Løkke qallunaat tusagassiorfiinut: Qallunaat akiligaannik Kalaallit Nunaat suliassaqarfinnik tigusisinnaasoq
Namminersorneq pillugu inatsit 2009-meersumi ilanngussaq malillugu Kalaallit Nunaata suliassaqarfiit 30-t tigusinnaavai.
Taamaakkaluartoq nalunaaquttap aaqqinneqarnera aamma aatsitassaqarnermut imartanilu sulinermi avatangiisinut suliassaqarfik kisiisa kalaallit nunaata 2009-mi tiguai.
Suliassaqarfinnik amerlanerusunik tigusinissamut nunatta karsiani aningaasassaqanngikkallarsimasoq, Naalakkersuisut assigiinngitsut oqarput.
Aningaasartaqarpat immaqa periarfissaasinnaagaluarpoq, inatsisartunut ilaasortat siulittaasuat Moderatineersoq Lars Løkke Rasmussen oqarpoq.
- Kalaallit tigusigunik namminneq akilissavaat. Taamaaliornerlu ineriartortitsinavianngilaq. Misissorneqarsinnaava? Allatut iliortoqarsinnaava? Qallunaanut akileraartartunut allaanerunavianngilaq, Politiken malillugu Løkke DR-imut TV2-mullu ukioq manna 12. Marsi oqarpoq.
Partiimi Moderatini siulittaasutut qallunaat naalakkersuisutuunngitsoq oqaaseqarluni apersorneqarnermini erseqqissaatigaa.
KNR-ip Lars Løkke Rasmussen apersorniarlugu qinnuigisimagaluarpaat, Frankrigimulli tikeraarmat piffissaqanngikkallartoq, nunanut allanut tunngasunut ministereqarfimmit paasissutissiissutigineqarpoq.
Moderatini kalallinut oqaaseqartartuata Henrik Rejnholt Andersenip taperserpaa siulittaasumilu nalunaarutaa tupaallaatiginagu:
- Tamanna isumatusaarnerusoq isumaqarpunga, taanna oqarpoq.
Naalakkersuisoqatigiit: Ukiut sisamat ingerlanerini suliassaqarfinnik amerlanerusunik tigusissaagut
Kalaallit Nunaat Danmarkimiit suliassaqarfinnik amerlanerusunik ukiuni tulliuttuni tigusinissaanut pilersaaruteqarpoq.
Demokraatit, IA-p, Siumup aamma Atassutip akorniminni naalakkersuisoqatigiinnissamut isumaqatigiissummi nutaami takuneqarsinnaavoq. Qinigaaffimmi uani naalakkersuisunngortut namminneq aalajangiisinnaanermik annertusaanissaq sulissutigissagaat tassani allaqqavoq.
- Namminersorneq pillugu inatsit malulligu suliassaqarfinnik naalagaaffimmiit tigusiartuaarnissaq aallarnisarneqassaaq. Suliassaqarfiit sorliit tigussallugit piviusorsiortuunersut, ajornanngippat sukkanerpaamik erseqqissumik pilersaarusiortoqassaaq, tamatumalu kingorna suliaq aallartinneqassasoq naalakkersuisoqatigiit isumaqatigiissutaani allaqqavoq.
Namminersorneq pillugu inatsit partiit naalakkersuisoqatigiit iluarsartuutsikkusukkaat aamma Kalaallit Nunaanni aningaasaliinerit aqqutigalugit, Kalaallit Nunaat Danmarkilu aningaasaqarnikkut siuarsaanissamik isumaqatiginninniassasut isumaqatigiissummi aamma allaqqavoq.
Nunatsinni Naatsorsueqqissaartarfik malillugu nuna tamakkerlugu suliffissarsiortut 1965-it februaarip aalaqqaataani nalunaarsorneqarsimapput. Nunatsinnilu aningaasarsiorfinni arlalinni maanna sulisussaaleqisoqalereerpoq.
Kalaalit Nunaanni suliassaqarfinni tigunikuusaani sulisussat suminngaanniit pissarsiarissaneraat Moderatini kalaallinut oqaaseqartartuusup aaqqiissutissaqartinngilaa. Tamanna namminersorlutik oqartussat suliassaq namminneq aaqqissagaat innersuussivoq.
- Oqartussaaffiit amerlanerusut akisussaaffigineqalissagunik soorunami inissitassaqarpoq, soorlu naammattumik sulisussaqarneq. Kisianni suliassat qanorpiaq suliniutigineqassanersut uanga aalajangigassarinngilara, Henrik Rejnholt Andersen oqarpoq.
Nunatsinni najugallit sulianut taakkununnga atatillugu akisussaaffinnik tigusisinnaanngornissaata tungaanut, Danmarkimi atorfilinnik nunatsinnut nuutsitsinissaq periarfissaasinnaasoq, taassuma oqaatigaa.
- Oqartussaaffiit amerlanerusut akisussaaffigilernissaannut suliniutigineqassagunik, soorunami Kalaallit Nunaat pitsaasumik angusaqarnissaa eqqarsaatigalugu ikiussavarput, taamaaliornikkut sapinngisamik aaqqiagiinngittoqarani pisariaqartinneqartumillu piginnaasanik ingerlatitseqqiisoqassalluni.
Socialdemokraatit Lars Løkke Rasmussenip siunnersuutaanut atatillugu qallunaat tusagassiorfiannut oqaaseqarumanngillat.
SF-ip Kalaallit Nunaannut tunngasunut oqaaseqartartuata Karsten Høngep siunnersuut 'Kalaallit Nunaata nammineq ajorinngippagu,' taperserlugu Politikentimut oqaatigaa.
Konservative Folkepartiip Kalaallit Nunaannut tunngasunut oqaaseqartuata Rasmus Jarlovip, kalaallit danskisut innuttaassuseqarallartillugit isumassarsiaq aamma ammaffigaa.
Taamaassappat ajornartussartaqartinngilara. Danmarkimut aningaasat amerlanngitsut pineqarput, taanna Politikenimut oqarpoq.
Politikenip allaaserisaa naapertorlugu Dansk Folkepartiip isumassarsiaq isumaqatiginngilaa.
Nunanut allanut tunngasunut tunngatillugu nalorninartoqartoq
Nunanut allanut tunngasunut atatillugu oqartussaassuseqarnerulerusunneq Inatsisartunit kissaatigineqarpoq. Naalakkersuisoqatigiinnissamut isumaqatigiissummi nutaami tamanna immikkut ittumik piumasarineqanngilaq. Nunattali naalagaaffeqatigiinnermi nunanut allanut ataatsimoorussami atuuffigisaa nalunaaqutserneqarluni:
- Kalaallit Nunaat Issittumut tunngatillugu oqartussaassuseqarnerunissaa naalakkersuisoqatigiit kissaatigaat, Danmarkimmi kunngeqarfiani kisiartaalluta Issittuminngaanneerpugut. Taamaammat Issittumut tunngatillugu oqaaseqartussaatitaasariaqarpugut, naalakkersuisoqatigiinnissamut isumaqatigiissummiallaqqavoq.
Kalaallit Nunaat namminiilivitsinnagu nunanut allanut tunngasunut akisussaaffik nunatta tigusinnaanngikkaa danskit naalakkersuisorisartagaasa oqaatigisareernikuuaat. Danmarkimimi tunngaviusumik inatsit unioqqutinneqassasoq arlaleriarluni nalilerneqarnikuuvoq.
