamma naak USA Danmarkilu tamarmik Natomi ilaasortaagaluartut USA-lu nunatsinni Sorsunnersuup Aappaanili sakkutooqarfeqaraluartoq.

Præsident Trumpip Kalaallit Nunaat tiguarniarneraa marsip 13-ianni aperineqarpoq. Taassumalu: - Taamaattoqarnissaa ilimagaara, akissutigaa.

Nuummiut USA-p nunatsinnik tiguserusunneranut akerliullutik marsip 15-ianni akerliussutsiminnik takutitsipput. Nunatta oqaluttuarisaanerani akerliussutsimik takutitsinerit annerpaartarigunarpaat.

Oqallittoqangaatsiarnerata aamma akerliussutsimik takutitsiniartoqarnerata kingunerisaanik amerikamiut præsidentiata tullersortaata, J.D. Vancep nuliata Sisimiunut tikeraarnissamik pilersaarutini taamaatippai. Taarsiulluguli aappartiit marsip 28-anni Pituffik Space Basemukarput, tassanilu tusagassiortunik katersortitsisoqarpoq.

The New York Timerip amerikamiut kalaallinut USA-mut ilanngutitsiniarnissamut - matumani pissaanermik sakkukitsumik aamma namminersortunut aningaasaliissuteqarnikkut soqutiginnitsitsiniarnissamut periusissiaat aprilip qulingani saqqummiuppaa.

Amerikamiut præsidentiata isertortumik paasiniaasartut soorlu CIA-mi NSA-mi DIA-milu pisortat Kalaallit Nunaannut tunngatillugu paasissutissanik katersinerannik annertuseeqqusimgai Wall Street Journalip maajip arfernani saqqummiuppaa. Tassani kalaallit USA-p anguniagaanut iluaqutaasinnaasut ataatsimut isigineqarsinnaalersinneqassasut ilaatigut peqqussutigineqarpoq. Tamanna pissutigalugu amerikamiut Kalaallit Nunaannut kilitsissiatut suliaqarsinnaanera immikkut ilisimasallit nunallu arlallit pasivaat.

Allisiguk

Donald Trump ataasiaannarani nunarput aqulerniarlugu kiisalu iliginngisanut illersornissamut pingaarutilimmik Kalaallit Nunaata inissisimanera pillugu oqartuarnera peqqutaalluni, Pipaluk Lynge taama oqarpoq.

Taassuma Donald Trumpip anguniagai pillugit isumaqataanani oqaaseqareeraluarluni ajortut ajunngitsunik kinguneqarsinnaanerat ilanngullugu oqaatigaa.

Uatsitut naleqartut

-Tikilluaqquneqarpugut, Donald Trumpip iliuusai peqqutaallutik uagut qanoq isumaqarnersugut, suut angorusunnerivut aamma siunissami qanoq takorluugaqarnersugut iligisatsinnit tusaaniarneqarnerulerput, Pipaluk Lynge oqarpoq nangillunilu:

-oqaaseqarnissamut periarfissaqarlualeqqavugut, nunallu suleqatigisavut inuit pisinnaatitaaffii pillugit, silap pissusianut tunngasut kiisalu atugarissaartitaaneq eqqarsaatigalugu naleqassutsikkut assigiinnerput pineqarpoq. Taammaattumik sulineq aallartiiinnarianngorpoq, Inuit Ataqatigiinneersoq Pipaluk Lynge siornatigut politikkikkut allatut inissisimasoqalerneranik isumaqartoq ilaatigut taama oqarpoq.

Aamma atuarukFrankrigip præsidentia Mette Frederiksenilu Kalaallit Nunaannukalersut

Pipaluk Lynge (IA), Pele Broberg (N), Justus Hansen (D), Nivi Rosing (IA) kiisalu Erik Jensen (S) ataatsimiititaliami ilaasortaapput, Pele Brobergili angalaqataanngilaq.

Illit isummat pingaartittaqaarput. Nutaarsiassaq pillugu isorisat nersualaarinerillu uani tikilluaqquagut.