Ilitsersuisup pineqaatissinneqarsimasunik paasinnittarneq allanngortikkusukkaa

Pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfimmi inuuneq piviusulersaarummi nutaami takutinneqarpoq. Pineqaatissinneqarsimasut aamma innuttaasut avissaangajunnaartariaqartut, ilitsersuisoq Nina Paninnguaq Skydsbjerg isumaqarpoq.

Allattoq Ann-Sophie Greve Møller

marsip 22-at 2025 10:00

Pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfik Nuummiittoq qaqqanit ungalusimaneqartoq, Nuup kangerluanut Sermitsiamullu isikkiveqarami nunarsuarmi isikkiviginnerpaat ilagissajunnarsivaat. Qarmarsuarnilli ungaluneqarluni anisinnaanani inuuneq nuannersuinnaasanngilaq. Kikkulliuku aamma sooq tassunga pisarput?

Ilaatigut taakku apeqqutit piviusulersaarusiami nutaami apeqqutigineqarput, taanna ateqarpoq ”Walls – Akinni Inuk”, filmfestivalimilu CPH:DOX-imi tallimanngornermi tamanut takuteqqaarneqarluni.

Sofie Rørdam aamma Nina Paninnguaq Skydsbjerg piviusulersaarusiami ukiuni qulingajanni suliaasumi ilitsersuisuupput.

NUNATSINNI PINEQAATISSINNEQARSIMASUNUT INISSIISARFIMMIITTUT

Nunatsinni pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfimmiittut nunanut avannarlerniittunut allanut sanilliullugu amerlanerungaatsiarput. Nunani avannarlerniittuni innuttaasut 100.000-ugaangata pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarsimmiitut 100-jut ataattarpaat. Nunatsinni 250-iusarput.
Kalaallit pineqaatissinneqarsimasut 20 procentii piffissami killiligaanngitsumi pineqaatissinneqarsimasartut, Danmarkimi 2 procentiuvoq. Nunatsinni piffissami aalajangersimasumi pineqaatissiisoqassatillugu ukiunik qulinit sivisunerusinnaatitaannginnera nassuiaatit ilagisinnaavaat.
Piffissami killiligaanngitsumi pineqaatissiineq isumaqarpoq, inuup qaqugu iperaagaanissaanik ulluliinani inissiisarfimmiittussanngortitsineq. Nalinginnaasumilli pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarsimmiittussanngortitsinermi pineqaatissinneqartup qanoq sivisutigisumik inissiisarfimiittussaanini naluneq ajorpaa.
Pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfik Nuummiittoq 2019-mi atorneqalerpoq. Tamanna sioqqullugu pineqaatissinneqartut Danmarkimi Herstedvester Fængselimukartinneqarsinnaasarput.
Nunatsinni pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfinni ajornartorsiuteqartoqarnera ilisimatusartut, eqqartuussissuserisut aamma inuit pisinnaatitaaffiinik suliallit ukiorpassuarni uparuartarpaat. Katsorsartinnissamut neqeroorutit, inatsisitigut siunnersorneqarneq pitsaanerusoq aninissamullu piareersarneq ujartorneqarput.
Inatsisit atuutsinneqarnerannut suliassaqarfik danskit suli oqartussaaffigaat.

Paasissutissarsiffik: Piviusulersaarut "Walls - Akinni Inuk".

Allisiguk

Pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfimmi Nuummiittumi inuuneq oqaluttuarineqarpoq, pingaartumik Ruth Mikaelsen Jerimiassen, piffissami killiligaanngitsumi pineqaatissinneqarsimasoq malinaavigineqarpoq. Ruth Mikaelsen Jerimiassen aamma Nina Paninnguaq Skydsbjerg filmiliornerup ingerlanerani ikinngutigiillualerput.

- Iliuutsit naakkittaatsut, imaannaanngitsut ajortullu qanoq ajunngitsumut allallu immaqa ilisarisinnaasaannut saatinneqarsinnaanersut piviusulersaarummi qaqilerneqalaarput. Sanngiiffik akuerigaanni nukinngortarpoq. Pisut suliarineqarnissaat ingerlaqqinnissarlu oqaluuseriuaannarpagut. Soorliuna anniarnaveersaarneq imaluunniit misigissuseqarnaveersaarneq nukinngutigiinarigut, Nina Paninnguaq Skydsbjerg aperivoq.

Ikinngutigiinneq inuunermik allannguisoq

Taakku arnat marluullutik kinguaassiutitigut atornerlugaasimapput. Nina Paninnguaq Skydsbjergilli anniaatini matooraa, Ruth Mikaelsen Jerimiassenip kingunerlutsitsinini iliuuseqarfigaa. Taassumami atornerluisuminik toqutsinini piffissami killiligaanngitsumi pineqaatissinneqaatigaa.

Ruth Mikaelsen Jerimiassen katillugit ukiut 18-it pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfimmiippoq, ukiullu sisamanngulersut matuma siorna iperagaalluni.

- Pineqaatissinneqarsimasunik eqqartueriaaseq assigiiaaqalunilu sakkortoqaaq. Aamma paasisinnaavara. Nunatsinili pinerluttarnerup sooq pilertarneranik aamma sooq inuit pinerluttarnerinik oqalliseqartartut amerlanngillat, Nina Paninnguaq Skydsbjerg oqarpoq nangillunilu:

- Inuit silatuut pillaatinik nalilersuillutillu aamma pineqaatissiisarnerit nunatsinni pinerluttarnernut qanoq tulluartiginerinik nalilersuissajunnarsipput. Kikkulliuku pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfimmiittussanngortinneqartartut aamma sooq tassunga killippat?

Nina Paninnguaq Skydsbjergip Ruthimik ikinnguteqalernini inuunerminut allannguisuunerarpaa.

- Oqaluuseriuminaatsunik eqqartueqatigiinneq oqippoq. Nalitoqaaq. Ima akisarpaanga ´paasisinnaavara´ imaluunniit ´uangattaaq taama misigivunga´. Uanga imminut annerutilertariaqarnangaluunniit minnerutilertariaqanngilanga. Uangaanera ajunngilluinnartuuvoq. Misigissutsit nuannersuuppata nuanninngitsuuppataluunniit namminiusinnaalluni nalilittut isigineqarneq iluarpoq, taanna oqarpoq.

Pineqaatissinneqarsimasut inuiaqatigiillu imminnut ungasippallaarnerujussuat piviusulersaarutip allanngortissinnaassagaa, ilitsersuisup Nuummeersup neriuutigaa. Tassami nunatsinni inuiaqatigiit amerlanngillat, taamaattumillu pineqaatissinneqarsimasut kisimik eqqugaaneq ajorput – aammali ilaqutaat.

- Peroriartornitta qanoq sunniuteqartarnera ilusilersuisarneralu pillugit oqallinnerit pissarsiaqarfiunerussasut neriuutigaara, aammali sanngiinneq, anniarneq aliasunnerlu iliuuseqarfigigaanni kusanartumik inerneqarsinnaapput, taanna oqarpoq.

Illit isummat pingaartittaqaarput. Nutaarsiassaq pillugu isorisat nersualaarinerillu uani tikilluaqquagut.

Ilitsersuisup pineqaatissinneqarsimasunik paasinnittarneq allanngortikkusukkaa

NUNATSINNI PINEQAATISSINNEQARSIMASUNUT INISSIISARFIMMIITTUT

Ikinngutigiinneq inuunermik allannguisoq

Aamma atuaruk