Ivan Ukrainimeersoq angerlapallakkusuttoq: Anaanaga ataatalu isumannaatsumukassapput
30-nik ukiulik, Ivan Dumanov Ruslandip præsidentiata Putinip maanna qaartartumeertitigaanit, Kievimeersuuvoq. Taanna Nuummi ukiut marluk affaanilu najugaqarpoq Kommuneqarfik Sermersuumilu sulisarluni.
Ivan Dumanov angutaavoq angisooq, qaqortumik ilulleqarlunilu qilerniusaqarpoq. Ivan Dumanov qissimilaaginnarlugu uippakajaartoq takusassaavoq. Uniffeqarpiarani issiavoq, akilertortarpoq, akissutaali eqqarsaatigilluagaapput.
Sorsunneq pillugu paasissutissat
Ruslandip Ukrainemut saassussinera februaarip ulluisa 24-anni unnukkut aallartippoq.
Russit Ukrainep kangiata ilaanik nunallu kujasissortaata ilaanik nakkutiginnipput. Sortehavip sineriaani russit sakkutuuisa illoqarfik Mariupol ungasimavaat.
Avannarpasinnerusumi – illoqarfiit pingaarnersaata Kyivip nalaani – russit sakkutuuisa illoqarfiit pingaarnersaat unganiarsarigaat, Ukrainep illersornissamut ministereqarfiata nalunaarutigaa.
Kyivip avannaani russit sakkutuuvi ingerlaaqatigiittut illoqarfiit pignarnersaata qanittuani suli uninngapput.
Ukrainimiut millionit qimaasimasut Naalagaaffiit Peqatigiit sisamanngormat paasissutissiissutigaat.
- Qimarngusunik ajornartoornernillu ukiuni 40-ngajanni suliaqarpunga, qimaasullu taama amerliartupallatsiginerat maanna takusinnaasara nalaassimanngisaannarpara, Naalagaaffiit Peqatigiit qimaasunut højkommissæriat, Filippo Grandi oqarpoq.
Savalimmiut qimaasunik tikilluaqqusinissamut piareerluni nalunaareerpoq.
Nunarpulli taama ersaritsigisumik nalunaaruteqarusunngikkallarpoq.
Nunat killii Ruslandimut assigiinngitsorpassuarnik iliuuserisanut kinguneqartitsipput, nunarput tassunga aamma ilannguppoq.
Namminersorlutik Oqartussat pigisaata, Royal Greenlandip Ruslandimut nioqquteqarnini tamarmi unitsippaa. Polar Seafood aamma taamaaliorpoq.
Sulisitsisut oqarnerat naapertorlugu Sulisitsisuni ilaasortat tamarmik katillugit 580 millionit koruunit nalinganut Ruslandimut 2021-mi tunisaqarsimapput.
Nunatta aalisakkat qaleruallillu avammut ataatsimut tunisassa 13-14 procentii Ruslandimut tunisarisimagai, aningaasaqarnermut naalakkersuisuusimasup, Asii Chemnitz Narupip (IA) paasissutissiissutigaa.
Isai tungujortut aalajangersimasuupput – qununangajallutik.
Ilaquttani nunanilu pillugu sorsukkusuttoq
Ivan Dumamov nammineq kajumissutsiminik Nuummiit sorsuffiunngitsumiit sorsuffiusumut Ukrainemut aallarniarpoq.
Sulerpit?
- Kievimukaqqaassaanga. Anaanaga ataatagalu isumannaatsumiissapput, tamatumalu kingorna qanoq iliorsinnaanerlunga takussavara, Ovan Dumanov KNR-imut oqarpoq.
Taassumali nunatsinnit aallarsinnaanissaa ajornaatsuunngilaq, taassumami passiata ullut atuuffissani qaangereersimavai.
- Nunagisami taama pisoqartillugu nunani allaniilluni ajornakusoortorujussuuvoq. Erngertumik angerlarsinnaassallunga neriuutigaara. Passimi ajornartorsiutiginera aaqqiissuteqarfiginiarsaraara.
- Nunanut allanut tunngasunut aqutsisoqarfiup suliap uannut tunngasup piaartumik suliarineqarnissaa neriorsuutigaa, taamaammat taanna maanna utaqqivara.
Pasimilli nutaamik pissarsiniarneq ullorpassuarnik sivisussuseqarsinnaavoq, tamatumalu utaqqinerani Ivan Dumanov allatut iliorsinnaavallaanngilaq.
Kievimut tikikkuit suna siullertut isumagissaviuk?
- Siullertut ilaquttama isumannaatsumukartinnissaat isumagissavara. Anaanaga ataatagalu isumannaatsumukassapput.
Taakku maanna Kievimiipput, sorsunnerlu una ullut tamaasa misigisarlugu. Qanoq misigisarneraat ilisimaviuk?
- Ullut tamaasa qaartartumeerisoqaraangat qanoq misigisimasarsoraagit?
Tassa tamanna nalugiga.
- Nuannerpallaanngilaq. Nerisassat ikiuiniarnermullu tunngasut pingaarnerpaat ajornartorsiutaangaatsiarput, Ivan Dumanov oqarpoq.
