Folketingip ukiua nutaaq aallartippoq: - Kalaallit Nunaannut periarfissarpassuit

Aaja Chemnitz (IA) aamma Elvira Kûitse (N) folketingip ammarneqarnerani politikererpassuit akornanni takussaapput. Chemnitz naapertorlugu, Kalaallit Nunaata ukkatarineqarnerata kingunerani, periarfissat atorluarneqarnissaat pingaaruteqarpoq.
Naleqqameersumut Elvira Kûitsemut (saamerleq.) siullermeerluni Folketingip ammarneqarnerani peqatavoq, IA-meersumulli Aaja Chemnitz (talerperleq.) Folketingimi ukiut qulinngortorsiorluni juunimi nalliussivaa. Assi © : Thomas Traasdahl/Ritzau Scanpix
oktobarip 07-at 2025 16:50
Nutserisoq Karla Heilmann

Assiliiviit qaammaallattaartut, folketingip inersuaa inuppassualik, isummersuutit nutaat, politikkikkullu takorluukkat assigiinngitsut siuleriiaat. Folketingip ukiuanut nutaamut marlunngornermi sianeq aallarniivoq.

Ileqqut malillugit ministeriuneq Mette Frederiksen ammaanermi oqalugiarpoq. Tassani ilaatigut Nuummi arnanut Danmarki sinnerlugu sapaatip-akunnerani kingulliup tulliani utoqqatsernini oqaatigaa.

- Niviarsiaqqat aqqaneq-marluinnarnik ukiullit piumassuserinngisaminnik spiralilerneqarput. Namminneq timimik oqartussaaffiginissaannik pisinnaatitaaffiiarneqarput. Tamanna allanngortissinnaanngilarput. Kalaallit arnat meerartaarinngisaannagaat tunniussinnaanngilagut. Sumiginnaaneq allanngortissinnaanngilarput. Kisianni akisussaaffik tigusinnaavarput, taanna oqarpoq.

Donald Trumpip ukiup aallartinnerani oqaaserisai, oqalugiarnermini aamma oqaatigai. Tassani amerikamiut præsidentiata Kalaallit Nunaat tiguartariaqarlugu oqaatigimmagu.

Mette Frederiksen Folketingip inersuaani oqaaseqartarfimmi Kalaallit Nunaat aamma oqaaseqarfigaa. Assi © : Mads Claus Rasmussen/Ritzau Scanpix

- Tamanna pigallarnavianngerujussuartutut sunniuteqarpoq. Immaqa oqiliallattutut misigisimavugut. Taamatut iliorsinnaanata qularinngilara. Aamma oqaatigissavara Kalaallit Nunaat taamatut misiginngimmat.

- Danmarkip Kalaallit Nunaatalu akornanni atassuteqarnerup ussissarnissaa kissaatigaarput. 

- Aamma qanorluunniit pisoqaraluarpat. Kalaallit Nunaata siunissai nammineq aalajangiinissaanut tapersersussavarput. Aamma kukkusumut erseqqissumut siooranatalu ersissanngilagut, Mette Frederiksen oqaluttarfimmi oqarpoq.

Suleqatigiinneq qaninnerusoq

Aaja Chemnitz naapertorlugu, ullormi tassani kalaallisoortoq, Folketingimi Kalaallit Nunaata soqutigineqarnera annertusivoq – pingaartumik Trumpip oqaaseqaataasa kingorna. Taanna Borgenimi juunimi ukiuni qulinngortorsiorluni nalliuttorsiorpoq.

Isumaqatiginninniartoqarnerani Kalaallit Nunaata sammineqarnerunera, aningaasanut inatsimmi illersornissamullu immikkoortortami siulliunneqarnerulersinnaanissaanut aqqutissiuunneqarnissaa neriuutigaa.

