Akerliliisoqarneraniit ukioq ataaseq qaangiuttoq: Danskeq atorfilittaq Issittoq pillugu suli aallartitaasoq

Danmarkip nunanut allanut tunngasunut ministeriata, Lars Løkke Rasmussenip (Moderaterne), danskeq diplomatiusoq issittoq pillugu aallartitatut marsimi 2023-mi toqqarmagu akerlerineqangaatsiarpoq.

Taama toqqaaneq pivoq naak naalakkersuisut aallartitap Issittumittumeersuunissaanik danskit naalakkersuisuinut kissaateqaraluartut.

Aallartitatullu toqqagaq Tobias Elling Rehfeld maanna ukiup ataatsip qaangiunnerani suli aallartitatut sulivoq. Danmarkip nunanut allanut tunngasunut ministereqarfia KNR-imut mailerluni taama uppernarsaavoq.

- Tobias Elling Rehfeld issittoq pillugu aallartitatut aamma Issittup Amerikallu avannarliup immikkoortortaqarfiani allaffimmi pisortatut marsip pingajuani 2023-mi toqqarneqarpoq.

Tamanna ataqqinninnginnerusoq, Siumumeersoq Inatsisartut Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliaanni ilaasortaq, Kuno Fencker, isumaqarpoq.  

- Ajornartorsiutaavoq, tassami ataqqinninneq naligiinnerlu pineqarput. Danmarkip nunasiaatilittut uani eqqarsarnera malunnalaarpoq.

Danskerlu atorfilittaq suli issittoq pillugu aallartitaasoq Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliamut ilisimatitsissutigineqarsimanngitsoq taanna aamma oqarpoq.

Demokraatillu siulittaasuat, Jens-Frederik Nielsen, pisoq pillugu aamma ileqimisaartorpoq.

- Isumaqarpunga aallaqqaammulli toqqaanissaq pisussaanngikkaluartoq, aamma aallaqqaammulli danskit naalakkersuisuisa nunatta piumasaqaataat tusaallugit malissimassagaluaraat isumaqarpunga.

Issittoq pillugu aallartitartaaq 2023-mi upernaakkut toqqarneqarmat nunatsinnit isornartorsiorneqaqaaq. Tobias Elling Rehfeldili qaammatit arfinillit qaangiunneranni, tassa siorna septembarip aallaqqaataani atorfinittussanngortinneqarpoq.   

Toqqaanerlu nunanut allanut ministerip Lars Løkke Rasmussenip taamanili tunuartissimasariaqaraluaraa, Jens-Frederik Nielsen isumaqarpoq.

- Naalagaaffeqatigiinnerup iluani nukittunerusumik pitsaanerusumillu inissinnissatta sulissutiginerani qallunaat tusarnaarnerusariaqarput, Jens-Frederik Nielsen oqarpoq.  

”Issittoq” minillugu aallartitatut taaguuteqartartoq

Ataatsimiinnerni, ilaatigut EU-mi Tobias Elling Rehfeldip taguut ”aallartitaq” kisiat atorlugu oqaaserlu ”issittoq” ilanngunnagu ataatsimeeqataasarsimasoq peqataasut allattorsimaffianni takuneqarsinnaavoq.

Taassumali ilaatigut Finlandimi Sverigemilu issittoq pillugu aallartitat peqatigalugit EU-mi Issittoq Pillugu Oqalliffik aamma Nunap Inuiisa Oqaloqatigiiffianni Bruxellesimi maajimi ukioq manna pisumi oqalliseqataavoq.  

Taannattaaq nunanut allanut tunngatillugu politikkeqarnerup Aarhusimi ukioq manna marsimi naapeqatigiissutigineqarnissaanut nalunaarutigineqarnerani ”issittoq pillugu aallartitaq”-tut peqataasimasoq allaqqavoq.  

Danskittaaq tusagassiorfiisa ilaanni allaaserisami issittoq pillugu aallartitatut atorfik ´inuttalerneqanngitsutut´ allaaserineqarsimanera Danmarkip nunanut allanut tunngasunut ministereqarfiata aaqqeqqusimagaa KNR-ip aamma nalunngilaa.

Tobias Elling Rehfeld ataatsimoornerni tamanit peqataaffigineqarsinnaasumi Kalaallit Nunaat sinnerlugu oqaaseqarnissaminut tunuarsimaakkajuttoq KNR-ip oqaloqatigisai arlallit oqarput.

Issittoq pillugu aallartitaq sorpianik suliassaqarnersoq aamma sooq taguut ”aallartitaq” kisiat atorlugu ilaanni peqataasarnersoq paasiniarlugu, KNR nunanut allanut tunngasunut ministereqarfimmut Københavnimiittumut aperaaq.

Aammattaaq danskit naalakkersuisuisa sooq Tobias Elling Rehfeld atorfeqartiinnarneraat KNR-ip paaserusuppaa.

Atorfimmulli tunngatillugu nutaamik toqqaanissamut maanna isumaqatigiinniartoqarnera pissutigalugu Danmarkip nunanut allanut ministereqarfia suliamut tunngatillugu oqaaseqarusunnani akivoq.

Tobias Elling Rehfeldip aallartitatut atorfeqarunnaarnissaa naalakkersuisunit piumasarineqarsimanersoq paasiniarlugu, KNR-ip nunanut allanut naalakkersuisoq, Vivian Motzfeldt (S), apersorniaraluarpaa. Taannali apersorneqarnissaminut sapaatit akunnerani matumani periarfissaqanngitsoq, naalakkersuisoqarfik ilisimatitsivoq.

Naalakkersuisut piumaqasarsimanersut nalornisigineqartoq

Issittoq pillugu aallartitatut atorfiup kimit inuttalerneqarnissaa pillugu nunatta Danmarkillu isumaqatigiinnissaat Danmarkip utaqqeqqaarsimasariaqaraluarneranut tunngatillugu Nunanut Allanut Sillimaniarnermullu Ataatsimiititaliami siulittaasoq IA-meersoq Pipaluk Lynge oqaaseqarusunngilaq.

Nunatsinnulli tunngasut eqqartorneqartillugit oqaatsit ”Pineqartilluta ilaassaagut” Danmarkip ataqqissagaa, taanna oqarpoq.

Naalakkersuisut Danmarkimut piumasaqarsimanersut Siumumeersup Kuno Fencerip aamma ilisimanngilaa.

- Naalakkersuisut sunersut sussanersullu oqaaseqarfigiuminaatsippara. Aamma isumaqatigiinniarnerit assigiinngitsut aalajangersimasut ilisimasaqarfiginngilakka. Taamaammat oqaaseqarfigisinnaanngilara, taanna oqarpoq.

Issittoq pillugu aallartitartaassap Issittumeersup kiussanera isumaqatigiissutigineqaliivissoq, nunatsinni Danmarkimilu naalakkersuisut paasissutissiipput.

Issittorli pillugu aallartitartaassap nunatsinni allaffeqarnissaa naalakkersuisullu sillimaniarnermut illersornissamullu periusissiaannik tunngaveqarluni sulinissaa avaqqunneqarsinnaanngitsoq, naalakkersuisoq Vivian Motzfeldt erseqqissumik piumasaqareerpoq.