- Quianaannarpoq: Tunngaviusumik inatsisissatut missingiut unittooqqavoq. Alloriaqqinnissaq kia isumagissavaa?

Naalakkersuisuni Inatsisartuniluunniit siulittaasoqarfiit arlaannaalluunniit alloriaqqinnissamut aalajangersimasunik siunnersuuteqarsimanngillat. Tamanna ajorluinnartoq partiit taama isumaqarput.
Apriilimi tunngaviusumik inatsisissatut missingiut Ilisimatusarfimmi persuarsiornartumik Inatsisartunut tunniunneqarmalli pujoralannik katersisimavoq. Assi © : Nauja Møller
aggustip 15-at 2023 07:48
Nutserisoq Sussi Jensen

Nunatta tunngaviusumik inatsisissaanut siunnersuummut siullermut, ukiuni arfinilinni suliarineqarsimasumut akileraarutiniillu 30 millionit koruuninik akeqarsimasumut, kina akisussaasuua? Alloriarnissallu tullissaa suussava?

Tamassuma paatsuungassutigineqarnera annertuvoq.

Missingiut Inatsisartut suliassareqqissagaat, Naalakkersuisut Siulittaasuata Inuit Ataqatigiinneersup, Múte B. Egedep, siusinnerusukkut oqaatigaa. Inatsisartulli siulittaasuata Siumumeersup, Kim Kielsenip, akisussaaffik partiinut ingerlateqqippaa.

Tamannalu isornartoq KNR-ip misissuinerani partiit arlallit oqaatigaat.

Demokraatilli siulittaasuata, Jens-Frederik Nielsenip, taamatut pisoqarnera uissuummissutiginngilaa.

- Taamaalisoqarnissaa ilimanannginnami?

- Ersarilluinnartumik suliniut tamanna nuannareqqusaarneruvoq iluatsissimanngitsoq. (Tunngaviusumik inatsisissatut missingiut, aaqq.) tunniunneqareerpoq, kiallu suliaq nangissavaa? Iliuuseqartoqanngilaq, Jens-Frederik Nielsen oqarpoq.

Quianaannarlunilu siumut tunaartaqanngitsoq

Missingiut apriilimi saqqummiunneqarmalli politikkikkut oqallittoqarsimannginnera Demokraatit siulittaasuata aamma isornartorsiorpaa.

Suliareqqinneqarnissaanut pilersaarusiortoqarsimannginnera ”quianaannarpoq”, taanna isumaqarpoq.

Taamatullu isornartorsiuisoqarneranut Naleqqap siulittaasua, Pele Broberg, isumaqataavoq.

- Qanorluunniit namminiilivinniartuusaartigingaluarpata partiit anginerit, takorluuisinnaannginnertik erserseqattaaramikku, persuarsiutigalugu akileraartartut akiligaannik Tunngaviusumik Inatsit suliaritissinnarlugu, saqqummiuttuusaarsinnarlugu, ataasinnguamilluunniit takorluuisimanatik qanoq ingerlateriaqqissanerlunikkit, Pele Broberg oqarpoq.

Tunngaviusumik inatsisissatut missingiut apriilimi saqqummiunneqareernerata kingornali oqaluuserineqarnissaanut Múte B. Egede aallarniisussaasimagaluartoq, Jens-Frederik Nielsen aamma Pele Broberg isumaqarput.

- Avaqqunneqarsinnaanngilaq namminiilivinnissamut alloriarnissat siulliit, tassa imaappoq alloriartuusaarnani, tigussaasumik alloriarnerit Naalakkersuisut Siulittaasuanneertussaapput, allaneersinnaanngilaq, innuttaasuneersinnaanngilaq, Pele Broberg oqarpoq.

INATSIT TUNNGAVIUSUSSAQ PILLUGU ISUMALIOQATIGIISSITAQ

  • Nunatsinni namminerisamik tunngaviusumik inatsiseqarnissaq Inatsisartuni siullerpaamik 2007-imi qaqinneqarlunilu oqallisigineqarpoq.
     
  • Ukiut qulingiluat qaangiuttut apeqqut qaqinneqaqqippoq, tassanilu Inatsisartunut aalajangigassatut siunnersuutigineqarluni. Nunatsinni inatsit tunngaviusoq pillugu isumalioqatigiissitaliornissaq taperserneqarpoq.
     
