Aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit: Nunatta karsia tatineqartoq politikerillu sipaarnianngitsut

Naalakkersuisut aningaasanik atuivallaartutut siunissamullu piffissaagallartillugu qulakkeerisimanngitsutut isornartorsiorneqarput – immikkut ilisimasallit aalajangersumik maanna oqaaseqarput: Ajornartorsiutit maaniipput.

Allattoq Markus Valentin

juulip 23-at 2025 12:44

Naqqiut: Nuna tamakkerlugu aningaasaqarnerup aarlerinaateqarsinnaaneratut ilanngutassiami uani paasineqarsinnaammat. Eqqortumik oqaatigalugu nunatta karsiata amigartooruteqarnera pineqarpoq. Taamaakkaluartoq nunatta aningaasaqarnera ajalusuussanngippat, malunnaatilinnik aaqqissuusseqqittoqartariaqartoq, immikkut ilisimasallit isumaqarput.

Nunatta karsia aningaasaqarnerliorpoq: Siorna milliardit koruunit sisamararterutaannik amigartooruteqarpoq, ukioq mannalu suli amigartooruteqaruteqarnerulluni 347 millionit koruuninik amigartooruteqassangatinneqarpoq.

Naalagaaffiup aningaaserivissuata 2025-mut aningaasanut inatsit aningaasaqarnikkut pissutsinik periarfissaasunit amerlavallaanik atuivallaarnerarlugu isornartorsiorpaa.

Aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit siulittaasuata, Torben M. Andersenip politikerit killissamik qaangiillutik aningaasanik sapinngisartik tamaat atuisimanerarlugit aamma isornartorsiuivoq. Taannalu sipaarniartoqarsimassagaluartoq isumaqarpoq.

- Piffissat ajunnginneranni aningaasanik illuartitsineq isumatusaarneruvoq, taamaalilluni aningaasatigut ajornartorsiorfiusuni aningaasaqarneq ajorsivallaassanani. Taamaaliortoqanngilarli, kingunerluutaallu maanna ersaripput.

Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit siulittaasuata oqarnera naapertorlugu aningaasanik sipaagaqarsimannginneq unammillernartut isumaginiarnissaannut ajornakusoortitsivoq.

Aningaasanik atuivallaartut

Naalakkersuisut namminneerlutik nunatta karsiata amigartooruteqarnera siorna NunaGreenimut 400 millionit koruuninik aningaasaliisoqarsimaneranik Greenland Airportsimullu 100 millioninik tunniussisoqarneranik pissuteqarnerunerarpaat.

Tamatuma saniatigut Naalagaaffiup Aningaaserivissuata aamma Aningaasaqarnermut Siunnerusisoqatigiit utoqqaat amerlanerulernissaat, innuttaasut ikilinissaat pisortallu aningaasartuuteqarnerunissaat ukiut qulikkaat sinnerlugit aarlerisaarutigaat.

Taamaattumik nunap karsia amigartooruteqarpoq

Nunatta karsiata amigartooruteqarnera siorna NunaGreenimut 400 millionit koruuninik aningaasaliisoqarsimaneranik Greenland Airportsimullu 100 millioninik tunniussisoqarneranik pissuteqarnerarlugu Naalakkersuisut namminneerlutik nassuiaatigaat.

Aalisarnermi 2023-mi rekordiliisoqarpoq. Raajaqassuserli – kiisalu kiilumut akit – pisassiissutillu apparput.

Tamatuma saniatigut sanaartornerup annikilliartornera pissutigalugu aningaasaqarneq siuariartornikinneruvoq. Tamanna ilaatigut Nuummi mittarfiup nutaap sanaartorneqarnerani sanaartukkat annertuup naammassinerannik pissuteqarpoq.

Peqqinnissamut naalakkersuisoqarfiup ukioq manna aningaasartuutai 2025-mi missingersuutigineqaqqaartunut sanilliullugit 65 millionit koruuninik qaffapput. Saniatigullu soraarnerussutisiaqartunut 59 millionit koruuninik atuisoqarneruvoq.

Namminersorlutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiinit nunatta karsianut 107 millionit koruuninik akiliinikinnerusoqarnissaa aamma naatsorsuutigineqarpoq. Tamanna aalisakkerinerup ineriartorneranik siuariartortoqarnerata apparneranik pissuteqarpoq.

Tamatuma saniatigut Namminersorlutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffiutaat ataasiinnarluunniit aningaasaqarnikkut siumut ilimaginngisamik ajortorujussuarmik ingerlappat tamanna nunatta karsianut annertuumik kinguneqarsinnaasoq, ukiut sisamat matuma siorna Naalagaaffiup Aningaaserivissuata siulittuutigaa.

Taamaattumik Naalagaaffiup Aningaaserivissuata aamma Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit aningaasaqarnermut annertuumik aaqqissuusseqqittoqarnissaa innersuussutigaat. Tamatumalu saniatigut naalakkersuisoqatigiissimasut piffissanut ilungersuaffiusunut atorneqartussanut sipaarniaratik aningaasanik amerlavallaartunik atuisimanerarlugit isornartorsiorpaat.

Allisiguk

Qaqugu ajornartorsiutit takkunnissaat apeqqutaajunnaarpoq – Ajornartorsiutit maannga maaniittut, Torben M. Andersen oqarpoq.

- Aaqqissuusseqqinnerit ajornartorsiutinut aaqqiissutaasussat ingerlanneqarpallaarsimannginnerata ilungersunarnerusumik takuneqarsinnaaleriartorpoq, Torben M. Andersen nassuiaavoq.

Aaqqissuusseqqinnerit annertuut amigaatigineqartut

Taamammat aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit unammillernartunik isumaginninnermut aaqqissuusseqqinnernik arlalinnik politikerit atulersitsinissaat ukiuni arlalinni noqqaassuteqarfigaat.

Taannali aamma aaqqiissutissaqarfigineqanngilaq.

- Aqaguluunniit annertuunik aaqqissuusseqqiisoqaraluarpat tamanna aqaguagu sunniuteqarnavianngilaq. Piffissaq sivisooq qaangiuppat aatsaat sunniuteqarlunilu ukiut arlallit ingerlanerani malunniuteqalissaaq.

Millionit sisamararterutaanik amigartooruteqarnermi pissutsit qanoq ilungersunartigippat?

- Soorunami ilungersunarluinnarpoq, tamannalu qanoq iliornikkut naleqqussarneqarsinnaanersoq politikikkut misissuiffigineqartariaqarpoq, aningaasaqarnermut siunnersuisoqatigiit siulittaasuat oqarpoq, nangillunilu:

- Kisianni ajornartuungaatsiarnermiittugut oqaatigineqarsinnaanngilaq. Taamaammat naqinnerujussuarnik allanneqassanngilaq. Kisianni politikikkut unammilligassaqarpoq.

KNR-ip Erik Jensen (S) naalakkersuisuusimasut isornartorsiorneqarneranni aningaasaqarnermut akileraarutinullu naalakkersuisuusoq attaveqarfigaa. Taassuma akissutaa ilanngutassiami allami saqqummersinneqarumaarpoq.

Illit isummat pingaartittaqaarput. Nutaarsiassaq pillugu isorisat nersualaarinerillu uani tikilluaqquagut.