- Kalaallit Nunaannut periarfissarpassuit ammalaarneri atorluarnissagivut pingaaruteqarluinnarpoq. Kinami ministeriunerunersoq ullumikkut ilisimavarput, ukiullu ataatsip iluani Danmarkimi qinersisoqasrtussaavoq.

- Kalaallit inuiaqatigiit ineriartornerat pillugu Folketingimi partiit amerlanersaasa tapersersorpaat, kisianni partii soorlu Dansk Folkeparti danskit isummersoriaaseqartuusut, Kalaallit Nunaata kissaatigisaattulli kissaateqanngeratarsinnaapput.

Danskit naalakkersuisuisalu ullumikkut suleqatigiinnersi qanoq nalilersinnaaviuk?

- Qaninnerulernikuuvoq naligiinnerulerlunilu. Inuillu ikitsuinnaat akornanniinneruvoq, taamaalilluni mianernarnerulerpoq. Danmarkimi ministeriunermiinneruvoq, Kalaallillu Nunaanni Jens-Frederik Nielsenimiinnerulluni. Tamatuma siaruarnerunissaa pingaaruteqarluinnartuusoq isumaqarpunga, taamaalilluni Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiornikkut ineriartornermut aningaasaliisoqarnissaanut, illugiissumik isumaqatigiittoqarnerussammat.

Taamaammat Aaja Chemnitzip danskit naalakkersuisuisa aamma naalakkersuisut oqallinnerini isumaliutersornerinilu pisuni peqataasarnissaat maqaasivaa.

- Danskit naalakkersuisui qiviaraangakkit, massakkut Kalaallit Nunaat ukkatarinerulissavarsimik ilaminut oqaaseqartoq, soorunami Mette Frederikseniusarpoq. Tamannali Danmarkimi inuk alla ministeriuninngussappat mianernarpoq. 

Folketingip ammarneqarnerani Naalakkersuisut siulittaasuat Jens-Frederik NIelsen (D), arnaataa Anika Brandt Sørensen, aamma Inatsisartuni siulittaasoq Kim Kielsen (S) peqataapput.  Assi © : Mads Claus Rasmussen/Ritzau Scanpix

Qinigaq Tasiilameersoq 

Aamma Naleqqamiit Elvira Kûitse politikerit akornanniippoq. Taanna novembarip tungaanut Aki-Matilda Høegh-Damimut sinniisuussaaq.

Elvira Kûitse Tasiilameersuusoq tunumitut assuuteqarpoq. Aamma Folketingimi aatsaavissuaq politikerimik tunumeersumik sinniisoqarpoq.

- Kiisami nipitta tusaaneqarsinnaanngornerat qujanarpoq, Elvira Kûitse oqarpoq.

Politikeri 32-nik ukioqartoq Kalaallit Nunaata kujataani service og økonomi ilinniagaraa. Folketingimut sinniissussat pingajuannii inissisimavoq, taamattumillu folketingimi suliassanut aallartinnissani nammineerluni tupaallaatigaa.

- Tikikkamali piffissap annerpaartaa paasissutissanik katersinermut aamma inissisimaffima nassaariniarneranut atorpara. Qaammatimmi marluinnaat maaniittussaavunga, ilinniagassarpassuuppummi taamaammat ajornakusuulaarsimavoq. Kisianni aamma akisussaaffittut tiguara, Elvira Kûitse oqarpoq.

Elvira Kûitse Siumut sinnerlugu Folketingimut siullermik sassarpoq. Taassuma septembarip aallartinnerani Naleqqamut nuussimanini, KNR-imut paasititsissutigaa. 

- Siumumiiginnassanerlunga imaluunniit Naleqqamut nuussanerlunga eqqarsaatigingaatsiarnikuuara. Kisianni Naleqqap politikkiani uanga pingaartitannut assingunerupput, taanna oqarpoq.

Folketinngip ammarnerani Naalakkersuisut siulittaasuat Jens-Frederik Nielsen (D), aamma Inatsisartutsiulittaasuat Kim Kielsen (S) peqataapput.