Nunat pillugu sorsoqataasinnaavit?
- Hmm.. aap.
Sooruna?
- Sooruna? Illit, ilaquttatit ikinngutitillu toqunniarneqarussi, taava qanoq iliussavit? Apeqqummut akissut ersarereerpoq, taamaammat kikkut tamarmik paasisinnaassagaat ilimagaara, Ivan Dumanov oqarpoq.
Nunagisap maanna inissisimanera takullugu qanoq ippa?
- Nassuiaruminaappoq, sakkortuvorli.
Susoqarnera nutaarsiassani takugaangakku qanoq eqqarsartarpit?
- Siullermik inuttut tigungaatsiarpara, pissutigalugu ilaquttakka qaartartumeerisut akornanniipput, taamaammat inuttut tigullugu oqaatigisinnaavara. Kisianni nunagisama nunanit allamit, Ruslandimit saassunneqarnera ukrainimiutut innuttaassusilittut aamma tiguara, inuttuunngitsoq.
AAMMA ATUARUK Johan nunatsinneersoq Ukrainimi qaattartumeerisoqarnerani itertitaasoq: Annilaarnaqaaq
- Ilaquttakka ikinngutikkalu ullut tamaasa oqaloqatigisarpakka. Unnuami akunnikkaarlugit akunnerilluunniit pingasukkaarlugit iteqattaarsinnaasarpunga.
- Ullaakkut nutaarsiassatigut sumi qaartartumeerisoqarsimanersoq misissortarpara, tamatumalu kingorna ilaquttakka ikinngutikkalu sianerfigisarlugit. Ullukka tamarmik taama aallartittarput, Ivan Dumanov nipaalliartortumik nipeqarluni oqarpoq.
Borodyankami inissiaqarfik sorsunnermit aserorneqarsimasoq. Assi: Scanpix
Oqaluuserisinerat soorunami attortissutigivat. Tamanna eqqarsaatigalugu qanoq misigisimavit?
- Isumaqarpunga nammineq eqqarsaatigiinnarnagu qanoq iliornissap oqaluuserinissaa pingaarnerusoq. Ruslandip akisussaaffigissagaa, isumaqarpunga. Iliuusaat allaanerusumik eqqarsartunik naqisimanninniviuvoq.
'Sorsunnersuit pingajuat aallartereerpoq'
Rusland maannakkut qanoq igaajuk?
- Ruslandip KGB-mut ilaasortaasimasumit aqunneqarnera ajornartorsiutaavoq, russillu inuiaqatigiit ilarpassui piffissami kingullermi sunniiniarfiungaarsiarnikuupput. Taamaammat Ruslandimiittut ilarpassuisa aqutsisortik tapersersorpaat, tamannalu ajornartorsiutaavoq.
Vladimir Putin qanoq igaajuk?
- Taassuma sorsunnera siulliunngilaq. Siullermik Tjetjeniami sorsunneq aallartippaat, tamatuma kingorna Tjejeniami sorsunnerup aappaa nangeqqippaa. Tamatuma kingorna Georgiamut saassussivoq, kingornalu Ukrainemut. Taamaattoqarsinnaannginneranik nunarsuup paasinninnissaanut nunat qanoq amerlatigisut saassullugillu inuit qanoq amerlatigisut toqoqqaassavai?, Ivan Dumanov aperivoq.
AAMMA ATUARUK Múte: Mattussinerit qanoq sunniuteqarnissaat suli oqaatigiuminaappoq
Pissutsit taamaattut nalaatereernikuuvigit, imaluunniit sorsuttuneereernikuuit?
- Sorsunneq una februaarip ulluisa 24-ani aallartinngilaq. 2014-imi Krimip Donbassillu tiguarneqarnerini aallartippoq. Maanna immikkoortumi allamiiginnarpugut. Oqarfigerusuppakkit sorsunnersuit pingajuat aallartereerpoq. Europami sorsunnersuup aappaata kingornani akerleriissuteqarnerni annerpaavoq. Tamatuma paasinissaa pingaaruteqarluinnarpoq, Ivan Dumanov oqarpoq.
Allamik oqaasissaqarpit?
- Taassuma NATO-p USA-llu Ukrainep silaannartaa timmisartorfigineqarsinnaajunnaarsissagaat pisariaqarsoraa. Russittaaq aningaaserivii tamarmik Swiftimit, tassa nunat tamalaat akornanni akiliisarnermi aaqqissuussinermit, mattunneqartariaqarsorai, pingajuattullu Ruslandimut uuliamik eqqussuisoqarunnaarluinnarnissaa kissaatigilluinnaraluarpaa.
- Aammattaaq Kalaallit Nunaat nunatsinnut aningaasanik tapiissuteqarsinnaassappat tamanna qujassutigingaatsiassavara, Ivan Dumanov oqarpoq.
Ivan Dumanovip nunarput tallimanngornerup ualigaa suli qimanngilaa.
Inuit Kievimi aqqusinikkoortut. Assi: Scanpix
