Mette Frederiksen akuersaartoq: Kalaallit Nunaat Issittoq pillugu aallartitamut atatillugu isumaqatigigaa

Nunatta issittoq pillugu aallartitassap nunatsinneernissaanik kissaateqarnera Danmarkip paasigaa.
Aksel V. Johannesen (saamerleq), Mette Frederiksen aamma Mute B. Egede Aalborgimi Timmisartoqarfimmi tusagassiortunik katersortitsinermi. Assi © : Scanpix
Allattoq Christine Hyldal
aggustip 27-at 2024 13:28
Nutserisoq Connie Fontain

Issittoq pillugu aallartitassamik toqqaanissaq suli isumaqatigiinngissutigineqarpoq, taamaakkaluartorli isumaqatigiikkiartortoqalernissaanulli takussutissaaloqarpoq.

Ministeriuneq Mette Frederiksen Aalborgimi ualeq manna tusagassiortunik katersortitsinermi taama paasineqarsinnaavoq. Naalakkersuisullu siulittaasuata, Múte B. Egedep (IA) oqarnera naapertorlugu aallartitaq pillugu isumaqatigiinnginnermut qasukkaamisoqarneratut aamma paasineqarsinnaavoq.

- Kalaallit Nunaata Issittoq pillugu aallartitap Kalaallit Nunaanneersuunissaa immikkut kissaatiginikuuaa. Tamanna isumaqatigiinngissutiginikuuarput. Ammasoqalerpoq, kisianni oqaloqatigiissutigeqqitassaqarpugut, taanna oqarpoq.

Danmarkip nunatta Savalimmiullu attaveqaqatigiinnissamut ataatsimiinnerup aappaata kingorna tusagassiortunik katersortitsisoqarpoq. Naalagaaffeqatigiimmi Aalborgimi ulluni makkunani ataatsimiipput.

Aalborgimi timmisartoqarfimmi timmisartuusivimmi tusagassiortunik katersortitsisoqarpoq. Assi © : Helle Nørrelund/ KNR

Tusagassiortunik katersortitsineq nunatta nalunaaqutaa naapertorlugu aqqanermut aallartittussaagaluarpoq – Múte B. Egedeli ministeriuneq Mette Frederiksen Savalimmiormiullu lagmandiat Aksel V. Johannesen peqatigalugit Aalborgimi timmisartoqarfiup saani tusagassiortunut anillannissamut akunnerup affaanik kingusinaarpoq.

Kalaallit kissaataat ministeriunerup, Mette Frederiksenip taperserpaa.

Kalaallit oqartussaanerpaassasut

- Naalakkersuisut siulittaasuata oqaatigisaa ilumoorpoq, tassa kalaallit Issittoq pillugu aallartitap Kalaallit Nunaannit tunngaveqarnissaanik kissaatigaat. Kissaat tamanna eqquutsikkusupparput. Tamannalu pissusissamisoortoq isumaqarpunga, Mette Frederiksen oqarpoq.

- Kisianni suli inissiivinngilagut. Aallartitalli kalaallinit innuttaasunit kalaallillu innuttaasuinit tunngaveqarnissaa – kalaallillu oqartussaanerpaanissaat pissusissamisoorpoq.

Danmarkimiimmi nutaamik nipeqartoqalerpoq. Nunanut allanut ministeriusimasup, Moderatineersup Lars Løkke Rasmussenip atuuffiup kalaallimut tunniunneqarnissaa ersarissumik itigartitsissutiginikuuaa.

- Nunanut allanut tunngasuni atorfinitsiniaraangatta inuiaassuseq aalajangiinermi toqqammavigineq ajorparput, Lars Løkke Rasmussen Politikenimut siorna maajimi oqarpoq.

ISSITTOQ PILLUGU AALLARTITAQ SULERISUUA?

Issittoq pillugu aallartitaq Danmarkip nunanut allanut mintereqarfiani Københavnimiittumi allaffeqarpoq, taannalu ministereqarfiup Issittoq aamma Amerika Avannarleq pillugit immikkoortuata pisortaatut atorfeqarpoq.

Taanna Kunngeqarfiup, Savalimmiut Kalaallit Nunaata ataatsimoorussamik nunanut allanut politikkiannik taavalu USA-mik Canadamillu suleqateqarnermik aamma ataqatigiissaarisuuvoq.

Aamma Naalagaaffeqatigiit sinniisuuffigalugit atorfillit Issittumi Siunnersoqatigiillu ataatsimiinneranni peqataasarpoq.

Issittoq pillugu 2012-ip 2023-llu akornanni aallartitaasut ukuupput:

Klavs A. Holm  (2012 - 2013)

Erik Vilstrup Lorenzen (2013 - 2016)

Hanne Fugl Eskjær (2016 - 2019) 

Thomas Winkler (2019 - 2023)

2023? 

Taassumali Naalagaaffeqatigiit Nuummi juunimi ataatsimiinneranni issittoq pillugu aallartitamik toqqaaneq allaanerusumik ingerlasalerumaartoq oqaatigaa.

Issittoq pillugu aallartitamik toqqaaniarneq sooruna taama sivisutigisoq?

- Pissutsit ilaatigut sivisusarput. Danmarkimit Kalaallit Nunaannit kissaa akueraarput, Kalaallit Nunaatalu aallartitap Issittumik ilisimasaqartuunissaanik oqarnera pingaartuusoraara.

Afrikap kujataani aallartitaq toqqarneqartoq

Issittoq pillugu aallartitaq pillugu isumaqatigiinnginneq siorna septembarip aallaqqaataani aallartippoq. Tassanimi Afrikap kujataani aallartitaasimasoq, Tobias Elling Rehfel aallartitassatut toqqarneqarpoq.

Danmark atuuffimmut danskimik tallimassaanik toqqaavoq.

Atlantikumi akeqqersimaarnermut tamanna aallaaviuvoq. Naalakkersuisut oqarnerat naapertorlugu taakku ingerlatsinermut ilanngutitinneqanngillat. Naalakkersuisullu aallartitaq Kalaallit Nunaanneersuusariaqartoq isumaqarput.

Tamatuma kingorna – tassa ukiup ataatsip matuma siorna – kia issittoq pillugu aallartitanngornissaa pillugu pingaartumik nutaarsiassaqanngilaq.

Tobias Elling Rehfeld aallaqqaammut atuuffimmut toqqarneqartoq siorna septembarip aallaqqaataani pisortatigoortumik sulilertussaagaluarpoq. Taannali atuuffimmi suli aallartinngilaq. Taanna toqqarneqarnermi kingornali danskit nunanut allanut ministereqarfiani Issittoq aamma Amerikap avannaani immikkoortortaqarfiup allaffiani pisortatut taaguuteqarpoq.

Assi © : Scanpix