Meeqqat misileraataasimasut ilaat: Utoqqatserfigineqarneq kalaaliminertorlunga nalliuttorsiutigissavara

Helene Thiesenip danskit naalagaaffiata utoqqatsernissaa ukiorpassuarni utaqqisimavaa, ullumikkullu ukiut 69-it qaangiuttut utoqqatserfigineqarpoq.
- Utoqqatserfigineqarnissarput utaqqisimavarput, ilumoorlunilu takkummat nuannaangaarama, nuannaangaarama. Allatut inuunera siumut nuannernerulissaaq, Helene Thiesen oqarpoq. Assi © : Scanpix
decembarip 08-at 2020 15:58

Allakkap puua qaqortoq 76-inik ukiulimmut Helene Thiesenimut ullumi tunniunneqarpoq. Taannalu oqaatsinik ukiorpassuarni utaqqisimasaanik imaqarpoq.

Allakkalli puua ammartinnagu sumik imaqarnersoq naluaa. Danskit ministeriunerata, Mette Frederiksenip, allattaa, aqaguttoq, tassa ataasinngornermi unnukkut, sianerpoq.

- Sianertoq tigugakku oqarfigaara, pingasup qeqqa pisinnaallunga, sianeqqikkumavorlu. Sianeqqimmallu aperivara kinaanersoq, akivorlu Mette Frederikseninngooq allattaa, tupappunga. Oqarporlu Mette Frederiksenip sulisuisa arlaat københavnimiit ullumi biilerluni uannukassasoq. Allakkap puuanik qaqortumik pajullunga.

- Utoqqatserfigineqarnissarput utaqqisimavarput, ilumoorlunilu takkummat nuannaangaarama, nuannaangaarama. Allatut inuunera siumut nuannernerulissaaq, Helene Thiesen oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Meeqqat misileraatigineqarsimasut: Mette Frederiksen pisortatigoortumik allaffigalugit utoqqatsertoq

Utoqqatserneq Danmarkip naalagaaffiata peqataaffigisaanik meeqqat kalaallit 22-t ilaquttaminnit avissaartillugit 1951-imi Danmarkiliartititsineranut tunngavoq.

Et avisudklip med Dronning Ingrids besøg på børnehjemmet i 1951. Helene Thiesens ansigt titter frem bag Dronningens ryg. Privatfoto.
Avisudklip om eksperimentbørnene.
Avisudklip om eksperimentbørnene. Assi © : Helene Thiesen.

Taakkununngalu meeqqanut Helene Thiesen ilaavoq.

Taanna Nuumminngaanneertuuvoq. Aallarninilu eqqaamavaa.

Ilaqutariillutik Nuutoqqamukarput, inuppassuillu inuulluaqqusiartorput.

Umiarsuarujussuarlu takusartik ilaaffissarigaat oqarfigitipput. Meeraqatinilu allat tallimat peqatigalugit, arfineq marlunnik ukioqarluni aallarpoq.

- Umiarsuarmiit qummut isigivugut, aajuku anaanakkugut qatanngutigullu tamarmik ilumoorsaarlutik inuulluaqqusipput. Uanga aliasunnermik aalaterisinnaanngilangaluunniit, eqqarsarlungalu sooruna? Sooruna aallartileraannga?, Helene Thiesen oqarpoq.

Oqiliallannaqaaq

Meeqqat taakkua danskit oqaasiinik kulturiannillu ilinniariarlutik nunatsinni kingulliarsunnut maligassiuisuujartussallutik angerlarnissaat siunertaasimavoq.

Naluneqanngitsutulli taama pisoqanngilaq.

- Kiisami soorlu aatsaat upperineqarluta taamannak pineqarsimagatta.

- Qamuuna eqqarsarlunga; ilumoorpunga kukkupput. Ajortumik pisimavaatigut. Soorlu upperineqarsimananga, aatsaallu upperineqalerlunga, Helene Thiesen maanna inuunermini pingaarutilimmik inissitaqartoq oqarpoq.

AAMMA ATUARUK Kristine utoqqatserfigineqarnertik pillugu: Killitseqaanga

Tassungalu ulloq ulapinnarpoq, tassami tusagassiuutit nunatsinneersut Danmarkimeersullu assigiinngitsut utoqqatserfigineqarnera pillugu tutsiuttaarput. Taamaattumik suli nalliuttorsiunngilaq.

Nalornisiginngilaali angerlarsimaffimminni qanoq nalliuttorsiutigissanerlugu.

Tassami kalaaliminertornermik nalliuttorsiorusuppoq, ilaatigut mattaat, orsut, panertut siuleqqiutigalugit, eqalulullu siataq aspagersilerlugu hollandaisimillu miseqqerlugu neriniarlutik, Helene Thiesen illalaarluni oqaluttuarpoq.

Helene Thiesen kalaallit meerartaannik misileraanermut peqataasimasut ullumikkut suli peqqittut arfillit ilaagaat.