  • Taamaammat Naalakkersuisut Tunngaviusumik Inatsisissaq pillugu Isumalioqatigiissitaq 2017-imi apriilip ulluisa 27-anni pilersippaat.
     
  • Tunngaviusumik inatsimmut "kalaallit inuit kulturiannut, oqaasiinut, kinaassusaannullu tunngaveqartumik sinaakkusiisumillu" siunnersuutaavoq.

Paasissutissarsiffik: tunngavik.gl

Akisussaaffigiumanngikkaa

Inuit Ataqatigiit Inatsisartuni gruppiata siulittaasuata, Mariia Simonsenip, paragraf 37 naapertorlugu apeqquteqareernerata kingorna taama isornartorsiuisoqangaatsiartoqarpoq.

Kina suliamik nangitseqqittussaaneranik erseqqissumik oqartoqannginnera Inatsit Tunngaviusussaq pillugu Isumalioqatigiissitat sulinerannut Mariia Simonsenip ilisarnaataanerarpaa.

- Taamatut suliap qanoq ingerlaqqinnissaanut nalorninerup takutippaa tunngaviusumik inatsimmut tunngatillugu suliap ukiorpassuarni ingerlasimasoq akisusimaqisullu ingerlasimaneranut takussutissaalluartorujussuusoq, Mariia Simonsensapaatip akunnera kingulleq KNR-imut taama oqarpoq.

Piaarnerpaamik oqallisigineqartariaqaraluartoq

Kim Kielsenillu nammineq partii ilaasortaaffia, Siumut, aperigaanni akissutaat tassaavoq Inatsisartut Siulittaasuata akuliunnissaa pissusissamisoortoq. Kim Kielsenilli tamassumunnga akisussaaffimmik tigusiumanngilaq.

Taamaammat Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinnissaanni Siumut nammineerlutik oqallissaarinissaminnut piareersimapput, partiip politikkikkut oqaaseqartartua, Doris J. Jensen, oqarpoq:

- Inatsit Tunngaviusussaq pillugu Isumalioqatigiissitap suliaa nunatta siunissaanut pingaarutilerujussuusoq isumaqarpugut. Aningaasarpassuit nukippassuillu suliamut tassunga atorneqarnikuupput. Taamaammat missingiutip piaarnerpaamik oqallisigineqartariaqartoq Siumut isumaqarpoq.

Mariia Simonsen aamma taamatut isumaqarpoq.

Missingiummut akisussaaffik Naalakkersuisuniinnanilu Inatsisartuniinngippat partiiniillunili, taava partiitut soorunami arsaq taanna tigussagitsik, taavalu Inatsisartuni oqaluuserisassanngortitsinikkut pissappat taamaaliorumaarlutik, taanna nassuiaavoq.

Tunngaviusumik inatsisissatut missingiut Inatsisartut ukiakkut ataatsimiinneranni oqaluuserineqarumaarnersoq piffissap takutikkumaarpaa. Ukiakkut Ataatsimiinnermut oqaluuserisassanut siunnersuutinik ilanngunneqaqqusanik tunniussinissamut killigititaq tassaavoq aggustip 18-iat.

Isornartorsiut tusaatissatut tigugaa

Pele Brobergip Jens-Frederik Nielsenillu isornartorsiuinerat KNR-ip Múte B. Egedemut saqqummiussimavaa.

Naalakkersuisut Siulittaasuata isornartorsiut tusaatissatut tigullugulu tunngaviusumik inatsisissatut missingiummut atatillugu alloriaqqinnissamut akisuussaaffimmik tigusisariaqarnini oqaatigaa.

- Naalakkersuisuninngaanniit qanoq ingerlariaqqinnissamut Inatsisartut suliakkiussimasaat akisussaaffigineqarluni ilusilersorneqarnissaa kissaatigineqarpat soorunami Naalakkersuisut tamanna naammassiumaarpaat, Múte B. Egede oqarpoq.

Taassumali erseqqissaatigaa Inatsisartut tassaammata tunngaviusumik inatsisissatut siunnersuusioqqusisimasut.

- Immitsinnut tikkuartuunnitsigut nunatta namminiilernissaanut aqqutissiuussinavianngilagut. Ataatsimoorfinnilli aammalu qanoq iliorluta tassunga ingerlanissatsinnut kissaateqarnitsinni ataatsimoorfissarsiornerput tassaasussaavoq nukissarput annerpaaq uani, Múte B. Egede oqarpoq.