Naalagaaffeqatigiit Issittoq pillugu ukiunut qulinut periusissialiartik saqqummiutingajaleraat
Issittoq eqqissisimanartoq, suleqatigiilluarneq Issittumilu pinngortitaq mianeralugu atajuaannartussamik ineriartortitsineq. Taakkua tassaapput naalagaaffeqatigiit Issittoq pillugu periusissiaanni pingaarnertut anguniakkat. Nunatta, Danmarkip Savalimmiullu anguniakkat taakkua naapertorlugit sulinertik 2011-mili aallartippaat. Nunallu taakkua pingasut Issittoq pillugu ukiunut qulinut periusissialiaat ukiortaami saqqummertussaq tupaallannartunik maannamut imaqassangatinneqanngilaq.
AAMMA ATUARUK Issittoq pillugu pilersaarutissaq: Ataatsimoorneq pissaanillillu nakkutigalugit
Naalagaaffeqatigiillu periusissiaq nutaaq tunngavigalugu sulinerminni anguniagaat aamma makkuussapput; Issittoq eqqissisimanartoq, nunarsuup ilaani suleqatigiinneq nunanillu tamalaanik suleqateqarneq, pinngortitamillu atajuaannartussamik ineriartortitsiartornermi mianerinninneq.
Naalakkersuisoq Steen Lynge Demokraatineersoq taama nassuiaavoq. Taassuma Issittup saqitsaaffiunngittuarsinnarnissaata ukiunut qulinut periusissiami nutaami anguniagaanissaa pingaartilluinnarpaa.
Steen Lyngep Issittoq pillugu periusissiami qulequttat arfinillit pillugit:
1. Issittormiut aallaavigalugit ineriartortitsisoqassaaq
2. Tutsuiginartumik nunarsuup ilaani suleqatigiittoqassallunilu nunanik tamalaanik suleqateqartoqassaaq
3. Pinngortitaq, avatangiisit silalu mianerineqassapput
4. Issittoq pillugu ilisimasaqarnerulertoqassallunilu ilisimatusarnerusoqalissaaq
5. Issittumi atajuaannartussamik aningaasaqarnermik ineriartortitsisoqassaaq
6. Saqitsaaffiunngitsunik sakkutooqarfeqarneq Issittup eqqissisimanartuutitsissaaq
- Inatsisartut Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaallu ataatsimeeqattaarpugut, tamattalu Issittup saqitsaaffiunngittuarsinnarnissaanik attassinissaq pingaaruteqartoq isumaqataaffigilluinnarparput. Tamanna nunanik allanik Issittumik soqutiginnittunik ingammillu Issittumi susassaqartunik suleqateqarnikkut qulakkiissavarput, Steen Lynge oqarpoq.
AAMMA ATUARUK FE: Russit timmisartuutaat malersuutit Kalaallit Nunaannut aarlerinarsinnaapput
Ilulissani 2008-mi isumaqatigiissut Issittup saqitsaaffiunngittuarsinnarnissaanik qulakkeerisooqataassasoq, Steen Lynge oqarpoq:
- Ilulissanimi isumaqatigiissut malipparput. Aaqqiagiinngittoqartillugu ajornartorsiutit maleruagassat nunani tamalaani atuuttut naapertornerisigut, suleqatigiinnikkut oqaloqatigiinnikkullu anigorneqartassasut tassani isumaqatigiissutigaarput. Naalakkersuisullu tamanna naalagaaffeqatigisatsinnut nunanulli issittunut aamma kajumissaarutigisussaavaat, Steen Lynge oqarpoq.
Covid-19 kinguaattoorutaasoq
Nunanut allanut naalakkersuisoqarfimmeersut inuiaqatigiinni susassaqartorpaaluit periusissiassap imarisassaanut isumassarsiverusullugit isumasioqatigaat. Decembarip ulluisa qulingiluaanni, qulinganni aqqarnannilu taamaaliorput, ilaatigullu ilisimatuut, inuussutissarsiortut suliniaqatigiiffiillu naalakkersutigoortuunngitsut isumasioqatigaat.
Ilulissani isumaqatigiissut pillugu paasissutissat:
Issittup Imartaani naalagaaffiinni sinerialinni tallimani tassa Danmark/Kalaallit Nunaanni, Canadami, Norgemi, Ruslandimi USA-milu ministerit Ilulissani isumaqatigiissut 2008-mi akueraat.
Ilulissani nalunaarut naapertorlugu nunat tallimat isumaqatigiinniarnikkut aaqqiissuteqarfigineqartassasut, issittup imartaani isumannaallisaanikkut ineriartortitsineq eqqarsaatigalugu.
Arktisk Råd aamma Naalagaaffiit Peqatigiit imarsiornermi suliniaqatigiiffiat (IMO), avatangiisit pillugit illersornissaq aamma umiartornermi isumannaallisaaneq pillugu suleqatigiinneq nukittorsarniarlugu isumaqatigiissuteqarput.
Tusarfik: Kongeriget Danmarks Strategi for Arktis 2011-2020
Nunatta, Danmarkip Savalimmiullu periusissialiamik ukiortaartinnagu naammassinissaa neriuutigisimagaluaraat, Steen Lynge oqarpoq. Covid-19-ili kinguaattorutaasimavoq.
- Tamanna peqqutaalluni ilaatigut Inatsisartunik susassaqartunillu allanik ataatsimeeqateqarnissaraluagut taamaatittariaqarsimavagut, Steen Lynge oqarpoq.
Taamaammat periusissiaat aatsaat qanittukkut piariissangatinneqarlunilu aatsaat 2021-p aallartinnerani saqqummissangatinneqarpoq.
- Neriuppugut aappaagu qaammatit siulliit pingasut ingerlaneranni naammassissallutigu, Steen Lynge oqarpoq.
