Naalakkersuisut: Qimmeq ataasiinnarluunniit misissorneqassanngilaq

Qeqertarsuarmi qimmit tamarmik misissorneqarnissaannik siunnersuut Naalakkersuisut itigartippaat.
Qimmeqaruit Qeqertarsuarmiillutillu taava una atuassavat. Assi © : Visit Greenland/Mads Pihl
Allattoq Hansigne Broberg
novembarip 19-at 2020 05:26

Qimmeqaruit Qeqertarsuarmiillutillu taava una atuassavat.

Qimmivimmi DNA-vi misissortissanngitsut oqallisigineqareerluni maanna aalajangerneqarpoq.

Taama Siumumeersoq, Piniarnermut Aalisarnermullu Naalakkersuisoq marlunngornermi inatsisartut oqaluttarfianni oqarpoq.

Tamannami qimminut inatsisissaq nutaaq suliarineqaleruttortoq piareerpat aatsaat pisinnaammat.

- Qimmit qimuttut pillugit inatsisissaq nutaaq kinguartinneqarsimavoq, taannalu tamanit ilisimaneqarpoq. Massakkullu inatsisaasoq naapertorlugu qimmit akusaasinnaanerannik pasinnittoqartillugu, suliaqarnissaq isornarpoq. Taamaallaallu akiliisitsisoqaannarsinnaavoq, Jens Immanuelsen Inatsisartut oqaluttarfianniit taama oqarpoq. 

AAMMA ATUARUK Kalaallit qimmii pillugit nutaamik inatsiseqalersinnaassasoq

Siumummeersup Doris J. Jensenip qimmit qimuttut Qeqertarsuarmiittut 2017-ip kingorna piaqqiaasut tamaasa DNA-kkut misissornissaannik, Inatsisartunut aalajangigassatut siunnersuutaa, Naalakkersuisut itigartippaat.

Qimmit akusat 2018-mi suliaalerput. Qimmilik qimminik allanertanik akusanik eqqussisimasutut taamani pasineqarpoq.

Qimmillu pineqartut allamiut qimmiinik akusaasut DNA atorlugu misissuinikkut 2019 naalersoq paasineqarmat naqissuserneqarpoq.

SULIAP INGERLANIKUUNERA:

Januar 2018:

  • Kalaallit Nunaanni Qimussertartut Kattuffiat, KNQK, pasilliutinik anngussivigineqarpoq.

Oktober 2018:

  • KNQK-p Qeqertarsuarmiut Kangerlummiullu pasilliuteqartoqarnera pissutigalugu oktobarip 17-ani 2018-mi Avannaata Qimussersuanut mattummagit suliaq avammut saqqummiunneqarpoq.

November 2018:

  • Inatsisartut aalisarnermut piniarnermullu ataatsimiititaliaata taamani aalisarnermut piniarnermullu naalakkersuisuusoq qimmit pasilliutigineqartut DNA-vi misissorneqassasut piumasaraat. Misissuiffigineqalereerpulli.

Marts 2019:

  • Kukkuluttuttoqarneratigut DNA-mik misissuineq januarimili piareersimasussaangaluaq kinguarpoq.

Maj 2019:

  • DNA-mik misissuineq piareerpoq - inernerali isertuunneqarpoq.

Juni 2019:

  • Kommune Qeqertalimmit uppernarsarneqarpoq qimmillip kissaateqarneratigut qimmit pasilliutigineqartut oktobarip 25-ani 2018-imi toqunneqarsimasut.

Juli 2019:

  • Aalisanermut piniarnermullu naalakkersuisup uppernarsarpaa innuttaasup suliamut akuusup inatsisitigut innarlitsaaliugaanerata qulakkeerneqarnissaa kiisalu sulianik suliarinnittarnermi pisortat sulianik pineqaatissiissutaasinnaasunik suliaqarneranni tunngaviinut malittarisassat eqqortinneqartussaaneri.

Oktober 2019

  • Suliaq eqqartuussivimmut anngunneqassangaluaruni pisoqalereersimassammat politiit suliamik misissuinerminnik unitsitsipput

Decembar 2019:

  • Qimmit qimuttut marluk DNA-visa misissorneqarnerisa allanertanik akusaasut takutippaat.

 

Aasaq 2020:

  • KNQK-p qimussersat ukiuni tallimani mattunneqarnissaat aalajangerpaa.

