Pisortani sulisut amerliartornerat ajornatorsiutaalersinnaasoq, ajornartorsiutaasariaqaranili
Nunatsinni pisortani sulisut aningaasarsiaannut aningaasartuutit 2010-miit maannamut 1 milliardit koruuninit ikinnerunngitsunik amerlisimapput.
Aningaasat naleerukkiartornerat ilanngukkaanni kommunini sulisut aningaasarsiaannut 2015-ip 2020-llu akornanni aningaasartuutit 17,6 procentimik amerleriarput, Namminersorlutik Oqartussanilu sulisut akissaataannut aningaasartuutit 13,6 procentimik amerleriarlutik.
Aningaasaqarnermut naalakkersuisoqarfik Demokraatit siulittaasuannut, Jens Frederik Nielsenimut, akissummini ilaatigut taama allappoq.
Pisortanili sulisut amerliartornerat ilumut ajornartorsiutaava?
Immikkorluinnaq ittumik aatsaat pisoqarpat tamanna ajornartorsiutaalersinnaasoq, nunat aningaasaqarnerannik Aarhus Universitetimi professori taavalu Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit siulittaasuat Torben M. Andersen oqarpoq. Tassa akileraarutit qaffakkiartussanngippata, namminersorlutik inuussutissarsiortut pisortani sulisut aningaasarsiaannut aningaasalersueqataasuummata, taakkua naammattunik isertitaqarnissaat pingaaruteqarpoq.
AAMMA ATUARUK Nunarsuarmi ajornartoortoqaraluartoq nunarput suli siuariartorpoq
Nunarpullu tamatumani unammilligassaqarpoq. Nunatsinnimi namminersortuni sulisut pisortani sulisunut naleqqiullugit ikiliartuinnartut, Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit ukiumoortumik nalunaarusiaanni erserpoq.
Nunatta karsiata aningaasaataasa katillutik 58 procentiisa missaat EU-meersuusarput naalagaaffimmillu tapiissutisianeersuusarlutik. Aningaasaqarnikkut nammineernerulerniarutta namminersorluni inuussutissarsiortuni sulisut amerlanerusariaqarput, taakkulu aalisarnerinnarmik suliaqartuunngitsortaqarnissaat pingaaruteqarpoq. Tassa namminersorluni inuussutissarsiortuni soorlu takornarialerisuni, aatsitassarsiortuni allarluinnarmilluunniit aallutalinni sulisut amerlanerusariaqarput.
- Namminersorluni inuussutissarsiortuni sulisut pisortanilu sulisut amerlaqatigiikannernissaat pingaaruteqarpoq, Torben M. Andersen oqarpoq.
Tassa pisortani sulisut soorlu peqqissaasut, ilinniartitsisut atorfilittallu aningaasarsiaat namminersorluni inuussutisssarsiortut akileraarutaannersuusarput naalagaaffiullu tapiissutaanneersuusarlutik. Namminersortunimi sulisut akileraarutaat ikippallaarpata peqqissaasut perorsaasullu aningaasarsiassaannut aamma akiliutissaqarnavianngilaq, Torben M. Andersen nassuiaavoq.
Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit nunatsinni aningaasaqarnermik alaatsinaattuupput. Siunnersuisoqatigiit taakku misissueqqissaarineri tutsuiginartuulluinnarnissaat siunertaralugu arlaannaannulluunniit attuumassuteqaratillu partiilersortuunngillat.
Foto: KNR / Malik Brøns
Sulisut ilaat allamik suliffittaarnissaannik kajumissaaraat
Tassa nunarput aningaasaqarnikkut patajaannerusumik inissisimalissappat Danmarkimiillu tapiissutisiakinnerusalissappat, namminersortuni sulisut pisortanilu sulisut amerlaqatigiikannilertariaqarput.
Tamanna soorlu naammassisaqarnerunikkut anguneqarsinnaasoq, Torben M. Andersen oqarpoq.
AAMMA ATUARUK Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit nalunaarusiami nutaami: Amerlavallaat aalisarnermi sulipput
Assersuutigalugu: Umiatsiaararsorluni aalisartoq sinerissap qanittuani aalisarunnaarluni takornarialerisunik angallassissummi naalaganngorsinnaavoq. Pisortat akileraarutitigut taamaalillutik isertitaqarnerulissapput, takornariaqarnerlu nunatsinni inuussutissarsiutini ineriartortinniarneqartuusoq taamaalilluni siuarsarneqassalluni.
Ilungersulooqqaarluni angusassaq
Tamannali angorusukkaanni allannguisoqarnerusariaqarpoq.
Soorlu ilinniarsimasut amerlanerusariaqarlutillu inooriaatsimik allannguisoqartariaqarpoq.
Taamaammat pisortani sulisut amerliartornerat sulisartut amerlanissaannik qulakkeerisooqataassappat ajornartorsiutaalersinnaasutut nalilerneqartariaqanngilaq.
Pisortanilumi sulisut aningaasarsiaannut aningaasartuutit ilarpassui peqqinnissaqarfimmut, ilinniartitaanermut isumaginninnermullu atorneqartartut, aningaasaqarnermut naalakkersuisoqarfiup kisitsisaataani aamma erserpoq.
- Ilinniartitaanerlu iluaqutaasumik ingerlalluarpat suliffeqarfiit namminersortut ingerlalluarnissaannut aamma iluaqutaasarpoq.
- Aamma peqqinnissaqarfimmut tunngatillugu inuit napparsimanermi angerlarsimaannaratik sulisinnaaqqullugit eqqortumik nakorsartinnissaat pingaaruteqarpoq, Torben M. Andersen oqarpoq.
AAMMA ATUARUK Økonomiske Råd: I må gøre folkeskolerne bedre
Ilinniartitaanerli aningaasaliissuteqarnerinnakkut inegrlalluarnerulersinneqarsinnaanngitsoq, taassuma erseqqissaatigaa. Ilinniartitaanerup pitsanngorsartariaqarneranut suna peqqutaarpiarnersoq apeqqutaavoq.
Aningaasaqarnermut Siunnersuisoqatigiit oqarnerat naapertorlugu nunatsinni illoqarfiit inuini 25-t 64-illu akornanni ukiullit 47 procentii nunaqarfiillu inuini aamma 25-it 64-illu akornanni ukiullit 78 procentii meeqqat atuarfianni soraarummeereernermi allamik ilinniagaqanngillat.