Immikkut ilisimasallit pasitsaassinerisa kingorna: Imermik misissugassamik tigusilluni misissuinerit marluk imeq PFAS-eqanngitsoq takutikkaat
Peqqissutsimut innarliisinnaasumik PFAS-imik nunatsinni avatangiisit annertuumik akoqarsinnaanerinut pasitsallutik immikkut ilisimasallit apriilimi KNR-imut ilisimatitsimmata uitsatigineqangaatsiarpoq.
Svalbardimi misissuineq nutaaq tunngavigalugu imeq aamma imeq akuiagaq sualummik tamassumuuna pasitsassutigineqarpoq. Ilisimatusartummi tassani sermersuup ”aarlerinartumik annertussusilimmik akoqarnera” paasivaat, nunarsuullu kissatsikkiartorneranut atatillugu sermersuaq aappat akui nunap ilaanut siaruaassinnaapput.
Kalaallit Nunaannili imeq inuussutissallu PFAS-imik akoqarnersut oqartussat misissorneq ajorpaat.
Tamannali tamakkernagu allanngortinneqarpoq Avatangiisinut Naalakkersuisoq, Kalistat Lund (IA) ilaatigut Demokraatit Inatsisartunut ilaasortaatitaannit aamma Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliami siulittaasup tullianit, Nivi Olsenimit, isornartorsiorneqareernermi kingorna aalajangermat Nuummi Qaanaamilu imermik misissugassamik tigusilluni PFAS-mik akoqarneranik marlunnik misissuititsiniarluni.
Misissuinerillu tusarluarnartumik inerneqarput. Imermimmi misissugassamik tigusilluni misissuinerit misissuivinni marlunni erngup akoorutissaqannginnera takutippaat.
- Piffissami kingullermi inuiaqatigiinni ernumasoqalersitsivoq imeq imerneqartartup PFAS-mik akoqarsinnaaneranik. Taamaattumik nuannaarutigaarput, qularnaarlugu naqissusersinnaanngoratsigu, imeq PFAS-mik akoqarneranik takussutissaqanngimmat. Inernerit naatsorsuutigeriikkatsinnik takutitsimmata: imerput qaffasissumik pitsaassuseqartuusoq aamma PFAS-eqanngitsoq, Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisup, Kalistat Lundip, marlunngornermi tusagassiorfinnut nalunaarummi oqaatigaa.
Misissuinerit marluk naammappat?
Avatangiisinut Naalakkersuisup Kalistat Lundip (IA) marlunnik misiligutigalugu misissuititsiniarluni maajimi aaliangermat Demokraatit Inatsisartunut ilaasortaatitaat aamma Eqqissisimatitsinermut Avatangiisinullu Ataatsimiititaliami siulittaasup tullia, Nivi Olsen, KNR-imut ima oqarpoq:
- Misiligutigalugu misissuineq iliuuseqannginnermiit ajunnginneruvoq. Erngulli imertakkatta minguitsuunissaa qulakkeertariaqarparput, tamannalu ilungersuutigineqanngitsoq isumaqarpunga.
Nunatsinni erngup PFAS-eqassusaanik sukumiisumik misissuisoqartannginnera oqartussat sumiginnaalluinnarnerannik takutitsisoq Nivi Olsen (D) oqarpoq.
- Eqqartorneqartoq navianaateqarpoq, tamanna naalakkersuisutut pingaartinneqartussaavoq. Massakkut taamaaliunngilaq. Inuiaqatigiinnik sumiginnaaneruvoq. Taassuma inuiaqatigiit sumiginnarpai. Oqaloqatiginiaruminaannerujussualu uagutsinnut oqinnerulersitsinngilaq. Tamanna ajorluinnartoq isumaqarpunga, Nivi Olsen KNR-imut oqarpoq.
Kalistat Lundili isumaqataanngilluinnarpoq:
- Sumiginnaasoqartoq isumaqarsimaguni, namminerlu iliuuseqarsimanani, taava nammineq sumiginnaavoq. PFAS pillugu ukiorpassuarni ilisimareerlutigu oqareerpugut.
Danskit avatangiisinut ministereqarfiat naapertorlugu PFAS-it assigiinngitsut 12.000-t tungaanut ulloq manna tikillugu suussuserneqarnikuupput. Naalakkersuisut paasissutissiipput 12.000-iusuniit 12-it misissugassamik tigusilluni misissuinerni marlunni misissorneqarsimasut.