Qeqertarsuarmi qimminik akusanik eqqussisoqarsimasinnaaneranik pasilliutinik politiinut nutaamik suliassanngortitsisoqarsimanngippat mattussisoqartariaqanngitsoq Qimusseq 82-imiit isumaqarput.

Qeqertarsuarmi Kangerlummilu qimmit qimuttut tamarmik DNA-vi misissorneqartinnagit KNQK-p mattusimatitsinini aalajangiusimavaa.

Qimmit tamarmik misissorneqarsinnaagaluarput. Oqartussalli inatsimmik tunngavissaqannginnamik pinngitsaaliillutik misissuisinnaanngitsut, uumasut nakorsaanerat nassuiaavoq.

- DNA-nik misissuinissaq ajornaquteqanngilaq, nunatsinni uumasut nakorsaanerat Sanne Wennerberg oqarpoq.

Qimmit qimuttunut DNA-vinik misissuinissaq periarfissaagaluarpoq, oqartussalli misissuiartorsinnaanngillat, misissuisinnaanermut inatsiseqanngimmat.

- Inatsisinik tunngavissaqannginnatta misissuisinnaanngilagut. Oqartussatut tunngavissaqanngikkaanni qanoq iliuuseqarnissaq erloqinartorujussuuvoq. Qimminut qimuttunut inatsisissap naammassineqarnissaa utaqqivarput, Sanne Wennerberg oqarpoq.

Uumasut nakorsaanerata KNQK timersoqatigiiffittut nammineq maleruagassaqarluni kattuffiummat oqartussat akuleruffigisinnaanngikkaat erseqqissarpaa.

- Oqartussatut KNQK-p aalajangigaa qanoq iliuuseqarfigisinnaanngilagut, taakkuuppummi sukkaniutsitsisartut, Sanne Wennerberg oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Uumasut nakorsaanerat qimmit qimuttut DNA-vinik misissuisarneq pillugu: Inatsiseqanngilaq

Kalaallit qimmii qimuttut akuneqatsaaliorneqarnissaat inatsisitigut qulakkeerniarneqarpoq.

Qimmit qimuttut Qeqertarsuarmeertut Kangerlummeertullu KNQK-p sukkaniutsitsinernut aaqqissuussaminut tamanut 2018-imili oktobarimi mattusimavaat.

Doris J. Jensenip siunnersuuteqarnermini qeqertarsuarmiut qimussimut sukkaniuteqqissinnaalernissaat anguniarpaa.

AAMMA ATUARUK Qeqertarsuarmi qimussertartut peqatigiiffiat: Peqataaqqusaannginnerput akuerisinnaanngilarput

Naalakkersuisulli tamanna inatsisartuni sakkortuumik oqallinnermi itigartitsissutigaat. itigartitsisullu ilagaat, Demokratiniit Inatsisartunut ilaasortaq, Qeqertarsuarmilu qimussertartut peqatigiiffiani, Qimusseq 82-imi siulittaasoq, oqalliseqataangaatsiartoq, Simigaq Heilmann.

- Qimmeq akusatut paasineqartoq toqunneqareernikuuvoq. Pisortatigullu suliaq naammassereernikuuvoq. Suliassamillu nutaanik aallartitsissagaanni politiinut suliassanngortitsisoqartussaavoq. Ullorli manna tikillugu pasilliutinik nutaanik suliassanngortitsisoqarsimanngilaq, Simigaq Heilmann oqaluttarfimmiit taama oqarpoq.

Siumut, Inuit Ataqatigiit Partii Nalerarlu siunnersuummut allannguutissatut siunnersuummik kultureqarnermut, ilinniartitaanermut ilageeqarnermullu ataatsimiitsitaliamut ingerlatitseqqipput.

  • Københavnip Universitetiani Sulisoq Wildlife Forensics Facility-meersoq qimminik qimuttunik DNAkkut saaffiginnittareerninni misissuinermi akinik nalilersuisimavoq, imatullu akeqassaaq:
  • Ca. 50 stk. = 4000,- misilitsinnermi ataatsimi
  • Ca. 100 stk. = 3000,- misilitsinnermi ataatsimi
  • Ca. 150 stk. = 2500,- misilitsinnermi ataatsimi
  • Ca. 200 stk. = 2000, - misilitsinnermi ataatsimi
  • Qeqertarsuarmi qimmit 275 nalunaarsorsimapput.

  • Kangerlumilu qimmit 53-it nalunaarsorsimallutik.